Alpha: Θα συμπιεστούν περαιτέρω οι τιμές

Η εγχώρια ενεργός ζήτηση παραμένει υποτονική στους πρώτους μήνες του 2016 όπως καταδεικνύεται από την πορεία των δεικτών οικονομικής συγκυρίας που δημοσιεύθηκαν την προηγούμενη εβδομάδα, υπογραμμίζει η Alpha Bank στο εβδομαδιαίο της δελτίο.

Πιο συγκεκριμένα, τούτο συνάγεται από (α) τη στασιμότητα του αριθμού των αυτοκινήτων που κυκλοφόρησαν πρώτη φορά (πρώτο τρίμηνο 2016: 0,1% σε ετήσια βάση), (β) την εκ νέου υποχώρηση της ιδιωτικής κατασκευαστικής δραστηριότητας (Ιαν. 2016: -5,2% σε ετήσια βάση) και (γ) την επιδείνωση των αποπληθωριστικών τάσεων (Μάρτ.2016: -1,5%).

Οι επιβαρύνσεις στην έμμεση φορολογία συγκράτησαν σε πρώτη φάση, κατά το δεύτερο εξάμηνο του 2015, τις αποπληθωριστικές πιέσεις σταθεροποιώντας ή και αυξάνοντας τις τιμές ορισμένων προϊόντων. Ωστόσο η αρνητική τους επίδραση επί του διαθεσίμου εισοδήματος και της ζητήσεως οδηγούν σε περαιτέρω συμπίεση των τιμών εντός του 2016. Στην τελευταία αυτή εξέλιξη συνέβαλε σημαντικά και η συνέχιση των καθοδικών τάσεων των τιμών πετρελαίου.

Στην πλευρά της προσφοράς, αξίζει να σημειωθεί ότι παρά την εισαγωγή των κεφαλαιακών ελέγχων, η ελληνική βιομηχανία, και ιδιαίτερα η μεταποίηση, επέδειξε αντοχές κατά το 2015 και στους πρώτους μήνες του 2016. Τούτο συνδέεται με το γεγονός ότι οι μεγάλες ελληνικές επιχειρήσεις είχαν σχετικά νωρίς ενσωματώσει στη στρατηγική τους την αβεβαιότητα του 2015 διαμορφώνοντας την κατάλληλη πολιτική επιβιώσεως.

Στο πρώτο δίμηνο του 2016, η μεταποιητική παραγωγή αυξήθηκε κατά 3,0%, έναντι αυξήσεως κατά 4,3% στην αντίστοιχη περίοδο του 2015. Θα πρέπει ωστόσο να σημειωθεί ότι ο μέσος δείκτης του πρώτου διμήνου 2016 διαμορφώθηκε στις 85,1 μονάδες, υπολειπόμενος κατά 14,9% του 2010, έτους βάσεως του δείκτη. Παρά το δυσχερές περιβάλλον ο μεταποιητικός κλάδος δύναται να έχει θετικές προοπτικές με τη βαθμιαία χαλάρωση και τελικά την άρση των κεφαλαιακών περιορισμών.

Σε τούτο συμβάλλει και η βελτίωση της ανταγωνιστικότητας με βάση το κόστος εργασίας. Το συνολικό κόστος εργασίας στον κλάδο της μεταποιήσεως μειώθηκε σωρευτικά κατά 20,9% στην περίοδο 2010-2015, εν αντιθέσει με τον αντίστοιχο δείκτη στην ΕΕ-28, όπου ακολούθησε ανοδική πορεία.

Το 2015, οι τομείς της οικονομίας που συνέβαλαν θετικά στην Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία της ελληνικής οικονομίας ήσαν η βιομηχανία κατά 0,6 εκατοστιαίες μονάδες και ο τουρισμός. Ο τουρισμός αποτελεί κλάδο που εκτιμάται ότι συνέβαλε θετικά στο ΑΕΠ και το 2015, ενώ έχει στηρίξει την οικονομία σε όλη την διάρκεια της υφέσεως, ιδίως στα τρία τελευταία έτη. Σημειώνεται ότι σε κάθε έτος καταγράφεται νέα μέγιστη επίδοση του αριθμού των αφίξεων ξένων επισκεπτών. Με βάση την κατηγοριοποίηση της ΕΛΣΤΑΤ, ωστόσο, το 2015 ο ευρύτερος κλάδος «χονδρικό-λιανικό εμπόριο-τουρισμός-μεταφορές» εμφάνισε μικρή αρνητική συμβολή (-0,1 εκατοστιαίες μονάδες), αφού η νέα υποχώρηση του λιανικού και χονδρικού εμπορίου με την είσοδο της οικονομίας σε νέα ύφεση αντιστάθμισε τη θετική συμβολή του τουρισμού.

Η ανθεκτικότητα του κλάδου της μεταποιήσεως και του τουρισμού ως συνέπεια της εξωστρέφειάς τους αντανακλάται στην αύξηση του αριθμού των απασχολουμένων.

Η μεγαλύτερη αντοχή των δύο αυτών εξωστρεφών τομέων της ελληνικής οικονομίας σε σχέση με τους υπόλοιπους, στα χρόνια της οικονομικής υφέσεως, αντικατοπτρίζεται επίσης στην ελαφρά αύξηση της ποσοστιαίας αναλογίας υπέρ των διεθνώς εμπορεύσιμων δραστηριοτήτων.

Οι κλάδοι που παράγουν εμπορεύσιμα προϊόντα και υπηρεσίες (εκτεθειμένοι στον διεθνή ανταγωνισμό) αύξησαν το μερίδιο τους στην συνολική Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (σε τρέχουσες τιμές) από 48,8% το 2009 σε 51,3% το 2014, κατά την περίοδο της υφέσεως.

Ενδεικτικά αναφέρεται ότι ο κλάδος της μεταποιήσεως αύξησε το μερίδιό του στη συνολική Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία (εξαιρουμένου του κλάδου δραστηριοτήτων ακίνητης περιουσίας) από 9,9% το 2009 σε 11,4% το 2014. Επίσης ο τουρισμός το 2014 αύξησε το ποσοστό του σε 8,2%, ενώ το 2009 συμμετείχε κατά 5,5% στην συνολική ακαθάριστη προστιθέμενη αξία.

Αντίθετα, οι κλάδοι μη εμπορεύσιμων δραστηριοτήτων μείωσαν τη συμμετοχή τους στη συνολική Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία από 51,2% το 2009, σε 46,9% το 2014. Τις μεγαλύτερες απώλειες σημείωσαν οι κλάδοι των κατασκευών (από 5,8% το 2009 σε 3,6% το 2014) και του εμπορίου (από 14,5% το 2009 σε 13,2% το 2014). Επιπλέον μείωση σημειώθηκε και στους κλάδους υγείας και τεχνών και αναψυχής.