Δραγασάκης: Δεν έχουμε εγκαταλείψει την Αναπτυξιακή Τράπεζα

Η αρχική πρόθεση της κυβέρνησης για τη δημιουργία αναπτυξιακής τράπεζας δεν έχει εγκαταλειφθεί, απλώς έχει ανασταλεί, καθώς οι ίδιοι πόροι της Ελλάδας δεν αρκούσαν και απαιτούνταν η έγκριση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, επεσήμανε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης, σε ομιλία του από το βήμα του συνεδρίου με τίτλο «Πολιτικές και Χρηματοδοτικά Εργαλεία για την ανάπτυξη των ΜμΕ στην Ελλάδα», που συνδιοργανώνουν η Ευρωπαϊκή Επιτροπή (Γενική Διεύθυνση Εσωτερικής Αγοράς, Βιομηχανίας, Μικρομεσαίων Επιχειρήσεων και Επιχειρηματικότητας-DG GROW) και το υπουργείο Οικονομίας και Ανάπτυξης.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το χρηματοδοτικό κενό των 3,5-4 δισ. ευρώ που καταγράφεται στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις μπορεί να καλυφθεί σε έναν βαθμό από τα νέα χρηματοδοτικά εργαλεία που προωθεί η κυβέρνηση.

Ωστόσο, σημείωσε ότι θα πρέπει να πιεστεί και να πειστεί και ο τραπεζικός τομέας, ώστε να ανοίξει την κάνουλα της ρευστότητας προς τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Τόνισε δε ότι το τραπεζικό σύστημα θα διευκολυνθεί από την επίλυση του προβλήματος των κόκκινων δανείων που θα προκύψει από την εφαρμογή του εξωδικαστικού συμβιβασμού, που σήμερα βρίσκεται προς συζήτηση στη Βουλή.

Ο κ. Δραγασάκης επεσήμανε ότι ο εξωδικαστικός θα αποτελέσει τομή για την οικονομία, ωστόσο πολλά θα κριθούν στην πράξη κατά την εφαρμογή του πλαισίου.

Από την πλευρά του, ο Ευρωπαίος επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος σημείωσε ότι είναι ζωτικής σημασίας η στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, τονίζοντας ότι η παρουσία του στο συγκεκριμένο συνέδριο αποτελεί την επιβεβαίωση των προθέσεων και των προσπαθειών της Κομισιόν για την έξοδο της Ελλάδας από την ύφεση.

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Επενδυτικού Ταμείου Πιερ Λουίτζι Τζίλιμπερτ αναφέρθηκε στη συνεργασία του εγχώριου τραπεζικού συστήματος με το Ταμείο για τη στήριξη των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, κάτι που επιβεβαιώνεται και από την υπογραφή της σημερινής συμφωνίας με την Alpha Bank και την Τράπεζα Πειραιώς.

Τέλος, ο υποδιοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Θεόδωρος Μητράκος αναγνώρισε τη στενότητα χρηματοδότησης των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, αναφέροντας ωστόσο ότι αυτή εν πολλοίς οφείλεται στο μεγάλο ποσοστό των κόκκινων δανείων.

Όπως σημείωσε χαρακτηριστικά, στο τέλος του 2016 το απόθεμα των κόκκινων δανείων διαμορφώθηκε στα 106,3 δισ. ευρώ, υπογραμμίζοντας ότι τα ελληνικά κόκκινα δάνεια αποτελούν το 10% των μη εξυπηρετούμενων δανείων σε επίπεδο ΕΕ.

Ο ίδιος ανέφερε ότι το 68% ή τα 2/3 των δανείων προς πολύ μικρές επιχειρήσεις και ελεύθερους επαγγελματίες (348.000 δάνεια) είναι επισφαλή, ενώ για τις μεσαίες επιχειρήσεις το ποσοστό αυτό ανέρχεται σε 59% (73.000 δάνεια).

Ο ίδιος σημείωσε ότι ο εξωδικαστικός συμβιβασμός θα αποτελέσει μια δεύτερη ευκαιρία για τις βιώσιμες επιχειρήσεις, αναφέροντας ότι απομένουν ακόμα κάποιες εκκρεμότητες, οι οποίες σχετίζονται με την ηλεκτρονική πλατφόρμα για τους πλειστηριασμούς, αλλά και τη ρύθμιση για την προστασία των τραπεζικών και δημοσίων υπαλλήλων στο πλαίσιο της αναδιάρθρωσης των κόκκινων δανείων. 

Χαρίτσης: Κεφάλαια άνω των 2 δισ. για μικρομεσαίες

Τον Μάιο θα ξεκινήσει η εκταμίευση για το ΕΣΠΑ από τον ανοιχτό καταπιστευτικό λογαριασμό (escrow account), ενώ ετοιμάζεται το Ταμείο Επιχειρηματικότητας ΙΙ που θα χρηματοδοτήσει επιχειρήσεις με τη μορφή δανείων και εγγυήσεων με αρχικό κεφάλαιο 400 εκατ. ευρώ, το οποίο με τη μόχλευση θα αγγίξει το 1 δισ. ευρώ. Επιπλέον, μέσα στον Μάιο ξεκινά και η διαδικασία επιλογής των διοικητών των 12 υποταμείων του Ταμείου Συνεπενδύσεων. Αυτά ανακοίνωσε ο αναπληρωτής υπουργός Οικονομίας Αλέξης Χαρίτσης από το βήμα του συνεδρίου. 

«Ενισχύουμε τη μικρομεσαία επιχειρηματικότητα με πόρους άνω των 2 δισ. ευρώ» υπογράμμισε ο κ. Χαρίτσης και σημείωσε ότι μπορεί να αποδειχθεί σημαντικό πλεονέκτημα το μικρό μέγεθος των ελληνικών επιχειρήσεων στο σημερινό διεθνές περιβάλλον των στοχευμένων προϊόντων και υπηρεσιών και των εξειδικευμένων αγορών.

«Αλλά χρειάζεται και οι ίδιες οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις να προχωρήσουν σε ισχυρές διασυνδέσεις και συνέργειες μεταξύ τους, να δημιουργήσουν συνεταιρισμούς, συστάδες επιχειρήσεων και χωρικά κλαδικά συστήματα ικανά να παράξουν οικονομίες κλίμακας και ολοκληρωμένες αλυσίδες αξίας που θα μπορούν να σταθούν στο διεθνές περιβάλλον. Χρειάζεται η στενή και οργανωμένη διασύνδεση όλων των δραστηριοτήτων, από την πρωτογενή παραγωγή μέχρι τη μεταποίηση και τη διάθεση των προϊόντων στις αγορές» πρόσθεσε ο ίδιος.

Ο κ. Χαρίτσης ανέφερε ακόμη ότι η στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας είναι κεντρική προτεραιότητα της κυβέρνησης και διαπερνά οριζόντια όλο τον αναπτυξιακό της σχεδιασμό, από τις προσκλήσεις του νέου ΕΣΠΑ μέχρι τα καθεστώτα του νέου αναπτυξιακού νόμου αλλά και τα σύγχρονα χρηματοδοτικά εργαλεία που έχουν αναπτυχθεί σε συνεργασία με διεθνείς χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων.

Χρηματοδοτικά εργαλεία

Πιο αναλυτικά, σχετικά με τα χρηματοδοτικά εργαλεία ανέφερε ο κ. Χαρίτσης ότι ακολουθεί άμεσα ο δεύτερος κύκλος των 4 δράσεων του ΕΣΠΑ, με στόχο την ενίσχυση της επιχειρηματικότητας με έμφαση στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις προϋπολογισμού άνω των 500 εκατ. ευρώ (Ενίσχυση πτυχιούχων τριτοβάθμιας εκπαίδευσης, Αναβάθμισης ΜΜΕ, Ενίσχυση Τουριστικών ΜΜΕ, Νεοφυής Επιχειρηματικότητα).

Ο αναπληρωτής υπουργός πρόσθεσε ότι για την τεχνολογική αναβάθμιση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τη σύζευξή τους με το υψηλά μορφωμένο και καταρτισμένο ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτει η χώρα, υλοποιείται σε στενή συνεργασία με το υπουργείο Παιδείας η δράση του νέου ΕΣΠΑ «Ερευνώ-Δημιουργώ-Καινοτομώ» (με συνολικό προϋπολογισμό 280 εκατ. ευρώ), ενώ έπονται προγράμματα που θα χρηματοδοτήσουν:

- την ίδρυση νέων τουριστικών επιχειρήσεων,
- τις δράσεις εξωστρέφειας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων και τη διεθνοποίησή τους,
- τη συνεργασία και τις συνέργειες μεταξύ μικρομεσαίων επιχειρήσεων (clusters & metaclusters) για τη δημιουργία ολοκληρωμένων αλυσίδων αξίας, και
- τη στήριξη μικρομεσαίων επιχειρήσεων που δραστηριοποιούνται στην περιβαλλοντική βιομηχανία, την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση των αποβλήτων.

Για τον ανοιχτό καταπιστευτικό λογαριασμό (escrow account) υπενθύμισε ότι είναι ένας μηχανισμός που εξασφαλίζει στους δικαιούχους προγραμμάτων ΕΣΠΑ πρόσβαση σε ποσό ίσο με την προκαταβολή που δικαιούνται, χωρίς να απαιτείται η υποβολή εγγυητικής επιστολής, δημιουργήθηκε σε συνεργασία με το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων και η εκταμίευση πρόκειται να ξεκινήσει εντός του Μαΐου.

Αναφέρθηκε στη συνέχεια στις δυνατότητες και τις καινοτομίες του αναπτυξιακού νόμου και στις θεσμικές παρεμβάσεις που υλοποιούνται από το υπουργείο όπως η μείωση της γραφειοκρατίας, η απλοποίηση της αδειοδότησης επιχειρήσεων κλπ και υπογράμμισε ότι εκτός από το ΕΣΠΑ και τον νέο αναπτυξιακό νόμο, έχει δημιουργηθεί και μία σειρά από καινοτόμα χρηματοδοτικά εργαλεία ειδικά για την χρηματοδότηση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων τα οποία απαρίθμησε ότι είναι τα εξής:

1. Ταμείο Επιχειρηματικότητας ΙΙ. Θα χρηματοδοτήσει επιχειρήσεις με τη μορφή δανείων και εγγυήσεων. Αρχικό κεφάλαιο 400 εκατ. ευρώ που με τη μόχλευση θα αγγίξει το 1 δισ. ευρώ. Ιδιαίτερα ευνοϊκοί όροι δανειοδότησης και χαμηλά επιτόκια.

2. Ταμείο Συνεπενδύσεων (EquiFund). Μέσα από το Ταμείο Συνεπενδύσεων θα μπορούν, για πρώτη φορά, μικρομεσαίες επιχειρήσεις να αντλούν χρηματοδότηση με τη μορφή της συμμετοχής στη μετοχική τους σύνθεση (equity capital, venture capital). Με αυτό τον τρόπο δίνεται η δυνατότητα σε καινοτόμες μικρομεσαίες επιχειρήσεις να εξασφαλίσουν κεφάλαια από μεγάλους εγχώριους και διεθνείς επενδυτές που δεν μπορούσαν έως τώρα να τις προσεγγίσουν λόγω του μικρού τους μεγέθους. Αρχικό κεφάλαιο 260 εκατ. ευρώ που με τη μόχλευση θα ξεπεράσουν τα 500 δισ. ευρώ. Πρόκειται για το μεγαλύτερο Ταμείο Συνεπενδύσεων στην Ευρώπη. Η υλοποίηση του προχωρά τάχιστα, σημείωσε ο υπουργός και ανακοίνωσε ότι μέσα στον Μάιο ξεκινά η διαδικασία επιλογής των διοικητών των 12 υποταμείων του.

3. Ταμείο Μικροπιστώσεων. Θα χρηματοδοτήσει μικρομεσαίες επιχειρήσεις, κοινωνικές επιχειρήσεις και συνεργατικά σχήματα και επαγγελματίες που δεν έχουν πρόσβαση σε τραπεζικό δανεισμό με μικροπιστώσεις έως 25.000 ευρώ και με ιδιαίτερα ευνοϊκούς όρους.

Ο κ. Χαρίτσης υπενθύμισε, σύμφωνα με το ΑΠΕ, ότι από το Σχέδιο Γιούνκερ για την εγγύηση χρηματοδότησης, κυρίως ΜΜΕ, έχουν εγκριθεί πάνω από 350 εκατ. ευρώ προς ενδιάμεσες τράπεζες που υπολογίζεται ότι θα οδηγήσει σε επενδύσεις άνω του 1 δισ. ευρώ (μετά τη φάση της πρώτης αξιολόγησης, προεπιλέχθηκαν 42 έργα).

Τέλος, υπογράμμισε για τον αναπτυξιακό νόμο ότι σε λίγους μόλις μήνες λειτουργίας του κατατέθηκαν 707 επενδυτικά σχέδια, συνολικού π/υ 1,9 δισ. ευρώ. Η μεγάλη πλειοψηφία αυτών των σχεδίων (649) αφορά πολύ μικρές, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις.