Τράπεζες: Λύσεις πριν τον εξωδικαστικό για τους μικρομεσαίους

Λύσεις πέραν του εξωδικαστικού συμβιβασμού είναι υποχρεωμένες να αναζητήσουν οι τράπεζες, για την αποτελεσματικότερη και έγκαιρη ρύθμιση δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων, προκειμένου να μην τεθούν εν αμφιβόλω οι στόχοι μείωσης των «κόκκινων» δανείων.

Η πρόσφατη συμφωνία κυβέρνησης και θεσμών για το νέο πλαίσιο εξωδικαστικής διευθέτησης χρεών έγινε μεν αποδεκτή με «ανακούφιση» από τις τράπεζες, αλλά έρχεται αργά και χωρίς πρόνοιες, ώστε να μην υπάρξουν νέες σημαντικές καθυστερήσεις.

Όπως προκύπτει από τις μέχρι τώρα πληροφορίες, το αίτημα των τραπεζών να ξεκινήσει η ισχύς του πλαισίου μαζί με την έναρξη λειτουργίας της ηλεκτρονικής πλατφόρμας της Ειδικής Γραμματείας Διαχείρισης Ιδιωτικού Χρέους, δεν έγινε δεκτό. Η κυβέρνηση διαβεβαιώνει ότι το ηλεκτρονικό σύστημα θα είναι έτοιμο, όταν θα τεθεί σε ισχύ ο νόμος (σ.σ. ένα τρίμηνο μετά τη ψήφισή του από τη Βουλή), αισιοδοξία, όμως, που δεν συμμερίζονται οι τράπεζες.

Προκειμένου να αποφευχθεί ο κίνδυνος υπερφόρτωσης του συστήματος, τέθηκε η ασφαλιστική δικλίδα να απαγορευτεί, ως τη λειτουργία της ηλεκτρονικής πλατφόρμας, η υποβολή αιτήσεων ρύθμισης για επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες με ληξιπρόθεσμες οφειλές μεταξύ 20 με 50 χιλ. ευρώ. Κυβέρνηση και θεσμοί συμφώνησαν οι παραπάνω αιτήσεις να εγκρίνονται ή να απορρίπτονται μόνο με αυτοματοποιημένο τρόπο.

Με δεδομένο ότι το νέο πλαίσιο είναι αποτέλεσμα πολύμηνων διαπραγματεύσεων, ενέχει, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, διατάξεις που δεν προάγουν το ζητούμενο της ταχείας και αποτελεσματικής αντιμετώπισης του προβλήματος των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (Non Performing Exposures- NPEs).

«Εναπόκειται πλέον στις τράπεζες πώς θα προετοιμαστούν για να χρησιμοποιήσουν το νέο πλαίσιο αποδοτικά, αποφεύγοντας, την ίδια στιγμή, τις παγίδες», αναφέρουν οι ίδιες πηγές, σημειώνοντας ότι η έμφαση πρέπει να δοθεί στα προβληματικά δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων (σ.σ. τζίρος ως 50 εκατ. ευρώ).

Κοινή ομάδα εργασίας για τα SMEs από τις συστημικές τράπεζες

Στο παραπάνω πλαίσιο έχει ήδη συσταθεί ομάδα εργασίας από εκπροσώπους των συστημικών τραπεζών, η οποία καλείται να εξετάσει, με τη βοήθεια συμβούλου, το βέλτιστο μοντέλο διαχείρισης για προβληματικές, πλην όμως βιώσιμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις, που έχουν λάβει δάνεια από περισσότερες από μία τράπεζες.

Η διαδικασία για την πρόσληψη συμβούλου βρίσκεται στο στάδιο επιλογής της προτιμητέας προσφοράς.

Ο σύμβουλος θα εξετάσει, μεταξύ άλλων, τα πλεονεκτήματα αλλά και τα προβλήματα ενδεχόμενης ανάθεσης σε έναν servicer (σ.σ. αδειοδοτημένο από την ΤτΕ) της διαχείρισης χαρτοφυλακίου με προβληματικά δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων ( SMEs).

Ανάθεση σε τρίτο διαχείρισης δανείων 1 με 1,5 δισ. 

Πρόθεση των τραπεζών είναι, σύμφωνα με πληροφορίες, να αναθέσουν από κοινού σε τρίτο τη διαχείριση δανείων, ονομαστικής αξίας 1 με 1,5 δισ. ευρώ. Θα είναι δάνεια μικρομεσαίων επιχειρήσεων που κρίνονται βιώσιμες, εφόσον ρυθμιστούν σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Η ανάθεση διαχείρισης αποτελεί λύση με προφανή πλεονεκτήματα (σ.σ. τεχνογνωσία, ταχύτητα στη λήψη αποφάσεων, απόκτηση δείκτη αναφοράς για τις επιδόσεις της διαχείρισης που διενεργείται εσωτερικά από τις τράπεζες κ.ά.), τα οποία, όμως, για να ενεργοποιηθούν θα πρέπει να λυθεί το μεγάλο πρόβλημα της διαφορετικής ποιότητας εξασφαλίσεων που έχουν οι τράπεζες.

Για να αντιμετωπισθεί το παραπάνω πρόβλημα, θα πρέπει να βρεθεί χαρτοφυλάκιο δανείων προβληματικών πλην όμως βιώσιμων επιχειρήσεων, στο οποίο οι τέσσερις τράπεζες να έχουν αντίστοιχης ποιότητας εξασφαλίσεις.

Σκέψεις και για καμπάνιες

Την ίδια στιγμή, οι τράπεζες προχωρούν και στην αναγκαία τεχνική προεργασία για την αντιμετώπιση των SMEs, υπογράφοντας με εταιρείες συμβάσεις τεχνολογικής υποστήριξης και παροχής συμβουλευτικών υπηρεσιών.

Κάποιες τράπεζες εξετάζουν, μάλιστα, να τρέξουν «καμπάνιες» για προβληματικά δάνεια μικρομεσαίων και πολύ μικρών επιχειρήσεων, πριν ακόμη τεθεί σε ισχύ το νέο πλαίσιο του εξωδικαστικού συμβιβασμού. Οι καμπάνιες θα έχουν ως δέλεαρ διαγραφή απαιτήσεων, στην περίπτωση που οι εταιρείες φανούν συνεπείς στην εξυπηρέτηση των ρυθμίσεων.

Η διαγραφή απαιτήσεων αποτελεί ένα ισχυρό δέλεαρ για τις εταιρείες καθώς πέραν της μείωσης των υποχρεώσεών τους, θα αυξήσει και την καθαρή τους θέση. Στόχος θα είναι, αφενός, να κινητοποιήσουν τους δανειολήπτες, αφετέρου, να προλάβουν τον μεγάλο όγκο αιτήσεων που θα κατατεθούν μετά την έναρξη ισχύος του νέου πλαισίου εξωδικαστικής διευθέτησης.

Σημειώνεται ότι επί συνόλου δανείων 39,2 δισ. ευρώ προς μικρομεσαίες επιχειρήσεις, το 60% (59,9%) είναι μη εξυπηρετούμενα ανοίγματα (Non Performing Exposures).

Η επάνοδος μέρους των παραπάνω δανείων σε ομαλή εξυπηρέτηση μέσω ρυθμίσεων αποτελεί προαπαιτούμενο για να επιτευχθεί ο στόχος μείωσης των κόκκινων δανείων κατά 40,2 δισ. ευρώ ως το τέλος του 2019.