Η έκθεση Πόρτερ του 1947 για τις ελληνικές παθογένειες

Με αφορμή και την πρόσφατη οικονομική κρίση, η δημόσια συζήτηση στην Ελλάδα συνεχώς επανέρχεται στην αναζήτηση ενός νέου αναπτυξιακού μοντέλου. Στο πλαίσιο αυτής της συζήτησης, η διαΝΕΟσις δημοσιεύει για πρώτη φορά στο σύνολό της την έκθεση του Αμερικανού διπλωμάτη Πολ Α. Πόρτερ (1947), η οποία αποτελεί μια από τις πρώτες και εξαιρετικά ενδιαφέρουσες χαρτογραφήσεις του ελληνικού μεταπολεμικού παραγωγικού μοντέλου.

Οπως αναφέρει η διαΝΕΟσις, η έκθεση έχει συζητηθεί αρκετές φορές στο παρελθόν, καθώς τα εκτενή αποσπάσματα που έχουν δει το φως της δημοσιότητας, αλλά και ένα άρθρο του Πόρτερ στο περιοδικό Colliers από το 1947, παρουσιάζουν μια εικόνα μιας οικονομίας βαθιά προβληματικής και μιας κοινωνίας βαθιά διχασμένης, που πολλοί θεωρούν εξαιρετικά επίκαιρη.

Οι διαπιστώσεις του Αμερικανού διπλωμάτη χαρτογραφούν πολλές από τις διαχρονικές παθογένειες της ελληνικής πολιτικής και οικονομικής πραγματικότητας. Υπενθυμίζεται ότι το 1947, όταν συντάχθηκε η έκθεση, η ελληνική οικονομία ήταν απολύτως κατεστραμμένη, και η Αμερικανική Οικονομική Αποστολή, της οποίας ο Πόρτερ ηγείτο, είχε ως σκοπό τη λεπτομερή καταγραφή της κατάστασης συλλέγοντας όποια πενιχρά στοιχεία υπήρχαν διαθέσιμα.

Η Αποστολή έφτασε στην Ελλάδα μετά από αίτημα της χώρας μας για οικονομική βοήθεια ύψους 175 εκ. δολαρίων, ένα αίτημα που, ωστόσο, δεν ήταν επαρκώς τεκμηριωμένο με στοιχεία. Όταν η Αποστολή ολοκλήρωσε τη μελέτη της και τεκμηρίωσε τις πραγματικές ανάγκες, πρότεινε την αποστολή βοήθειας ύψους 335 εκ. δολαρίων για 5 χρόνια.

Πέρα από τα ιστορικά της στοιχεία η έκθεση θέτει μια σειρά από διαχρονικά ερωτήματα τα οποία δεν έχουν εύκολες απαντήσεις. Είναι μια σε βάθος ανάλυση, που επιχειρεί με ειλικρινή και ευθύ τρόπο να απαντήσει σε μια θεμελιώδη ερώτηση: Πώς ανασυγκροτείται μια κατεστραμμένη χώρα;

*Δείτε ολόκληρη την έκθεση Πόρτερ στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".