Χρέος: «Ψαλίδι» στο όφελος από την ανταλλαγή ομολόγων

Με «ψαλιδισμένο» το ποσό των ομολόγων που ανταλλάσσονται και επομένως το όφελος για τη χώρα, ξεκίνησε η εφαρμογή των βραχυχρόνιων μέτρων ανακούφισης χρέους καθώς οι τέσσερις συστημικές τράπεζες προχώρησαν, τον τελευταίο χρόνο, σε πωλήσεις, αθροιστικού ύψους 12,91 δισ. ευρώ.

Όπως είναι γνωστό το Eurogroup της 5ης Δεκεμβρίου 2016 αποφάσισε να διενεργηθεί ανταλλαγή τίτλων κυμαινόμενου επιτοκίου έκδοσης EFSF και ESM, οι οποίοι δόθηκαν στις τράπεζες από το Δημόσιο στο πλαίσιο ανακεφαλαιοποιήσεων και διασώσεων, με νέα ομόλογα σταθερού επιτοκίου και μεγαλύτερης διάρκειας (32,5 έτη).

Η ανταλλαγή αποτελεί το βασικό μέτρο βραχυχρόνιας ανακούφισης του ελληνικού χρέους και η εφαρμογή της ξεκίνησε από τον περασμένο Φεβρουάριο μετά τις σχετικές αποφάσεις του ESM και των Δ. Σ των τραπεζών.

Το ύψος, όμως, του χρέους, που υπόκειται στην ανταλλαγή, μειώθηκε από 43 δισ. ευρώ στα 30,14 δισ., λόγω της δυνατότητας, που έχουν οι τράπεζες, να πωλούν τους τίτλους έκδοσης EFSF στο πλαίσιο του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης.

Ειδικότερα, στο τέλος του 2015 οι τέσσερις συστημικές τράπεζες κατείχαν, αθροιστικά, τίτλους έκδοσης EFSF ονομαστικής αξίας 37,66 δισ. ευρώ. Στα τέλη Μαρτίου 2017 η ονομαστική αξία του παραπάνω χαρτοφυλακίου μειώθηκε στα 24,75 δισ. ευρώ. Αντίθετα οι τράπεζες διατήρησαν σχεδόν αμετάβλητο το ύψος των ομολόγων έκδοσης ESM (5,38 δισ. ευρώ), τους οποίους έλαβαν Εθνική και Πειραιώς κατά την τελευταία ανακεφαλαιοποίηση.

Από τις πωλήσεις τίτλων EFSF, αθροιστικού ύψους 12,91 δισ. ευρώ, οι τράπεζες έγραψαν κέρδη της τάξης των 290 εκατ. ευρώ, εκ των οποίων τα 281,8 εκατ. ευρώ ενίσχυσαν την κερδοφορία του 2016. Τα παραπάνω έκτακτα έσοδα συνέβαλαν στην εμφάνιση κερδών για τις τράπεζες, πέρσι, μετά από έξι συνεχόμενες ζημιογόνες χρήσεις.

Ανταλλαγή τίτλων 3,9 δισ. στο δίμηνο Φεβρουαρίου- Μαρτίου

Με βάση όσα αναφέρουν οι τράπεζες στις αναλυτικές οικονομικές καταστάσεις (σ.σ στα μεταγενέστερα γεγονότα), η ανταλλαγή ομολόγων κυμαινόμενου επιτοκίου ξεκίνησε τον περασμένο Φεβρουάριο.

Η Εθνική έδωσε, στο δίμηνο Φεβρουαρίου Μαρτίου, τίτλους αξίας 1,9 δισ. ευρώ και πήρε ίσης ονομαστικής αξίας τίτλους σταθερού επιτοκίου και μεγαλύτερης διάρκειας. Συνολικά οι επιλέξιμοι τίτλοι για το πρόγραμμα ανταλλαγής που κατέχει ο όμιλος Εθνικής ανέρχονται σε 6,2 δισ..

Η Πειραιώς αντάλλαξε ομόλογα κυμαινόμενου επιτοκίου ονομαστικής αξίας 2 δισ. ευρώ. Οι υπόλοιπες δύο τράπεζες δεν αναφέρουν στα μεταγενέστερα γεγονότα ότι προέβησαν σε ανταλλαγή τίτλων, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν το έπραξαν.

Οι τράπεζες με δεσμευτικές επιστολές προς τον ESM έχουν δηλώσει το ποσό που προτίθενται να ανταλλάξουν. Ως εκ τούτου στις 23 Ιανουαρίου σταμάτησε το πρόγραμμα πωλήσεων τίτλων EFSF στην ΕΚΤ.

Η ακτινογραφία ανά τράπεζα

Η Τράπεζα Πειραιώς πούλησε, εντός της περσινής χρονιάς, ομόλογα EFSF ονομαστικής αξίας 3,7 δισ. ευρώ και έγραψε κέρδη 105,8 εκατ. ευρώ. Η τράπεζα κατείχε στο τέλος του 2016 ομόλογα έκδοσης EFSF 10,5 δισ. και ομόλογα ESM 2,7 δισ., ενώ στο τέλος του 2015 κατείχε τίτλους EFSF 14,24 δισ. και ESM 2,7 δισ. Τον Ιανουάριο της φετινής χρονιάς πούλησε ομόλογα EFSF ονομαστικής αξίας 750 εκατ. ευρώ μειώνοντας το χαρτοφυλάκιό της ισόποσα.

Τίτλους ονομαστικής αξίας 3,15 δισ. ευρώ πούλησε εντός της περσινής χρονιάς η Eurobank, εγγράφοντας από τις παραπάνω συναλλαγές κέρδος 73 εκατ. ευρώ. Τον Ιανουάριο της φετινής χρονιάς προχώρησε στην πώληση επιπρόσθετων τίτλων, αξίας 187 εκατ. ευρώ, με κέρδος 5 εκατ. . Το ύψος των ομολόγων EFSF που κατέχει στα τέλη του περασμένου μήνα μειώθηκε στα 6,65 δισ. ευρώ από 10,04 δισ. στο τέλος του 2015.

Κατά τη διάρκεια της περσινής χρονιάς η Εθνική πούλησε τίτλους EFSF ονομαστικής αξίας 3,25 δισ. ευρώ με κέρδος 65 εκατ. Έτσι, στις 31.12.2016 κατείχε ομόλογα EFSF ονομαστικής αξίας 8,5 δισ. ευρώ (11,76 στο τέλος του 2015). Δεν αναφέρονται πωλήσεις στο α τρίμηνο της τρέχουσας χρήσης.

Η Alpha πούλησε στην ΕΚΤ, κατά τη διάρκεια του 2016, τίτλους EFSF ονομαστικής αξίας 1,58 δισ. ευρώ ενώ ως τα τέλη Μαρτίου έδωσε άλλα 140 εκατ. ευρώ. Το σχετικό χαρτοφυλάκιο στις 23 Μαρτίου ανερχόταν σε 2,54 δισ. έναντι 4,3 δισ. ευρώ στο τέλος του 2015. Η τράπεζα από τις πωλήσεις έγραψε το 2016 κέρδη 38 εκατ. ευρώ.