Οι προτάσεις των εμπόρων για να γίνει η Ελλάδα κόμβος logistics

Τις προτάσεις των εμπόρων για την μετατροπή της χώρας σε περιφερειακό διαμετακομιστικό κόμβο κατέθεσε ο πρόεδρος της ΕΣΕΕ & του ΕΒΕΠ κ. Βασίλης Κορκίδης στην ομιλία του στο 20ο Πανελλήνιο Συνέδριο Logistics: "Manage the change". 

Οπως ανέφερε ο κ. Κορκίδης η Ελλάδα πληροί όλες τις προϋποθέσεις, ώστε να μετατραπεί σε βασικό διαμετακομιστικό κέντρο της Νοτιοανατολικής Μεσογείου και να καταστεί η κύρια πύλη εισόδου εμπορευμάτων από την Ανατολή προς την Κεντρική και τη Δυτική Ευρώπη και, φυσικά, όλες τις γειτονικές βαλκανικές χώρες.

Σε αυτό το πλαίσιο, απαραίτητη προϋπόθεση για την υιοθέτηση ενός μοντέλου ανάπτυξης, που θα προσιδεάζει σε διεθνή πρότυπα και το οποίο θα συντελέσει στην αύξηση του ποσοστού εξυπηρέτησης του διερχόμενου φορτίου εμπορευμάτων, αποτελεί ο εκσυγχρονισμός και η αναβάθμιση του υφιστάμενου συστήματος υποδομών, μεταφορών και υπηρεσιών logistics, ενός κλάδου (του εφοδιαστικού) που συμβάλλει κατά 10,8 στη διαμόρφωση του Ακαθάριστου Εγχώριου Προϊόντος της χώρας. Ο εμπορικός κόσμος έχει επανειλημμένως καταθέσει τις απόψεις του, αναφορικά με την αποτελεσματικότερη προώθηση και την άρση εκείνων των εμποδίων που αποτελούν τροχοπέδη στην ανάπτυξη του διαμετακομιστικού εμπορίου.

Οι κυριότερες προτάσεις του εμπορίου είναι οι εξής:

• Δημιουργία νέων ή λειτουργική αναβάθμιση των ήδη υφιστάμενων υποδομών, στο σύνολο της Επικράτειας. Η προμήθεια σύγχρονων εξοπλιστικών εργαλείων/προγραμμάτων, η δημιουργία περισσότερων και μεγαλύτερων αποθηκευτικών χώρων αλλά και η θέσπιση Ζωνών Ελεύθερου Εμπορίου στις τοπικές αγορές, θα διευκολύνουν την ταχύτερη και απρόσκοπτη μεταφορά και διανομή των προϊόντων.

• Ανάπτυξη και λειτουργία επιχειρηματικών εξαγωγικών πάρκων εφοδιαστικής εθνική/διεθνούς εμβέλειας, αρκετά μεγάλης έκτασης, τα οποία θα πρέπει να διαθέτουν υποχρεωτικά πρόσβαση σε συνδυασμένη μεταφορά και διασύνδεση με ευρωπαϊκούς διαδρόμους μεταφορών και ιδιαίτερα με εκείνους που εμπλέκονται ως κόμβοι στο ελληνικό έδαφος.

• Ολοκλήρωση και εκσυγχρονισμός των βασικών δικτύων και υποδομών μεταφορών. Σημείο αναφοράς αποτελούν το βασικό σιδηροδρομικό δίκτυο, οι βασικοί οδικοί άξονες, η διασύνδεση των λιμανιών Πειραιά και Θεσσαλονίκης με το σιδηροδρομικό και το οδικό δίκτυο και η ανάδειξη του αεροδρομίου Ελ. Βενιζέλος ως διαμετακομιστικού κόμβου διεθνούς εμβέλειας. Ιδιαίτερη έμφαση πρέπει να δοθεί στην αξιοποίηση και στον εκσυγχρονισμό (διασύνδεση με τους εθνικούς λιμένες) του υπάρχοντος σιδηροδρομικού δικτύου, έτσι ώστε να ενισχυθεί το μερίδιο που κατέχει στη μεταφορά εμπορευμάτων, από τη στιγμή που αποτελεί ένα τόσο ασφαλές και φιλικό προς το περιβάλλον μέσο.

• Ενίσχυση δράσεων λειτουργικής ευελιξίας και οργανωτικής καινοτομίας στην εφοδιαστική αλυσίδα των επιχειρήσεων, ενέργειες οι οποίες εκτιμάται πως θα μειώσουν το κόστος εφοδιασμού των επιχειρήσεων.

• Κατάρτιση και πιστοποίηση του ανθρώπινου δυναμικού που να ανταποκρίνεται στις σύγχρονες απαιτήσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας, μέσω της βελτίωσης των δεξιοτήτων και των ικανοτήτων των εμπλεκομένων. Ευελπιστούμε ότι λίαν συντόμως, με δράσεις της τρέχουσας Προγραμματικής Περιόδου, θα δοθεί αυτή η δυνατότητα στον κλάδο. Ιδιαίτερο στοίχημα για τις δράσεις αυτές, είναι η βελτίωση της αποτελεσματικότητάς τους, καθώς θα πρέπει να καταλάβουμε όλοι ότι η κατάρτιση μπορεί (αν τηρούνται ορισμένες προϋποθέσεις) να είναι ένα χρήσιμο εργαλείο αναβάθμισης της ανταγωνιστικότητας και όχι ένα μέσο βελτίωσης της απορροφητικότητας των επιχειρησιακών προγραμμάτων. Θεωρούμε επίσης, ότι η πιστοποίηση των προσόντων συγκεκριμένων κομβικών ειδικοτήτων/επαγγελμάτων, κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση, αρκεί η επιλογή τους να γίνεται βάσει τεκμηριωμένων αναγκών των επιχειρήσεων.

• Περαιτέρω αξιοποίηση των νέων τεχνολογιών, ειδικά από τις πολύ μικρές επιχειρήσεις του κλάδου. Αυτό θα μπορούσε να διευκολυνθεί μέσω χρηματοδότησης από τα ευρωπαϊκά ταμεία (Ταμείο Συνοχής, ΕΤΠΑ, Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο κ.α.) για την ανάπτυξη και προώθηση σχετικών δράσεων.

• Παροχή κινήτρων σε επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται ή αναμένεται να δραστηριοποιηθούν στο εξωτερικό, προκειμένου να δημιουργήσουν αποθηκευτικά κέντρα στη Βόρεια Ελλάδα, τα οποία θα έχουν ρόλο logistics hubs των Βαλκανίων. Απώτερος στόχος, αποτελεί η ενδυνάμωση του διαμετακομιστικού εμπορίου και η ενίσχυση της Ελλάδας ως σημείου τροφοδοσίας των βασικότερων πλησιέστερων Βαλκανικών χωρών.

Αναγκαίες προϋποθέσεις για την υλοποίηση των παραπάνω προτάσεων, αποτελούν:

• Η απλοποίηση των διαδικασιών αδειοδότησης εταιρειών logistics (π.χ. περιβαλλοντικές μελέτες, αρχαιολογία, πυροσβεστική, Υπ. Υγείας κ.ά.) και η άρση αδικαιολόγητων περιορισμών αναφορικά με τους χώρους αποθήκευσης.

• Η διευκόλυνση διαδικασιών διαχείρισης διερχόμενων φορτίων, η απλούστευση διαδικασιών εκτελωνισμού και η μείωση φυσικών ελέγχων των εμπορευμάτων στις πύλες με εφαρμογή σύγχρονων μεθόδων risk analysis, επέκταση της χρήσης ηλεκτρονικών εγγράφων και τέλος, η χρήση X-RAY scanners από τα τελωνεία, η οποία παράλληλα θα μπορούσε να συνεισφέρει και στην πάταξη του παραεμπορίου.

• Η καθιέρωση του ορισμού των logistics και των επιχειρήσεων εφοδιαστικής αλυσίδας (3 PL-3rd Party Logistics), ενός πάγιου αιτήματος της αγοράς, το οποίο μέχρι σήμερα δεν έχει ικανοποιηθεί.

• Η απλοποίηση των εμπορικών συναλλαγών μέσω της εφαρμογής του e-invoicing.

• Η εξάλειψη αγκυλώσεων όσον αφορά στους όρους δόμησης αποθηκών, προκειμένου αυτές να διαθέτουν μεγαλύτερο ύψος.

• Ανάπτυξη urban και green logistics. Επιβάλλεται η θέσπιση πλαισίου τόσο για την αστική μεταφορά και διανομή εμπορευμάτων (urban logistics) όσο και για την πράσινη μεταφορά αυτών (green logistics), σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές απαιτήσεις. Παράλληλα θα πρέπει να υπάρχει πρόβλεψη για την κυκλοφοριακή διασύνδεση των αποθηκών με το οδικό δίκτυο.

• Η μείωση των γραφειοκρατικών βαρών στα τελωνεία (electronic & simplified procedures), μέσω της τυποποίησης της ροής, της απλοποίησης των διαδικασιών τους, της λειτουργίας τους σε συνεχή βάση (24ωρη λειτουργία όλο το έτος) και της μείωσης του μεγάλου τελωνειακού κόστους σε bonded περιοχές.

• Η κατάργηση του έμμεσου κόστους από φορολογικές παραβάσεις (π.χ. διαχωρισμός εύφλεκτων ειδών από απλά προϊόντα με aerosol cans, νόμος σχετικά με το συνολικό βάρος του οχήματος που προβλέπει ότι πρέπει να είναι μικρότερο από το βάρος που είναι από μόνο του το όχημα χωρίς το ωφέλιμο φορτίο κ.ά).

Οι βασικές διαπιστώσεις ως προς τη βιωσιμότητα των εφοδιαστικών αλυσίδων είναι οι ακόλουθες:

1. Κανείς δεν μπορεί, πλέον, να αγνοήσει την ανάγκη λήψης μέτρων ενίσχυσης της βιωσιμότητας της εφοδιαστικής αλυσίδας. Εξωγενείς παράγοντες, όπως οι γεωπολιτικές συγκρούσεις, η κλιματική αλλαγή και οι ελλείψεις πρώτων υλών, ωθούν τις επιχειρήσεις να προσαρμόσουν τις δραστηριότητές τους στις περιοχές όπου παράγουν ή αγοράζουν προϊόντα και υπηρεσίες.

2. Βασικοί παράγοντες, οι οποίοι ωθούν τις επιχειρήσεις στην κατεύθυνση αυτή, αποτελούν οι οικονομικοί, λειτουργικοί και κανονιστικοί κίνδυνοι, η αυξημένη ευαισθητοποίηση των ενδιαφερόμενων μερών και η αναγνώριση από εξέχοντα στελέχη πως τα χαρακτηριστικά βιωσιμότητας των προϊόντων τους μπορούν να προσδώσουν πολλαπλά οικονομικά οφέλη.

3. Ο βαθμός επίτευξης των στόχων βιωσιμότητας διαφέρει σημαντικά από επιχείρηση σε επιχείρηση. Οι λιγοστές επιχειρήσεις που έχουν εντάξει πλήρως τη βιωσιμότητα, έχουν συνήθως ισχυρή στήριξη από την εκτελεστική ηγεσία.

4. Η σχέση των επιχειρήσεων με τους προμηθευτές τους διέρχεται μια φάση ωρίμανσης, έχοντας πλέον εξελιχθεί από μία απλή επικοινωνία, στην πλήρη ενσωμάτωση στο μοντέλο λειτουργίας τους.

5. Οι επιχειρήσεις σήμερα έχουν στη διάθεσή τους ένα σύνολο τεχνολογικών λύσεων (όπως σύγχρονους αισθητήρες, Internet of Things και cloud) που τους επιτρέπει να αυξήσουν τη διαφάνεια και την ιχνηλασιμότητα από άκρη σε άκρη της εφοδιαστικής τους αλυσίδας, καθώς και να παρακολουθούν και να αξιολογούν τις επιδόσεις των προμηθευτών τους.

6. Η συνεργασία αποτελεί προϋπόθεση της επιτυχίας. Οι σύνθετες προκλήσεις της εφοδιαστικής αλυσίδας έχουν οδηγήσει στην ενίσχυση συνεργασιών μεταξύ επιχειρήσεων.