Σε ποιους εμπορικούς δρόμους αυξάνονται τα ενοίκια

Μπορεί οι πολιτικές και οικονομικές εξελίξεις να ανέκοψαν τη θετική πορεία που είχε αρχίσει να καταγράφεται στους μεγάλους εμπορικούς δρόμους της Αθήνας στο δεύτερο εξάμηνο του 2014 και το πρώτο του 2015, αλλά έρευνα της εταιρείας συμβούλων επαγγελματικών ακινήτων NAI Hellas καταγράφει οριακή αύξηση ενοικίων καταστημάτων.

Στην έρευνα της NAI Hellas (μέλος της NAI Global) για την αγορά λιανικής καταγράφεται, επίσης, μείωση του αριθμού των κενών ακινήτων στους μεγάλους εμπορικούς δρόμους της πρωτεύουσας, σε σύγκριση με το 2014, ενώ ανοδικά κινήθηκαν και οι πωλήσεις λόγω του θετικού κλίματος που επικρατούσε πριν τον Ιούλιο του 2015.

Στις λιγότερο δημοφιλείς περιοχές, πάντως, εξακολουθεί να εντοπίζεται μεγάλος αριθμός κενών καταστημάτων.

Σύμφωνα με τη ΝΑΙ Hellas, «η μείωση των κενών καταστημάτων στους δημοφιλείς εμπορικούς δρόμους οφείλεται στην είσοδο νέων διεθνών αλυσίδων λιανικής στην ελληνική αγορά, όπως η αλυσίδα ειδών σπιτιού English Home (7 νέα καταστήματα) και η αλυσίδα αθλητικών ειδών Athlete’s foot (2 νέα καταστήματα), καθώς και στην επεκτατική διάθεση μεγάλων διεθνών και ελληνικών αλυσίδων που έδραξαν της ευκαιρίας για να εισχωρήσουν στην καρδιά των εμπορικών δρόμων της πόλης».

Τα καταστήματα ένδυσης και υπόδησης παραμένουν οι πλέον ισχυροί ένοικοι στους μεγάλους εμπορικούς δρόμους, καλύπτοντας περίπου το 40% της κάθε αγοράς, με εξαίρεση την Ερμού όπου αποτελούν το 76% των καταστημάτων, αλλά και την Κηφισιά που αποτελούν το 54% και τη Νέα Ιωνία που φτάνουν το 58%. Το αντίστοιχο ποσοστό στη Σταδίου είναι 35%, στην Πατησίων 38%, στο Κολωνάκι 33%.

Στη δεύτερη θέση βρίσκεται ο κλάδος εστίασης, ο οποίος εξακολουθεί να αυξάνει το μέγεθός του για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά, και να αποτελεί τον πρώτο σε ανάπτυξη κλάδο της αγοράς λιανικής. Ο συγκεκριμένος κλάδος αποτελεί το 11% των καταστημάτων στην Ερμού, το 6% στη Σταδίου, αλλά το 28% στο Χαλάνδρι, το 16% στην Κηφισιά, το 23% στη Γλυφάδα και το 27% στη Νέα Σμύρνη.

"Η πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα της χρονιάς που πέρασε επηρέασαν σημαντικά και τον κλάδο του retail", επισημαίνει ο γενικός διευθυντής της NAI Hellas Θωμάς Ζιώγας. "Ενδεικτικό της κατάστασης είναι η υποχώρηση κατά 5,9% του δείκτη κύκλου εργασιών στο λιανεμπόριο (εκτός καυσίμων), σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τον Ιούλιο του 2015, σε σύγκριση με τον Ιούνιο του 2015. Αντίστοιχα τον Αύγουστο του 2015, σε σχέση με τον Ιούλιο του 2015, ο δείκτης παρουσίασε αύξηση 7,4%. Αυτό οφείλεται στην προσπάθεια των πολιτών να διασφαλίζουν τα όποια μετρητά είχαν κάνοντας αγορές διαφόρων ειδών".

Κατά τον κ. Ζιώγα, "είναι εμφανής λοιπόν η έλλειψη σταθερότητας στην αγορά. Ωστόσο, η επεκτατική πολιτική των εταιριών, τόσο στον κλάδο των super markets όσο και στον κλάδο ρουχισμού αλλά και στην εστίαση, δείχνει ότι η αγορά έχει τη διάθεση αλλά και την εμπειρία να αντεπεξέλθει στις δυσκολίες και να αντιμετωπίσει τα όποια προβλήματα. Το 2015 συνεχίστηκε η επεκτατική τάση των καταστημάτων εστίασης που επικράτησε και το 2014, κάνοντας τα καταστήματα εστίασης τον μεγαλύτερο σε ανάπτυξη κλάδο της αγοράς του retail".

Ο ίδιος προσθέτει πως "ενδιαφέρον παρουσιάζουν και τα εμπορικά κέντρα. Στην Ελλάδα, ο αριθμός των εμπορικών κέντρων είναι μικρός. Επιπλέον, οι καταναλωτές ζητούν χώρους που συνδυάζουν πολλές εναλλακτικές. Θεωρώ ότι τα παραπάνω σε συνδυασμό με την αποδεδειγμένη πλέον αντίστασή τους στις μεγάλες διακυμάνσεις των αξιών δημιουργούν επενδυτικό ενδιαφέρον για δημιουργία ή ανακατασκευή εμπορικών κέντρων στη χώρα".

"To 2015, παρ' όλες τις πολιτικές και οικονομικές δυσκολίες, είδαμε σημαντικές κινήσεις στον κλάδο των super markets αλλά και των retail boxes" προσθέτει η κα Ελένη Μακρή, αναλυτής (Research Analyst) της NAI Hellas.

"Είχαμε τη δυναμική είσοδο της Jysk, του άμεσου ανταγωνιστική της IKEA, με το άνοιγμα 4 νέων καταστημάτων. Επιπλέον, ενδιαφέρον ακούγεται ότι υπάρχει και από άλλες εταιρίες όπως οι γερμανικές Kaufland & Rewe.

Βέβαια, ενώ ζήτηση για τα λεγόμενα retail boxes υπάρχει τόσο από ελληνικές όσο και από πολυεθνικές εταιρίες, δυστυχώς η διαθεσιμότητα είναι μικρή".

Οι τιμές

Όπως προκύπτει από την έρευνα της NAI Hellas, τα ενοίκια αυξήθηκαν οριακά σε παραδοσιακούς μεγάλους εμπορικούς δρόμους του κέντρου, των Βορείων και των Νοτίων προαστίων, ενώ στο 40% των αγορών που καταγράφηκαν παρουσιάζεται μείωση των ενοικίων.

Σταθεροποιητικά κινήθηκαν τα ενοίκια στην Ερμού (τα ενοίκια ξεκινούν από τα 90 ευρώ ανά τετραγωνικό μέτρο ανά μήνα και φτάνουν τα 140 ευρώ ανά τ.μ. ανά μήνα για τα ακίνητα πρώτης κατηγορίας), ενώ μικρή άνοδος καταγράφεται σε Κηφισιά (60-90 ευρώ ανά τ.μ. ανά μήνα), Χαλάνδρι (45-90 ευρώ ανά τ.μ. ανά μήνα), Γλυφάδα (60-100 ευρώ ανά τ.μ. ανά μήνα) και Καλλιθέα (20-40 ευρώ ανά τ.μ. ανά μήνα).

Οι αποδόσεις στις δημοφιλείς εμπορικές περιοχές της Αθήνας αυξήθηκαν κατά 0,25% για καταστήματα σε κεντρικούς δρόμους και 0,50% για καταστήματα σε λιγότερο εμπορικούς δρόμους, αντικατοπτρίζοντας την πολιτική και οικονομική αβεβαιότητα.

Μετά την Ερμού και τη Γλυφάδα, τα υψηλότερα ενοίκια καταγράφονται στην Πανεπιστημίου (60-105 ευρώ ανά τ.μ. ανά μήνα) και στο Κολωνάκι (55-90 ευρώ ανά τ.μ. ανά μήνα), δύο περιοχές που παρουσιάζουν πτώση σε σχέση με το 2014. Η μέση απόδοση για τους επενδυτές σε καταστήματα και χώρους λιανικής κυμαίνεται από 7,50% έως 8,25% για τους χώρους πρώτης κατηγορίας και από 8% έως 9,5% για τους χώρους δεύτερης κατηγορίας.

Συνεχίστηκε η καλή πορεία των εμπορικών κέντρων

Και το 2015 τα εμπορικά κέντρα (malls) ξεπέρασαν την απόδοση των εμπορικών καταστημάτων, ακόμα και αυτών σε μεγάλους εμπορικούς δρόμους. Παρόλο που πέρυσι οι πωλήσεις καταστημάτων σε εμπορικά κέντρα ήταν μικρότερες από αυτές του 2014, τα περισσότερα αύξησαν το ποσοστό πληρότητάς τους αλλά και τον αριθμό των επισκεπτών τους. Τα The Mall Athens, Golden Hall & Mediterranean Cosmos άγγιξαν πληρότητα πάνω από 97% ενώ το Smart Park & το Metro Mall έκλεισαν στο 100%.

Οι τιμές ενοικίασης των εμπορικών κέντρων παρουσιάζουν σε γενικές γραμμές σταθεροποιητική πορεία και ξεκινούν από 50-90 €/τ.μ./μήνα για καταστήματα μικρότερα των 100 τ.μ., από 35-60 €/τ.μ./μήνα για καταστήματα μεγαλύτερα των 100 τ.μ. και από 9 - 20 €/τ.μ./μήνα για τους λεγόμενους anchor tenants, δηλαδή τους «μισθωτές -κράχτες» που συμβάλλουν στην αύξηση της κίνησης.

Στην έρευνα της NAI Hellas επισημαίνεται πως «η προσφορά εμπορικών κέντρων στην Ελλάδα είναι μικρή, κάτι που προσδίδει δυναμική για ανάπτυξη του κλάδου στη χώρα. Η Ελλάδα έχει εμπορικά κέντρα που λόγω απαρχαιωμένου σχεδιασμού και αλλαγών στις προτιμήσεις των καταναλωτών παρουσιάζουν μη ικανοποιητικές αποδόσεις. Επιπλέον, η αυξημένη ζήτηση από πλευράς καταναλωτών για προορισμούς που συνδυάζουν διάφορα είδη του κλάδου λιανικής και προσφέρουν πολλές επιλογές ενισχύουν τη τάση για περαιτέρω ανάπτυξη εμπορικών κέντρων».

Τα παραπάνω σε συνδυασμό με τις καλές αποδόσεις των εμπορικών κέντρων στη χώρα δημιουργούν επενδυτικό ενδιαφέρον κυρίως για ανακατασκευή, ανακαίνιση και επέκταση υπαρχόντων εμπορικών κέντρων».