Γιατί οι ξένοι επενδυτές αποφεύγουν το ελληνικό real estate

Η πρόσφατη είσοδος της αμερικανικής επενδυτικής εταιρείας Varde Partners στην Trastor ΑΕΕΑΠ, με ποσοστό 33,8% (θα διευρυνθεί μέσω της αύξησης κεφαλαίου που εγκρίθηκε πρόσφατα), δεν μεταφράζεται σε γενικότερη αλλαγή της αρνητικής στάσης των διεθνών επενδυτών απέναντι στην ελληνική αγορά ακινήτων. Στελέχη της αγοράς υπενθυμίζουν πως εξαιτίας των κεφαλαιακών ελέγχων, της πολιτικής αβεβαιότητας και της αρνητικής πορείας της οικονομίας, τους τελευταίους μήνες ναυάγησαν (ή μετατέθηκαν για αργότερα) ακόμα και διαπραγματεύσεις που βρίσκονταν σε προχωρημένο στάδιο.

Ενα τέτοιο παράδειγμα ήταν οι συζητήσεις για εξαγορά του εμπορικού κέντρου Smart Park στα Σπάτα από την επίσης αμερικανική εταιρεία Hines, η οποία είχε ανακοινώσει το 2014 πως θα μπορούσε να επενδύσει μέχρι και μισό δισ. ευρώ στην Ελλάδα, χωρίς μέχρι σήμερα να έχει ολοκληρώσει κάποια συμφωνία. Οι Αμερικανοί επιχείρησαν την τελευταία διετία να προχωρήσουν σε τοποθετήσεις, αλλά σκόνταφταν στις τιμές (που θεωρούσαν υψηλές), στις πολιτικές ανατροπές και στον κυκεώνα φορολογικών αλλαγών.

"Οι επενδυτές δεν νοιάζονται αν ο φορολογικός συντελεστής είναι 15% ή 25%, γιατί θα τον ενσωματώσουν στο επειρηματικό τους σχέδιο και θα πληρώσουν χαμηλότερο τίμημα", επισημαίνει ανώτατο στέλεχος ευρωπαϊκού ομίλου της αγοράς ακινήτων. "Ούτε προβληματίζονται επειδή η έκδοση μιας άδειας απαιτεί ένα ή δύο χρόνια, γιατί και πάλι θα το εντάξουν στο σχέδιό τους". Ομως, "αποφεύουν την Ελλάδα γιατί αδυνατούν να κατανοήσουν τις συνεχείς φορολογικές αλλαγές και το γεγονός πως δεν υπάρχει καμία δέσμευση από κανέναν για το πότε θα εκδοθεί μια άδεια!".

Ετσι δεν μπορούν να καταστρώσουν και κανένα μακροπρόθεσμο σχέδιο για μια επένδυση στη χώρα μας.

Το ίδιο στέλεχος επισημαίνει πως η διαφαινόμενη πρωτοβουλία της κυβέρνησης για νομοθετική ρύθμιση που θα προβλέπει σταθερό φορολογικό καθεστώς στις μεγάλες επενδύσεις για επτά χρόνια "δεν είναι αρκετή, αφού συνήθως τα επιχειρηματικά σχέδια είναι 10ετούς ή και 20ετούς διάρκειας". Αν επιλυθούν τα συγκεκριμένα προβλήματα, τα οποία επισημαίνονται επί χρόνια, η Ελλάδα μπορεί να επιστρέψει στο κάδρο των διεθνών επενδυτών, επισημαίνουν στην αγορά ακινήτων, με τους ανθρώπους του κλάδου να βλέπουν ευκαιρίες στον ξενοδοχειακό κλάδο, ακόμα και στη λιανική, εξαιτίας της αύξησης του τουριστικού ρεύματος προς τη χώρα μας.

Ειδικά για την αγορά λιανικής, επισημαίνουν πως τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί τα έσοδα των εμπορικών κέντρων της Αθήνας από τους τουρίστες, καθώς αρκετοί επιβάτες κρουαζιερόπλοιων συνδυάζουν τις επισκέψεις στους αρχαιολογικούς χώρους με τα ψώνια.

Με τις προβλέψεις να δείχνουν αύξηση της τουριστικής κίνησης προς την Αθήνα, τα στελέχη της αγοράς ακινήτων θεωρούν πως υπάρχουν ευκαιρίες για την άφιξη διεθνών ηχηρών ονομάτων και τη δημιουργία μιας "Pařížská Street", όπως ο γνωστός δρόμος της Πράγας που φιλοξενεί σήμερα πανάκριβα brands, με στόχο τα περίπου 6.000.000 τουρίστες που επισκέπονται ετησίως την πρωτεύουσα της Τσεχίας.

Υπάρχουν, όμως, και προϋποθέσεις όπως η "λειτουργία των καταστημάτων και τις Κυριακές", σε συνδυασμό με "στενή συνεργασία δημοτικών αρχών με τουριστικούς πράκτορες, ώστε οι επισκέπτες να μην περιορίζονται στα αρχαία, αλλά να βλέπουν και τη σύγχρονη πόλη".

Σημειώστε πως η Ελλάδα βρίσκεται στην τελευταία θέση της Ευρώπης με βάση τα τετραγωνικά εμπορικών κέντρων ανά 1.000 κατοίκους. Ενώ στην Ε.Ε. αντιστοιχούν 246 τ.μ. εμπορικών κέντρων ανά 1.000 κατοίκους, στην Ελλάδα ο σχετικός δείκτης βρίσκεται κάτω από τα 70 τετραγωνικά μέτρα ανά 1.000 κατοίκους. Ωστόσο, οι γραφειοκρατικές διαδικασίες, οι τοπικές αντιδράσεις και η πτωτική πορεία της αγοράς δείχνουν πως δύσκολα θα γίνουν νέες επενδύσεις στον συγκεκριμένο τομέα.

Είναι γνωστή ακόμα και η προσπάθεια της Lamda Development να προσελκύσει επενδυτές για τα τρία εμπορικά της κέντρα (The Mall, Golden Hall, Mediterranean Cosmos). Ηδη η διοίκηση της εισηγμένης ανακοίνωσε πως θα εισφερθούν σε θυγατρική εταιρεία και εξετάζει διάφορα σενάρια για την είσοδο επενδυτών, ακόμα και τη δημιουργία ΑΕΕΑΠ. Η πρώτη απόπειρα, για συνεργασία με τη Grivalia ΑΕΕΑΠ, που ελέγχεται από την καναδική Fairfax, δεν είχε θετικό αποτέλεσμα. Πολλά για την αγορά εμπορικών κέντρων θα κριθούν από την τύχη της επένδυσης στο Ελληνικό και από το μεγάλο εμπορικό που σχεδιάζεται στον χώρο του πρώην αεροδρομίου.