Διόδια: Οι άγνωστες λεπτομέρειες στο νέο δορυφορικό σύστημα

Τα ετήσια έσοδα των οκτώ φορέων που διαχειρίζονται οδικές υποδομές με διόδια εκτιμάται πως πέρυσι βρέθηκαν στα επίπεδα των 550 εκατ. ευρώ, με τη μέση ημερήσια κυκλοφορία οχημάτων να κινείται ανοδικά, εξαιτίας της ολοκλήρωσης των έργων σε μεγάλο μήκος του εθνικού δικτύου.

Το 2016, σύμφωνα με τα στοιχεία της ASECAP, της Ευρωπαϊκής Ενωσης Αυτοκινητοδρόμων με Διόδια, η μέση κυκλοφορία στους οδικούς άξονες με διόδια έφτασε τις 13.236 οχήματα, τα 1.708 από τα οποία ήταν βαρέα οχήματα. Στους 106 σταθμούς διοδίων που λειτουργούσαν το 2016 πραγματοποιήθηκαν περίπου 212,9 εκατομμύρια συναλλαγές.

Τα συγκεκριμένα, καθόλου ευκαταφρόνητα ποσά και αριθμούς αυτοκινήτων, θα κληθεί να διαχειριστεί το νέο δορυφορικό σύστημα αναλογικών διοδίων που ανακοίνωσε πως θα δημοπρατήσει το υπουργείο Υποδομών προς τα τέλη Φεβρουαρίου. Ωστόσο, από την ανακοίνωση του υπουργείου δεν ξεκαθαρίζονται αρκετά σημεία, με κορυφαίο το ποιος θα το διαχειρίζεται. Θα αναλάβει τη λειτουργία ο ανάδοχος που θα το κατασκευάσει, ο οποίος θα εισπράττει τα ποσά και στη συνέχεια θα τα κατανέμει στους παραχωρησιούχους των οδικών αξόνων; Θα αναλάβει τη λειτουργία η κρατική Υπηρεσία Οδικών Τελών του υπουργείου Υποδομών αφού στελεχωθεί επαρκώς;

Από την ανακοίνωση του υπουργείου προκύπτει πως με το νέο σύστημα, τα επαγγελματικής χρήσεως οχήματα θα έχουν εγκατεστημένη μια «Εποχούμενη Συσκευή» (On Board Unit - OBU) που θα επιτρέπει την παρακολούθηση και καταγραφή της θέσης και της πορείας τους με τη βοήθεια δορυφόρων (τεχνολογία GNSS).

Τα ιδιωτικής χρήσεως οχήματα θα αναγνωρίζονται αυτόματα με κάμερες κυκλοφορίας από τις πινακίδες κυκλοφορίας τους κατά την είσοδο και έξοδό τους από το οδικό δίκτυο επί του οποίου επιβάλλονται τέλη (τεχνολογία Automatic Number Plate Reading - ANPR).

Συνεπώς, για να λειτουργήσει το σύστημα, πρέπει σε όλα τα αυτοκίνητα να τοποθετηθούν νέες πινακίδες κυκλοφορίας, καθώς σήμερα χιλιάδες Ι.Χ. κυκλοφορούν με πινακίδες που δεν «διαβάζονται» ούτε από απόσταση 10 εκατοστών αφού έχουν σβηστεί τα χρώματα, ενώ ακόμα χειρότερη είναι η κατάσταση με τα δίκυκλα. Μάλιστα η διαδικασία αλλαγής πινακίδων πρέπει να ολοκληρωθεί πριν από τα τέλη του έτους, οπότε και κατά την ηγεσία του υπουργείου θα λειτουργήσει το δορυφορικό σύστημα στην Εγνατία Οδό!

Στην αγορά κατασκευών θεωρούν, βέβαια, αδύνατη τη λειτουργία του δορυφορικού συστήματος μέσα στον χρόνο καθώς ο διαγωνισμός θα χρειαστεί αρκετούς μήνες (χωρίς να υπολογίζονται τυχόν προσφυγές), ενώ κάποιοι μήνες θα απαιτηθούν για τις αδειοδοτήσεις και την εγκατάσταση της απαραίτητης υποδομής. Οι ίδιοι επισημαίνουν με νόημα πως γι’ αυτό τον λόγο οι δανειστές πίεσαν και πέτυχαν να προβλέπεται στις δύο νέες συμβάσεις συντήρησης της Εγνατίας Οδού η (προαιρετική) κατασκευή συμβατικών σταθμών διοδίων. Οι δύο διαγωνισμοί προκηρύχθηκαν προ ημερών από την Εγνατία Οδός ΑΕ.

Τα ίδια στελέχη υπενθυμίζουν, όπως είχε γράψει προ ημερών το Euro2day.gr, το πρόσφατο παράδειγμα της Βουλγαρίας, η κυβέρνηση της οποίας ανέθεσε τον περασμένο μήνα σύμβαση 75 εκατ. ευρώ στην αυστριακή Kapsch Group για την εγκατάσταση αντίστοιχου συστήματος στη γειτονική χώρα. Η διαδικασία, όμως, πάγωσε λόγω προσφυγών από δύο ανταγωνιστές των Αυστριακών, της Tollnet και της BG Pat. Το σύστημα που θέλει να αναπτύξει η βουλγαρική κυβέρνηση θα καλύπτει 16.317 χιλιόμετρα δρόμων και προβλέπει πως τα οχήματα άνω των 3,5 τόνων θα πληρώνουν ανάλογα με την απόσταση, ενώ οι οδηγοί μικρότερων οχημάτων θα χρεώνονται είτε ανάλογα με τον χρόνο (π.χ. θα παίρνουν κάρτα για μία ημέρα ή δύο ημέρες) είτε ανάλογα με την απόσταση.

Πάντως η Ελλάδα θα είναι η δεύτερη χώρα της Ευρώπης τα τελευταία χρόνια, μετά τη Σλοβενία, όπου θα γκρεμίσει τους υφιστάμενους συμβατικούς σταθμούς διοδίων, προκειμένου να εγκαταστήσει ηλεκτρονικό - δορυφορικό σύστημα, με χρέωση ανά χιλιόμετρο.

Παρά τις δηλώσεις και τις ανακοινώσεις του υπουργού Υποδομών, η τύχη του ελληνικού συστήματος θα κριθεί στις λεπτομέρειες. Και οι λεπτομέρειες δεν είναι γνωστές, αφού προ ημερών έστειλε το υπουργείο πρόσκληση για διαβούλευση στους διαχειριστές των οδικών αξόνων και των άλλων υποδομών με διόδια.