Βγάζουν άμυνες οι μικροί λιανέμποροι κόντρα στα σούπερ μάρκετ

Σε σημείο ισορροπίας βρέθηκαν το 2016 οι πωλήσεις των αλυσίδων σούπερ μάρκετ και των μεμονωμένων καταστημάτων τροφίμων, με τις τάσεις ωστόσο να καταδεικνύουν μια σταδιακή άνοδο του οργανωμένου λιανεμπορίου.

Παρ' όλα αυτά, οι πωλήσεις των μεμονωμένων καταστημάτων, έστω και οριακά, είναι ακόμη, μεγαλύτερες από αυτές των σούπερ μάρκετ. Πάντως, αν ληφθούν υπόψη τα δεδομένα στις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ, τα μεμονωμένα καταστήματα στην Ελλάδα επιδεικνύουν αξιοθαύμαστη αντοχή, στην επέλαση των υπεραγορών.

Υπογραμμίζεται ότι στην Ελλάδα το ποσοστό των μη εξειδικευμένων καταστημάτων (σούπερ μάρκετ και παντοπωλεία) στην αγορά των τροφίμων εκτιμάται στο 60%, όταν ο μέσος όρος στην Ευρωπαϊκή Ένωση είναι 77% και στις ανεπτυγμένες αγορές των χωρών της Βόρειας Ευρώπης πλησιάζει ή και ξεπερνάει το 90%.

Σύμφωνα με την ανάλυση των στοιχείων της αγοράς από το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), οι συνολικές καθαρές πωλήσεις (προ ΦΠΑ) του λιανεμπορίου τροφίμων για το 2016 εκτιμώνται σε 18,6 δισ. ευρώ, εκ των οποίων τα 9,3 δισ. ευρώ (50,05%) πραγματοποιήθηκε μέσα από μεμονωμένα καταστήματα, κυρίως εξειδικευμένα (κρεοπωλεία, οπωροπωλεία, ιχθυοπωλεία, αρτοποιεία κ.ο.κ.) και 9,3 δισ. ευρώ μέσα από καταστήματα αλυσίδων σούπερ μάρκετ (49,95%).

Θα πρέπει όμως να σημειωθεί ότι το ποσοστό των αλυσίδων σούπερ μάρκετ επί του συνόλου των πωλήσεων, παρά τη μείωση σε αξία και παρά την αποχώρηση το 2016 σημαντικών εταιρειών από τον κλάδο, παρουσιάζει οριακή αύξηση από 49,55% σε 49,95%.

Στην ανάλυση του ΙΕΛΚΑ, περιλαμβάνονται και τα στοιχεία των ισολογισμών 38 αλυσίδων σούπερ μάρκετ. Από την ανάλυση αυτή, προκύπτει ότι οι 38 επιχειρήσεις εμφάνισαν το 2016 πωλήσεις αξίας 7,90 δισ. ευρώ, αυξημένες κατά 1,04 δισ. ευρώ ή 15,16% σε σχέση με τα 6,86 δισ. ευρώ του 2015.

Είναι προφανές ότι η εικόνα των 38 αλυσίδων σούπερ μάρκετ του δείγματος είναι σαφώς καλύτερη από την εικόνα του συνόλου του λιανεμπορίου τροφίμων. Η σημαντική αύξηση που καταγράφουν αυτές οι εταιρείες είναι αποτέλεσμα της αναδιανομής των πωλήσεων σημαντικών επιχειρήσεων που αποχώρησαν από την αγορά, οι οποίες ανέρχονταν το 2015 αθροιστικά σε 1,7 δισ. ευρώ και δευτερευόντως από την προσέλκυση πωλήσεων από αλλά κανάλια (π.χ. εξειδικευμένα καταστήματα, λαϊκές αγορές κ.λπ.).

Αντίθετα, οι πωλήσεις των υπόλοιπων καταστημάτων διατροφής εκτός των αλυσίδων σούπερ μάρκετ, σύμφωνα με την ΕΛΣΤΑΤ κατέγραψαν πτώση 2,41% και το εμπόριο εκτός καταστημάτων (π.χ. λαϊκές αγορές) πτώση κατά 6,10%. Η τάση αυτή φαίνεται ότι συνεχίζεται και το 9μηνο του 2017 και σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ, τα καταστήματα σούπερ μάρκετ παρουσιάζουν αύξηση του κύκλου εργασιών κατά 1,73% σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2016, ενώ τα μικρότερα καταστήματα μείωση -1,86%.

 Σε κάθε περίπτωση, δεν πρέπει να αγνοηθεί το γεγονός ότι συνολικά η αγορά του λιανεμπορίου τροφίμων το 2016 παρουσίασε μείωση της τάξης των 375 εκατ. ευρώ (σχεδόν 2%). Ωστόσο, οι πρώτες εκτιμήσεις με βάση τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δημιουργούν ελπίδες για ανάπτυξη των πωλήσεων το 2017 μετά από αρκετά χρόνια, κάτι που σε μεγάλο βαθμό θα εξαρτηθεί από την αγορά των εορτών.