Ολα τα βλέμματα πάνω στον Αλέξη Τσίπρα

Στους ώμους του πρωθυπουργού πέφτει, σύμφωνα με την αγορά, το βάρος κρίσιμων αποφάσεων για τη χώρα καθώς στο τραπέζι υπάρχει, πλέον, σχηματοποιημένη πρόταση συμφωνίας, η οποία λαμβάνει υπ' όψιν της βασικά αιτήματα της ελληνικής πλευράς, περιλαμβάνει, όμως, δύσκολα δημοσιονομικά μέτρα.

Η συνέντευξη Γιούνκερ στο Euro2day.gr αποκάλυψε τους βασικούς άξονες της συζητούμενης συμφωνίας. Οι θεσμοί δέχονται το αίτημα της κυβέρνησης να αποσυνδεθούν οι αποφάσεις για το ασφαλιστικό και το εργασιακό από την τρέχουσα αξιολόγηση και να μετατεθούν στη διαπραγμάτευση για το νέο πρόγραμμα που αναμένεται να ολοκληρωθεί το φθινόπωρο.

Αποδέχονται επίσης τη θέση της κυβέρνησης, όπως τη διατύπωσε στην ομιλία του στο ΣΕΒ ο κ. Βαρουφάκης, για την ανάγκη συμφωνίας «σε ένα κοινό conditionality, ένα πακέτο μεταρρυθμίσεων, στη βάση του οποίου θα κλείσει η προηγούμενη και θα ξεκινήσει η νέα μεταμνημονιακή περίοδος».

Στην πράξη οι εταίροι προτείνουν να μετατεθούν οι αποφάσεις για το ασφαλιστικό και το εργασιακό, αλλά να συμφωνηθεί από τώρα ένας οδικός χάρτης αλλαγών που θα εξειδικευτούν στη διαπραγμάτευση για το νέο πρόγραμμα και αφού έχει προηγηθεί διάλογος με τους κοινωνικούς εταίρους, στο πλαίσιο της επιστροφής στην ευρωπαϊκή κανονικότητα.

Για τις ιδιωτικοποιήσεις, που αποτελούν τον τέταρτο βασικό άξονα, μετά τα δημοσιονομικά, το ασφαλιστικό και το εργασιακό, ζητούν ο στόχος να μην αναθεωρηθεί κάτω από τα 17 δισ. ευρώ.

Στόχος τους είναι να μην επηρεασθεί περαιτέρω η προβολή βιωσιμότητας του ελληνικού χρέους και να παραμείνει η δέσμευση της Ελλάδας για ιδιωτικοποίηση των τραπεζών, από όπου προβλέπεται να προέλθει και το μεγαλύτερο μέρος των εσόδων.

Ως αντάλλαγμα ζητούν μέτρα άμεσης απόδοσης στα δημοσιονομικά και στο συνταξιοδοτικό, τα οποία πρακτικά θα αποδώσουν πλήρως από το 2016 μια και η φετινή χρονιά θεωρείται ήδη χαμένη. Ειδικότερα ζητούν αλλαγές στο καθεστώς και τους συντελεστές ΦΠΑ που θα αυξήσουν τα έσοδά του κατά 1% του ΑΕΠ (περίπου 1,8 δισ. ευρώ) καθώς και την εισαγωγή αντικινήτρων για την πρόωρη συνταξιοδότηση.

Άμεση εκταμίευση δόσεων, αλλά με δικλίδες για τη χρήση τους

Σύμφωνα με εγχώριες πηγές που έχουν γνώση της διαπραγμάτευσης η προτεινόμενη συμφωνία προβλέπει ολοκλήρωση της αξιολόγησης και της δανειακής σύμβασης, χωρίς νέα παράταση.

Η εκταμίευση των δόσεων καθώς και των κερδών από τα ελληνικά κρατικά ομόλογα θα διενεργηθεί με την ψήφιση των εφαρμοστικών νόμων, αλλά θα μπουν ασφαλιστικές δικλίδες που δεν θα επιτρέπουν τη χρήση των παραπάνω χρημάτων για άλλους λόγους, πέραν της εξόφλησης υποχρεώσεων προς το εξωτερικό (ΔΝΤ, ΕΚΤ).

Η συμφωνία θα προβλέπει την έναρξη άμεσων συζητήσεων για το νέο πρόγραμμα ώστε να καλυφθούν οι απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και να συνεχισθεί απρόσκοπτα η παροχή ρευστότητας προς τις εγχώριες τράπεζες.

Ταυτόχρονα τα ελληνικά κρατικά ομόλογα θα μπορούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα ποσοτικής χαλάρωσης μετά την ολοκλήρωση της αξιολόγησης και την αποπληρωμή των ομολόγων της ΕΚΤ το δίμηνο Ιουλίου - Αυγούστου.

Θετικά αποτιμά η αγορά το σχέδιο συμφωνίας

Πρόκειται για σχέδιο συμφωνίας που πλησιάζει τις ελληνικές θέσεις, σύμφωνα με την αγορά, καθώς αποδέχεται την ανάγκη θέματα, όπως το ασφαλιστικό να λυθούν με ένα μακροπρόθεσμο σχεδιασμό, ο οποίος να συνυπολογίζει και τις θετικές επιδράσεις από την επιστροφή σε ρυθμούς ανάπτυξης.

Επιπρόσθετα αποδέχεται κάποιες από τις κόκκινες γραμμές της κυβέρνησης (χαμηλό πρωτογενές πλεόνασμα για φέτος, επιστροφή στην ευρωπαϊκή κανονικότητα για συλλογικές συμβάσεις και διάλογο με κοινωνικούς εταίρους πριν από τις αλλαγές στο ασφαλιστικό).

Προβληματίζει η εμμονή στη σκληρή γραμμή

Με δεδομένο ότι το σχέδιο προτεινόμενης συμφωνίας έχει σχηματοποιηθεί εδώ και ημέρες, η σκληρή γραμμή που υιοθέτησε η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ το περασμένο Σαββατοκύριακο και ακολουθούν υπουργοί της κυβέρνησης προκαλεί ανησυχία σε τραπεζίτες, επιχειρηματίες και χρηματιστές.

Αυτό που προβληματίζει την αγορά είναι το ενδεχόμενο ο πρωθυπουργός να μην μπλοφάρει, επιμένοντας στη σκληρή γραμμή, προκειμένου να επιτύχει κάποιες επιμέρους τροποποιήσεις, αλλά να έχει παγιδευτεί μπροστά στο ενδεχόμενο εσωκομματικών ή ενδοκυβερνητικών αντιδράσεων.

Το ερώτημα σύμφωνα με υψηλόβαθμο τραπεζικό παράγοντα είναι αν ο πρωθυπουργός έχει σχέδιο ώστε η συμφωνία να γίνει αποδεκτή τόσο στο εσωτερικό του ΣΥΡΙΖΑ, όσο και στους Ανεξάρτητους Έλληνες.

Γιατί είναι αυξημένος ο κίνδυνος ατυχήματος

Η εξάντληση των ταμειακών διαθεσίμων και το γεγονός ότι οι εταίροι μας για πρώτη φορά δημόσια δηλώνουν ότι υπάρχει plan B δημιουργούν ένα ασφυκτικό περιβάλλον, εν μέσω του οποίου ο κίνδυνος ατυχήματος είναι αυξημένος, προειδοποιούν παράγοντες με γνώση των ευαίσθητων ισορροπιών.

Μόνο για την κατάρτιση των εφαρμοστικών νόμων θα απαιτηθεί χρόνος τουλάχιστον 10 ημερών εκτιμούν στελέχη ελεγκτικών εταιρειών με εμπειρία από ανάλογες διαπραγματεύσεις, ως εκ τούτου ο χρόνος πρακτικά έχει τελειώσει και μέσα στις επόμενες ημέρες θα πρέπει να υπάρξει συμφωνία προκειμένου να αποφευχθεί το ενδεχόμενο αποφάσεων με την πλάτη ολοσχερώς στον τοίχο.

Ήδη η ΕΚΤ έχοντας γνώση του προτεινόμενου σχεδίου συμφωνίας έχει αναβάλει εδώ και δύο εβδομάδες την αύξηση του ποσοστού απομείωσης των ενεχύρων που χρησιμοποιούν οι ελληνικές τράπεζες για να αντλήσουν ρευστότητα.

Την ίδια στιγμή οι δηλώσεις υπουργών για μη πληρωμή δόσης στο ΔΝΤ αν δεν κλείσει η συμφωνία ως τις 5 Ιουνίου και η ατυχής επαναφορά της απειλής των capital controls έφεραν νέο κύμα ανησυχίας στους καταθέτες. Ο κίνδυνος ατυχήματος όσο περνούν οι ημέρες χωρίς συμφωνία αυξάνεται σημαντικά καθώς τα ταμειακά διαθέσιμα τελειώνουν και η ευχέρεια ελιγμών περιορίζεται.

Το γεγονός δε ότι δεν υπάρχουν σχέσεις εμπιστοσύνης μεταξύ κυβέρνησης και εταίρων αυξάνει τον κίνδυνο ατυχήματος μια και δεν λειτουργούν ανοικτές γραμμές επικοινωνίας και έκτακτης δράσης πέραν της Τραπέζης της Ελλάδος, ο ρόλος της οποίας όμως έχει ψαλιδισθεί λόγω της καχυποψίας από την πλευρά της κυβέρνησης για τις κινήσεις Στουρνάρα.