Εφορία: Μετά τα «χάδια» επιστρέφουν τα... λουκέτα

Η πολιτική ηγεσία του υπουργείου Οικονομικών και οι δανειστές συνέπραξαν τον Οκτώβριο του 2015 σε μία από τις μεγαλύτερες -όπως αποδεικνύεται εκ του αποτελέσματος- γκάφες.

Οι δανειστές πίεσαν, η κυβέρνηση αποδέχθηκε και οι βουλευτές ψήφισαν δραστική μείωση των προστίμων που επιβάλλονται σε περίπτωση μη έκδοσης αποδείξεων. Το επιχείρημα των δανειστών ήταν ότι τα μεγάλα πρόστιμα τα οποία προβλέπονταν και είχαν επιβληθεί μετά από δική τους και πάλι παρέμβαση το 2014, είχαν πάρα πολύ χαμηλή εισπραξιμότητα. Χαμηλότερη από 1%. Επομένως το σκεπτικό έμοιαζε ορθό. Αν επιβάλλονται πρόστιμα από 250 έως και 500 ευρώ ανάλογα με τον τύπο των τηρούμενων βιβλίων για κάθε απόδειξη που δεν έχει εκδοθεί και τα πρόστιμα αυτά μένουν στα χαρτιά, μήπως πρέπει το ύψος τους να εξορθολογιστεί; Να εξορθολογιστεί, συμφώνησαν οι δύο πλευρές.

Μόνο που ο εξορθολογισμός έφτασε στο άλλο άκρο. Τα πρόστιμα τα οποία επιβάλλονται σήμερα για μη έκδοση αποδείξεων είναι ίσα με το 50% του ΦΠΑ που αναλογεί στην απόδειξη ή τις αποδείξεις οι οποίες δεν εκδόθηκαν.

Πριν από μήνες, είχαμε περιγράψει στο Euro2day.gr πώς για μη έκδοση αποδείξεων στις οποίες αντιστοιχούσε ΦΠΑ 32 ευρώ, επιβλήθηκε τελικά πρόστιμο 16 ευρώ σε καφετέρια στην Αερόπολη Λακωνίας, μετά από έλεγχο. Ακόμα χειρότερα, η ισχύουσα νομοθεσία δένει τα χέρια των ελεγκτών σε περίπτωση όπου διαπιστώνεται η μη έκδοση απόδειξης για υπηρεσίες οι οποίες δεν υπάγονται σε ΦΠΑ (π.χ. ιατρικές εξετάσεις) καθώς προϋπόθεση για να επιβληθεί αυτό το μισό πρόστιμο επί του ΦΠΑ είναι να προβλέπεται η επιβολή ΦΠΑ.

Η κατάσταση αυτή είναι σε πλήρη γνώση της πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Οικονομικών. Μάλιστα ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών Τρύφων Αλεξιάδης, ο οποίος εμφανιζόταν αντίθετος στη δραστική μείωση των προστίμων αλλά δεν μετείχε στη συγκεκριμένη διαπραγμάτευση, έχει προαναγγείλει επανεξέταση του θέματος.

Από τις χθεσινές δηλώσεις του Γενικού Γραμματέα Δημοσίων Εσόδων Γιώργου Πιτσιλή, μετά τη συνάντηση με τους εκπροσώπους παραγωγικών φορέων, προκύπτει ότι το θέμα θα επανεξεταστεί, αλλά μάλλον το καλάθι των ενδεχόμενων αλλαγών είναι μικρό. Η Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων νομοθετική αρμοδιότητα δεν έχει, αλλά η Φορολογική Διοίκηση μπορεί να επιστρατεύσει όλες τις ψηφισμένες διατάξεις για να κάνει όσο καλύτερα μπορεί τη δουλειά της.

Έτσι, ο κ. Πιτσιλής σχεδιάζει να ξεθάψει διατάξεις οι οποίες ισχύουν αλλά έχουν χρησιμοποιηθεί στο παρελθόν μόνο για πολιτικά πυροτεχνήματα, προκειμένου να πιέσει τους επιτηδευματίες να εκδίδουν αποδείξεις. Εντός των ημερών αναμένεται να εκδώσει μια εγκύκλιο με την οποία θα επανέρχεται στο προσκήνιο η αναστολή λειτουργίας επαγγελματικών εγκαταστάσεων είτε σε περίπτωση μη έκδοσης αποδείξεων, είτε σε περίπτωση παρεμπόδισης ελέγχου. Οι διατάξεις ισχύουν από το 1997 (άρθρο 13 του νόμου 2523), τροποποιήθηκαν στη συνέχεια το 2010 (άρθρο 76 του νόμου 3842), αλλά έκτοτε έχουν αξιοποιηθεί ελάχιστες φορές.

Προβλέπουν αναστολή λειτουργίας για έως ένα μήνα του καταστήματος, γραφείου, εργοστασίου, εργαστηρίου, αποθήκης και γενικά κάθε επαγγελματικής εγκατάστασης του υπόχρεου επιτηδευματία σε περίπτωση μη έκδοσης τριών αποδείξεων ή παρεμπόδισης ελέγχου. Σε περίπτωση υποτροπής μέσα σε διάστημα τριών ετών προβλέπεται επέκταση του λουκέτου έως και για έξι μήνες.

Μέχρι τώρα, οι διατάξεις αυτές έχουν αξιοποιηθεί σποραδικά. Ξεχωρίζουν οι εξαγγελίες του τότε υπουργού Οικονομικών Γιώργου Παπακωνσταντίνου, το καλοκαίρι του 2010, για μαύρη λίστα 100 επιχειρήσεων οι οποίες θα έπαιρναν προτεραιότητα για έλεγχο ενώ σε δέκα από αυτές θα έμπαινε λουκέτο. Θα ακολουθούσαν και άλλες. Δεν ακολούθησε τίποτα.

Τις διατάξεις αυτές επανέφερε στην επικαιρότητα πέρυσι το καλοκαίρι η πρώην ΓΓΔΕ Κατερίνα Σαββαΐδου, όταν κλιμάκια ελεγκτών επέβαλαν αναστολή λειτουργίας σε επιχειρήσεις μετά από παρεμπόδιση ελέγχου. Έκτοτε, τίποτα.

Τώρα, είναι η σειρά του Γιώργου Πιτσιλή να αποδείξει εάν οι παρεμβάσεις του θα έχουν την τύχη των προκατόχων του, ή οι ισχύουσες διατάξεις νόμου θα μπορέσουν να λειτουργήσουν αποτρεπτικά έναντι των κινήτρων φοροδιαφυγής που συνθέτουν τα πρόστιμα-χάδια και η -δεδομένη- υπερφορολόγηση.