Σταϊνμάγερ: Συνέχεια στις μεταρρυθμίσεις για να έλθει η ανάπτυξη

Το μήνυμα της συνοχής της Ευρωπαϊκής Ενωσης, σε μια περίοδο που η ευρωπαϊκή ιδέα βάλλεται και αμφισβητείται με το Brexit, θέλει να στείλει με την επίσκεψή του στην Ελλάδα ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Γερμανίας Φρανκ-Βάλτερ Σταϊνμάγερ, ο οποίος φτάνει σήμερα στην Αθήνα.

Ο 61χρονος σοσιαλιστής πολιτικός υποστηρίζει με σθένος την ανάγκη ολοκλήρωσης της ευρωπαϊκής ενοποίησης, εκτιμά δε ότι η ενίσχυση της Ευρώπης αποτελεί την απάντηση στις αποστάσεις που θέλει να πάρει ο πρόεδρος των ΗΠΑ από την παραδοσιακή διατλαντική συμμαχία.

Αναφορικά με την ελληνική κρίση, ο κ. Σταϊνμάγερ υπογραμμίζει σε συνέντευξή του στην Καθημερινή την ανάγκη να συνεχίσει η χώρα μας τις μεταρρυθμίσεις, ώστε αυτές να φέρουν οικονομική ανάπτυξη και κοινωνική συνοχή, αναγνωρίζοντας τις στερήσεις που έχουν υποστεί οι πολίτες έως σήμερα. Τέλος, αποδοκιμάζει ως «απαράδεκτη και αναξιοπρεπή» την επιθετική ρητορική της Τουρκίας, τονίζει όμως ότι «δεν πρέπει να γκρεμίζουμε τις γέφυρες που μας συνδέουν».

Κύριε πρόεδρε, αυτή είναι η τρίτη σας επίσκεψη στο εξωτερικό ως ομοσπονδιακός πρόεδρος. Γιατί επισκέπτεστε την Ελλάδα τη δεδομένη χρονική στιγμή;

Το Σάββατο θα πραγματοποιηθούν τα εγκαίνια της documenta 14 στην Αθήνα. Η documenta είναι ένα καλλιτεχνικό και πολιτιστικό γεγονός παγκόσμιας εμβέλειας και εφέτος θα πραγματοποιηθεί για πρώτη φορά εκτός από το Κάσελ και στην Αθήνα. Για τον λόγο αυτό χαίρομαι πολύ που θα παρευρεθώ στα εγκαίνια μαζί με τον Πρόεδρο της Ελληνικής Δημοκρατίας κ. Παυλόπουλο. Είναι μία πολύ καλή ευκαιρία να επιχειρήσουμε μια αλλαγή προοπτικής: να εστιάσουμε στις ελληνογερμανικές σχέσεις και στη συνεργασία μας στην Ευρώπη από μια διαφορετική προοπτική, αυτήν της τέχνης. Το μέλλον της Ευρώπης θα καθορίσει φυσικά τις πολιτικές συνομιλίες μου στην Αθήνα.

Η Ελλάδα είναι ένας σημαντικός εταίρος στην Ε.E., ωστόσο οι σχέσεις μεταξύ των κρατών -μελών –ακόμα και μεταξύ Γερμανίας και Ελλάδας– εκλαμβάνονται πολύ συχνά ως ασύμμετρες και επηρεασμένες από τα οικονομικά ζητήματα. Μπορεί λοιπόν να μας κάνει καλό εάν η τέχνη κεντρίσει την πολιτική, ενδεχομένως και να την προκαλέσει ανοιχτά και έτσι να μας δώσει ερεθίσματα για σκέψεις πέραν της πολιτικής καθημερινότητας. Οι κρίσεις των τελευταίων ετών οδήγησαν σε κλυδωνισμούς εντός της Ε.Ε., προπάντων η απόφαση των Βρετανών να αποχωρήσουν από αυτήν. Είναι επομένως εξαιρετικά σημαντικό να σταλεί ένα σαφές μήνυμα συνοχής στην Ε.Ε., όπως συμβαίνει με την ευκαιρία της έκθεσης, εδώ στην Αθήνα. Πιστοί στο πνεύμα του τίτλου της documenta «Μαθαίνοντας από την Αθήνα», η σύζυγός μου κι εγώ θα συνομιλήσουμε με την ευκαιρία αυτή με εκπροσώπους της ελληνικής κοινωνίας των πολιτών.

Η Ελλάδα διέρχεται μια μακρόχρονη οικονομική κρίση και έχει υποστεί σημαντικές δημοσιονομικές προσαρμογές. Πιστεύετε ότι ήρθε η ώρα για ελάφρυνση του χρέους και χαλάρωση των πιστωτικών όρων;

Εχω την πεποίθηση ότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση αναγνωρίζει πόσες μεταρρυθμίσεις έχει ήδη υλοποιήσει η Ελλάδα και πόσο μεγάλη προσπάθεια κρύβεται πίσω από αυτό. Είναι κάτι που κι εγώ θέλω να το αναγνωρίσω ρητά με την επίσκεψή μου. Γνωρίζω τι στερήσεις συνεπάγονται η πολυετής κρίση, οι μεταρρυθμίσεις και οι περικοπές για πολύ κόσμο στην Ελλάδα. Εξάλλου, η κρίση έχει και μία ανθρώπινη διάσταση. Ωστόσο, η Ελλάδα δεν έχει φτάσει ακόμη στο τέλος της διαδρομής. Θα χρειαστούν επιπρόσθετες μεταρρυθμίσεις, ακόμη κι εάν οι οικονομικοί δείκτες βελτιώνονται. Το ζητούμενο είναι οι μεταρρυθμίσεις να επιφέρουν μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη και ταυτόχρονα κοινωνική συνοχή.

O πρόεδρος των ΗΠΑ κ. Τραμπ σε δημόσιες δηλώσεις του εκφράστηκε επανειλημμένως άκομψα για τη Γερμανία και αποστασιοποιήθηκε από την παραδοσιακή διατλαντική συμμαχία. Σας ανησυχούν η ρητορική και τα μηνύματα από την Ουάσιγκτον;

Από την Ουάσιγκτον λαμβάνουμε μηνύματα τα οποία φαίνεται να αμφισβητούν πολλά από αυτά που τις τελευταίες δεκαετίες των διατλαντικών σχέσεων θεωρούσαμε πλέον αυτονόητα. Πόσα από αυτά θα μετουσιωθούν σε μια νέα πολιτική κατεύθυνση, παραμένει σήμερα ακόμα ανοικτό. Υπάρχει, ωστόσο, αρκετή αβεβαιότητα, τόσο στις διμερείς σχέσεις όσο και στα μεγαλύτερα ζητήματα της διεθνούς τάξης. Οι κυβερνήσεις μας θα προσπαθήσουν να τα χειριστούν εποικοδομητικά και ρεαλιστικά. Ηδη, από σήμερα όμως μπορούμε να πούμε, ότι για εμάς απαραίτητη συνέπεια της διαφοροποιημένης πολιτικής συζήτησης στις ΗΠΑ θα πρέπει να αποτελεί η ενίσχυση της Ευρώπης. Για το ίδιο μας το συμφέρον θα πρέπει να επενδύσουμε στην ισχύ της Ε.Ε. Μόνο έτσι η φωνή μας θα συνεχίσει και στο μέλλον να ακούγεται στην Ουάσιγκτον και στον κόσμο.

Η Ευρώπη βρίσκεται ενώπιον πολλών προκλήσεων, από το Brexit έως τη μεταναστευτική κρίση. Επίκεινται κρίσιμες εκλογικές αναμετρήσεις. Μπορείτε παρ’ όλα αυτά να ατενίζετε με αισιοδοξία το μέλλον της Ευρωπαϊκής Ενωσης; Θα είμαστε σε θέση να ελέγξουμε τις σκοτεινές δυνάμεις που έχουν απελευθερωθεί;

 Παρά τις αστοχίες και τις δυσκολίες είμαι αισιόδοξος για το μέλλον της Ε.Ε., διότι μία δυνατή και ενωμένη Ευρώπη είναι προς το συμφέρον όλων μας. Αυτή την εποχή παρατηρούμε ένα ξεχωριστό φαινόμενο: κάθε Κυριακή χιλιάδες κόσμου σε πολλά κράτη-μέλη βγαίνουν στον δρόμο διαδηλώνοντας υπέρ μιας ενωμένης Ευρώπης. Ειδικά για τους νεότερους μεταξύ αυτών, η Ευρώπη έχει γίνει από καιρό η «δεύτερη πατρίδα» τους. Νιώθουν, όμως, ταυτόχρονα ότι η ευρωπαϊκή διαδικασία ενοποίησης, το ευρωπαϊκό εγχείρημα, δεν έχει ολοκληρωθεί, δεν είναι αυτονόητο και δεν είναι μη αναστρέψιμο. Αντιθέτως, αποτελεί καθήκον για κάθε γενιά. Καθοριστικό θα είναι να αναλάβουν όλα τα κράτη-μέλη μαζί την ευθύνη για το μέλλον της ευρωπαϊκής ιδέας και για την πραγματικότητα της Ε.Ε. Θα πρέπει αυτό να το αντιληφθούμε και βάσει αυτού να ξεκινήσουμε μια συζήτηση με τους πολίτες των χωρών μας. Παραμένει, όμως, καθήκον της πολιτικής να εξηγήσει τους μηχανισμούς και την κατανομή εξουσίας, όπως π.χ. την επιρροή που έχουν τα κράτη-μέλη σε αποφάσεις της Ε.Ε. Γιατί η επιρροή του κάθε κράτους-μέλους δεν είναι σε καμία περίπτωση τόσο περιορισμένη, όσο υπονοείται μερικές φορές.

Η άφιξη του Γερμανού προέδρου στην Αθήνα είναι προγραμματισμένη για τις 15.30 σήμερα και μετά την κατάθεση στεφάνου στο Μνημείο του Αγνωστου Στρατιώτη, θα ακολουθήσουν οι επίσημες συναντήσεις και συνομιλίες. Το βράδυ ο κ. Παυλόπουλος θα παραθέσει επίσημο δείπνο προς τιμήν του κ. Σταϊνμάγερ και της συζύγου του.

Αύριο, οι κ. Σταϊνμάγερ και Παυλόπουλος θα εγκαινιάσουν την έκθεση documenta 14, η οποία θεωρείται η κορυφαία έκθεση Σύγχρονης Τέχνης και ένα παγκοσμίου εμβέλειας πολιτιστικό γεγονός. Για πρώτη φορά στην ιστορία της, εκτός από τη γερμανική πόλη του Κάσελ στην οποία «γεννήθηκε» και όπου διοργανώνεται κάθε πέντε χρόνια, η έκθεση θα συν -φιλοξενηθεί σε μια δεύτερη πόλη, την Αθήνα, με τον ιδιαίτερο συμβολισμό που η κίνηση αυτή εμπεριέχει. Ο Γερμανός πρόεδρος θα ξεναγηθεί στο μουσείο της Ακρόπολης και κατόπιν θα αναχωρήσει από την Αθήνα με ειδική πτήση για το Βερολίνο.