Την κλιμάκωση της απογοήτευσης των Ελλήνων από τη συμμετοχή της χώρας στην Ευρωπαϊκή Ένωση καταγράφει πανελλήνια δημοσκόπηση του νέου ερευνητικού οργανισμού διαΝΕΟσις, που διερευνά τα αξιακά πιστεύω των Ελλήνων πολιτών κάθε ηλικίας, μόρφωσης και κοινωνικής τάξης.
Από τις απαντήσεις των πολιτών αναδεικνύονται αξιοσημείωτες αντινομίες και τεκμηριώνονται σημαντικές τάσεις που είτε δεν διακρίνονται εύκολα όταν παρακολουθεί κάποιος επιφανειακά τις εκφάνσεις της λειτουργίας της κοινωνίας, είτε δεν έχουν αποτυπωθεί αξιόπιστα με στοιχεία ως τώρα.
Η νέα διάκριση των πολιτών σε ευκρινή στρατόπεδα ανάλογα με τη στάση τους απέναντι στην Ευρώπη, ο οικονομικός φιλελευθερισμός και ο κοινωνικός συντηρητισμός της ελληνικής κοινωνίας, ή η στάση των νέων Ελλήνων απέναντι στα βασικά διακυβεύματα της εποχής, είναι θέματα που αναδεικνύονται με ενδιαφέροντες τρόπους στις απαντήσεις των ερωτηθέντων.
"Υστερα από 35 χρόνια οργανικής ένταξης στον ευρωπαϊκό θεσμικό και οικονομικό μηχανισμό, η ελληνική κοινωνία εμφανίζεται σήμερα ουσιαστικά διχοτομημένη σε ευρωπαϊστές και ευρωσκεπτικιστές" είπε ο πρώην πρόεδρος του ΣΕΒ και ιδρυτής της διαΝΕΟσις Δημήτρης Δασκαλόπουλος. Πρόσθεσε πως αυτή η διχοτόμηση "προοπτικά, όσο η Ελλάδα παραμένει σε δομική κρίση, μπορεί να εξελιχθεί σε νέο διχασμό".
Κατά τον κ. Δασκαλόπουλο, "η συνεχιζόμενη κρίση, η άγονη αντιπαράθεση μνημονιακών - αντιμνημονιακών επί έξι χρόνια, αλλά και ο άτεγκτος οικονομικός δογματισμός της λιτότητας που δοκιμάζει τις αντοχές της κοινωνίας μας, έχουν δημιουργήσει ένα συμπαγή αντιευρωπαϊσμό - πιο εκτεταμένο και βαθύτερο από την τυπική εκλογική του εκπροσώπηση". Ταυτόχρονα, "ο φιλευρωπαϊσμός μας έχει προσλάβει έναν αμυντικό, σχεδόν παθητικό χαρακτήρα" και "μένουμε Ευρώπη γιατί φοβόμαστε ότι εκτός Ευρώπης θα είμαστε χειρότεροι". Κατά τον πρώην πρόεδρο του ΣΕΒ, "το Ευρωπαϊκό Ιδεώδες, ό,τι κι αν σημαίνει σήμερα αυτό, έχει πάψει να εμπνέει τη μεγαλύτερη μερίδα κι αυτών ακόμα των Ελλήνων πολιτών που δηλώνουν ευρωπαϊστές". "Σήμερα η Ελλάδα έχει ξανά το πρόβλημα προσανατολισμού και εκτρέφει στους κόλπους της το σπέρμα του νέου διχασμού" και "αυτή είναι η χειρότερη μέχρι στιγμής επίπτωση της οικονομικής κρίσης".
Μερικά χαρακτηριστικά παραδείγματα περιλαμβάνουν:
• Το 46,2% των πολιτών πιστεύουν πως η Ελλάδα βγήκε ζημιωμένη από τη συμμετοχή της στην Ευρωπαϊκή Ένωση στα θέματα της οικονομίας και της ανάπτυξης. Ενα ακόμη ποσοστό 25,1% θεωρεί ότι η χώρα δεν βγήκε ούτε χαμένη αλλά ούτε και κερδισμένη από τη συμμετοχή της στην ένωση.

• Οι πολίτες δηλώνουν αξιοσημείωτα θετικές απόψεις για έννοιες όπως "αγορές", "ανταγωνιστικότητα", "αποκρατικοποιήσεις" και "οικονομία της αγοράς".

• Ένα υψηλό ποσοστό των ανέργων και των πολιτών που έχουν χαμηλό εισόδημα επιθυμούν την έξοδο της χώρας από το ευρώ. Ειδικότερα, ενώ υπέρ του Grexit τάσσεται το 23% των Ελλήνων, στις τάξεις των ανέργων και των ατόμων με μηνιαίο εισόδημα κάτω των 500 ευρώ, το αντίστοιχο ποσοστό υπερβαίνει το 35%.

Η έρευνα "Τι Πιστεύουν οι Έλληνες" περιλαμβάνει 69 ερωτήσεις πάνω σε πέντε θεματικές ενότητες (Ευρώπη & εθνική ταυτότητα, κράτος & οικονομία, ανθρώπινα δικαιώματα, θεσμοί & πολιτικό σύστημα, παιδεία & πολιτισμός). Η ανάπτυξη και ο σχεδιασμός της έρευνας έγιναν από τη διαΝΕΟσις σε συνεργασία με τον καθηγητή συγκριτικής πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου Γεράσιμο Μοσχονά, και η έρευνα υλοποιήθηκε από την εταιρεία ερευνών G.P.O. σε δύο φάσεις, τον Απρίλιο και τον Νοέμβριο του 2015.
Η έρευνα, που θα επαναλαμβάνεται κάθε χρόνο, σκοπεύει να καταγράφει τις τάσεις των πεποιθήσεων του πληθυσμού πάνω σε σημαντικά θέματα που απασχολούν την κοινωνία και τη χώρα.