Την εκτίμηση ότι η παγκόσμια οικονομία ανακάμπτει σταδιακά από την ύφεση διατυπώνει η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank EFG στην έκδοση Global Economic & Market Outlook.

Ειδικότερα, εκτιμά ότι η οικονομία των ΗΠΑ θα έχει βγει από την ύφεση έως το τέλος του καλοκαιριού, ενώ στην ευρωζώνη οι περισσότεροι δείκτες δείχνουν ήδη σταθεροποίηση.

Ωστόσο, η τράπεζα, αν και παραμένει θετική για τις μετοχές μακροπρόθεσμα, τονίζει ότι οι χρηματιστηριακές αγορές είναι δύσκολο να συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία χωρίς σαφείς ενδείξεις ότι η παγκόσμια οικονομία μπαίνει πράγματι σε νέα αναπτυξιακή τροχιά.

Όπως αναφέρει, οι αναδυόμενες οικονομίες και οι ΗΠΑ αναμένεται να ανακάμψουν πρώτες από την ύφεση, συνεπώς προτείνει "αύξηση των θέσεων" σε μετοχές των ΗΠΑ και ορισμένων αναδυόμενων αγορών.

Η Eurobank πιστεύει ότι οι μετοχές μεγάλης κεφαλαιοποίησης είναι περισσότερο ελκυστικές σε σχέση με εκείνες της μικρής και μεσαίας κεφαλαιοποίησης, καθώς οι τελευταίες είναι περισσότερο ευάλωτες σε μια επιδείνωση της οικονομικής δραστηριότητας.


***Μελέτη για την παγκόσμια οικονομία και τις αγορές

Αναλυτικότερα, η Διεύθυνση Οικονομικών Μελετών και Προβλέψεων της Eurobank EFG εξέδωσε σήμερα το ένατο τεύχος της τριμηνιαίας της έκδοσης "Global Economic & Market Outlook". Σκοπός του είναι η ανάλυση της κατάστασης και των προοπτικών της διεθνούς οικονομίας και των αγορών καθώς και η χάραξη νέων επενδυτικών στρατηγικών. Συγγραφείς της μελέτης είναι ο σύμβουλος οικονομικών μελετών της Eurobank και καθηγητής χρηματοοικονομικής του Πανεπιστημίου Πειραιώς κ. Δημήτρης Μαλλιαρόπουλος και οι οικονομικοί αναλυτές κ. Όλγα Κοσμά και Μαρία Πρανδέκα.

**Τα χειρότερα έχουν περάσει για την παγκόσμια οικονομία…

Κατά τους τελευταίους μήνες ενισχύονται οι ενδείξεις πως η παγκόσμια οικονομία ανακάμπτει από την ύφεση. Η επεκτατική δημοσιονομική και νομισματική πολιτική που εφάρμοσαν οι κυβερνήσεις οδήγησε σε σταθεροποίηση των προσδοκιών, βάζοντας φρένο στην ελεύθερη πτώση της παγκόσμιας οικονομικής δραστηριότητας.

Πρόδρομοι δείκτες οικονομικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ, όπως ο δείκτης εμπιστοσύνης του μεταποιητικού κλάδου, έχουν αυξηθεί σημαντικά από τα ιστορικά χαμηλά του Ιανουαρίου. Ο δείκτης εμπιστοσύνης των καταναλωτών κινείται σε ανοδική τροχιά από τον Μάρτιο, καθώς η μείωση της τιμής του πετρελαίου σε σχέση με το πρώτο εξάμηνο του 2008, σε συνδυασμό με τις φοροαπαλλαγές και τη μείωση των επιτοκίων των στεγαστικών δανείων, οδήγησε σε αύξηση του διαθέσιμου εισοδήματος και της ιδιωτικής κατανάλωσης.

Αλλά και στην αγορά εργασίας στις ΗΠΑ διαφαίνονται σημάδια σταθεροποίησης, αφού η μείωση των θέσεων εργασίας έχει αποκλιμακωθεί σημαντικά από τα υψηλά των προηγούμενων έξι μηνών, παρόλο που το ποσοστό ανεργίας συνεχίζει να αυξάνεται. Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις μας, η πιθανότητα ανάκαμψης της αμερικανικής οικονομίας κατά τους επόμενους τρεις μήνες έχει αυξηθεί σημαντικά σε σχέση με ανάλογα επίπεδα του δείκτη στο τέλος των προηγούμενων υφέσεων της μεταπολεμικής περιόδου.

**…όμως η ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας θα είναι ασθενής

Πιστεύουμε πως η αμερικανική οικονομία θα βγει από την ύφεση μέχρι το τέλος του καλοκαιριού. Εκτιμούμε πως ο ρυθμός ανάπτυξης θα μειωθεί κατά 2,1% το δεύτερο τρίμηνο του 2009, θα σταθεροποιηθεί στο δεύτερο εξάμηνο του έτους και θα αυξηθεί σταδιακά στο 1,3% το 2010. Όμως, αναμένουμε η ανάκαμψη της οικονομικής δραστηριότητας στις ΗΠΑ να είναι ασθενής για τους ακόλουθους λόγους:

(1) Η σημαντική βελτίωση των προσδοκιών κατά τους τελευταίους μήνες μπορεί να είναι μια αντίδραση στην επεκτατική πολιτική της κυβέρνησης, με αποτέλεσμα οι πρόδρομοι δείκτες οικονομικής δραστηριότητας να αποκλιμακωθούν σύντομα, καθώς η επίδραση από τα μέτρα στήριξης της οικονομίας εξανεμίζεται σταδιακά.

(2) Οι τιμές πετρελαίου έχουν αυξηθεί σημαντικά από τα χαμηλά που σημειώθηκαν στις αρχές του 2009, αυξάνοντας τον κίνδυνο μείωσης του διαθέσιμου εισοδήματος των νοικοκυριών και μεγαλύτερης επιβράδυνσης στην εγχώρια ζήτηση.

(3) Η διόγκωση του δημοσίου χρέους και η αύξηση του ισολογισμού της Fed μπορεί να οδηγήσουν σε αναθέρμανση των πληθωριστικών πιέσεων και σε αύξηση των μακροχρόνιων επιτοκίων κατά τη διετία 2010 - 2011, προκαλώντας μείωση των επενδύσεων και, κατ’ επέκταση, σε μεγαλύτερη επιδείνωση της ύφεσης.

Οι οικονομικές συνθήκες βελτιώνονται και σε άλλες χώρες, όπως για παράδειγμα στην Αυστραλία, η οποία φαίνεται πως βγήκε από την ύφεση καθώς σημείωσε θετικό ρυθμό ανάπτυξης το πρώτο τρίμηνο του 2009, και στην Κίνα, όπου ο δείκτης εμπιστοσύνης του μεταποιητικού κλάδου αυξήθηκε πρόσφατα πάνω από το όριο των 50 μονάδων, σηματοδοτώντας την ανάκαμψη της οικονομίας.

Όσον αφορά στην ευρωζώνη, έπειτα από σημαντική πτώση του ρυθμού ανάπτυξης στην αρχή του έτους, οι περισσότεροι δείκτες οικονομικής δραστηριότητας δείχνουν πρόσφατα σημάδια σταθεροποίησης, υποδηλώνοντας ότι τα χειρότερα μπορεί να έχουν περάσει για τις οικονομίες των χωρών της. Το ετήσιο πραγματικό ΑΕΠ της ευρωζώνης αναμένεται να συρρικνωθεί κατά 4,4% το 2009 και η ανάπτυξη το 2010 δεν αναμένεται να ξεπεράσει το 0,5%.

Η οικονομία της Ιαπωνίας, παρά το ισχυρό πλήγμα που δέχτηκε εξαιτίας της μεγάλης εξάρτησής της από το διεθνές εμπόριο, φαίνεται πως θα ανακάμψει γρηγορότερα σε σχέση με την ευρωζώνη, καθώς η βιομηχανική παραγωγή και οι εξαγωγές έχουν αρχίσει ήδη να αυξάνονται.

Ωστόσο, οι θετικές αυτές ενδείξεις αντισταθμίζονται σε κάποιον βαθμό από τις δυσμενείς προβλέψεις για την εγχώρια ζήτηση. Εκτιμούμε πως η κατάσταση της ιαπωνικής οικονομίας θα επιδεινωθεί ξανά μέσα στο 2010, αφού η θετική επίδραση των μέτρων στήριξης της οικονομίας θα εξανεμίζεται και η ανάκαμψη στους βασικούς εμπορικούς εταίρους θα είναι αναιμική.

Ταυτόχρονα, έχουν αρχίσει ήδη να διαφαίνονται σημάδια βελτίωσης στις περισσότερες αναπτυσσόμενες οικονομίες, με επίκεντρο την Κίνα. Το γεγονός αυτό δεν σημαίνει ότι οι οικονομίες αυτές θα επιστρέψουν σύντομα στους υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης των προηγούμενων ετών, γιατί η παγκόσμια ανάκαμψη αναμένεται να είναι ασθενής και η πρόσβαση στην εξωτερική χρηματοδότηση περιορισμένη. Άλλωστε, η πρόσφατη ανάκαμψη στην οικονομική δραστηριότητα των αναπτυσσόμενων χωρών οφείλεται κατά κύριο λόγο στην εγχώρια ζήτηση (κυρίως στις δημόσιες επενδύσεις), αφού το διεθνές εμπόριο συνεχίζει να μειώνεται σημαντικά.

**Κίνδυνοι για την παγκόσμια οικονομική ανάκαμψη

Κατά την άποψή μας, τρεις είναι οι κύριοι κίνδυνοι για την ανάκαμψη της παγκόσμιας οικονομίας και για τις αγορές:

α) Αναζωπύρωση του πληθωρισμού λόγω της αύξησης των τιμών του πετρελαίου και της νομισματικής επέκτασης που θα συνεχιστεί και το 2010. Ο κίνδυνος αυτός είναι ιδιαίτερα ορατός στις ΗΠΑ, όπου η επεκτατική νομισματική πολιτική της Fed έχει οδηγήσει ήδη σε επιτάχυνση του ρυθμού αύξησης της προσφοράς χρήματος. Η πρόσφατη ανακοίνωση της Fed, ότι θα επεκτείνει τις διευκολύνσεις ρευστότητας μέχρι τις αρχές του 2010, υποδηλώνει ότι οι στρατηγικές εξόδου από την επεκτατική πολιτική θα αργήσουν να πραγματοποιηθούν, αυξάνοντας έτσι τον κίνδυνο πληθωρισμού.

β) Υποτίμηση του δολαρίου. Η διόγκωση του δημοσίου χρέους των ΗΠΑ θα οδηγήσει σε αύξηση των αποδόσεων των κρατικών ομολόγων, απομακρύνοντας τους επενδυτές από το δολάριο. Η πρόσφατη πρόταση της Κίνας για δημιουργία ενός υπερεθνικού αποθεματικού νομίσματος σηματοδοτεί τον κίνδυνο για γενικότερη αμφισβήτηση του δολαρίου ως του κατεξοχήν διεθνούς αποθεματικού νομίσματος.

γ) Ύφεση τύπου W (παρόμοια με αυτήν της περιόδου 1980-82), με την παγκόσμια οικονομία να επιβραδύνεται ξανά, καθώς η αύξηση των τιμών του πετρελαίου και των μακροπρόθεσμων επιτοκίων θα οδηγήσει σε μείωση των επενδύσεων και σε επιβράδυνση της κατανάλωσης στα τέλη του 2010 ή το 2011. Αν και οι δείκτες εμπιστοσύνης των επιχειρήσεων έχουν αυξηθεί σημαντικά από τα ιστορικά χαμηλά τους, δεν έχει παρατηρηθεί αντίστοιχη βελτίωση και στους σκληρούς δείκτες οικονομικής δραστηριότητας, όπως στη βιομηχανική παραγωγή. Εξετάζοντας την πορεία του δείκτη εμπιστοσύνης του μεταποιητικού κλάδου κατά τις προηγούμενες δέκα υφέσεις στις ΗΠΑ, βρίσκουμε ότι στις πέντε από αυτές ο δείκτης έδωσε λάθος σήμα σχετικά με την ανάκαμψη της οικονομίας, αφού η οικονομική δραστηριότητα συνέχισε να επιβραδύνεται για αρκετούς μήνες μετά.


**Επενδυτικές επιλογές

Χρηματιστήρια: Η πτώση των χρηματιστηριακών αγορών έχει φτάσει στο τέλος της, αλλά τα βραχυπρόθεσμα ρίσκα παραμένουν

Η βελτίωση των πρόδρομων δεικτών οικονομικής δραστηριότητας οδήγησε σε ανάκαμψη των χρηματιστήριων από τα χαμηλά επίπεδα που σημειώθηκαν στις αρχές Μαρτίου. Πιστεύουμε ότι το ράλι στις αγορές αντανακλά σε μεγάλο βαθμό τη σημαντική υποχώρηση των ασφαλίστρων κινδύνου, καθώς οι παρεμβάσεις των κυβερνήσεων και των κεντρικών τραπεζών απομάκρυναν το ενδεχόμενο κατάρρευσης του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος.

Εξαιτίας της αυξημένης ανάληψης κινδύνου η μεταβλητότητα στα χρηματιστήρια αποκλιμακώθηκε σημαντικά από τα υψηλά του Σεπτεμβρίου 2008 (κατάρρευση της Lehman), οδηγώντας τα ασφάλιστρα κίνδυνου χαμηλότερα και τις αποτιμήσεις των μετοχών υψηλότερα.

Πιστεύουμε ότι η ανάκαμψη του τελευταίου τριμήνου σηματοδοτεί την αρχή ενός νέου μακροχρόνιου ανοδικού κύκλου για τα χρηματιστήρια, αφού πληθαίνουν οι ενδείξεις ότι τα χειρότερα για την παγκόσμια οικονομία έχουν περάσει.

Ωστόσο, καθώς ο δείκτης S&P 500 έχει αυξηθεί κατά 40% από τα χαμηλά του Μαρτίου και οι δείκτες ορισμένων αναδυόμενων αγορών σε ποσοστό 60%, εκτιμούμε ότι οι χρηματιστηριακές αγορές είναι δύσκολο να συνεχίσουν την ανοδική τους πορεία χωρίς σαφείς ενδείξεις ότι η παγκόσμια οικονομία μπαίνει πράγματι σε νέα αναπτυξιακή τροχιά.

Άλλωστε, οι προβλέψεις για τα εταιρικά κέρδη εξακολουθούν να είναι αρνητικές, παρά την πρόσφατη ανάκαμψη των δεικτών επιχειρηματικών προσδοκιών. Αν και ο κίνδυνος μεγαλύτερης επιδείνωσης της ύφεσης έχει υποχωρήσει σημαντικά, πιστεύουμε ότι έχουν εμφανιστεί νέοι κίνδυνοι στο προσκήνιο.

Πιο συγκεκριμένα, τα νοικοκυριά στις ΗΠΑ βρίσκονται σε διαδικασία μακροχρόνιας απομόχλευσης, η αύξηση των τιμών του πετρελαίου επιβαρύνει το διαθέσιμο εισόδημα και την κατανάλωση και τα δημοσιονομικά ελλείμματα μπορεί να οδηγήσουν σε αύξηση των μακροχρόνιων επιτοκίων και των πληθωριστικών πιέσεων. Συνοψίζοντας, αν και τα βραχυπρόθεσμα ρίσκα παραμένουν, διατηρούμε θετική στάση για τις χρηματιστηριακές αγορές σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα.

Οι αναδυόμενες οικονομίες και οι ΗΠΑ αναμένεται να ανακάμψουν πρώτες από την ύφεση, συνεπώς προτείνουμε αύξηση των θέσεων σε μετοχές των ΗΠΑ και ορισμένων αναδυόμενων αγορών. Πιστεύουμε ότι οι μετοχές της μεγάλης κεφαλαιοποίησης είναι περισσότερο ελκυστικές σε σχέση με αυτές της μικρής και της μεσαίας κεφαλαιοποίησης, αφού οι τελευταίες είναι περισσότερο ευάλωτες στην επιδείνωση της οικονομικής δραστηριότητας.


Κρατικά ομόλογα: Ανοδική τάση στις αποδόσεις των αμερικανικών κρατικών ομολόγων

Με την αμερικανική οικονομία να ανακάμπτει από την ύφεση και τις πληθωριστικές προσδοκίες να αυξάνονται, αναμένουμε αύξηση των αποδόσεων των 10ετών κρατικών ομολόγων. Πιστεύουμε ότι τα τιμαριθμοποιημένα ομόλογα του αμερικανικού δημοσίου (TIPS), που προσφέρουν προστασία από τον πληθωρισμό, παραμένουν ελκυστικά, αφού οι πληθωριστικές πιέσεις πιστεύεται πως θα ενταθούν στο τέλος του έτους.


Συνάλλαγμα: Εξασθένηση του δολαρίου

Η επεκτατική πολιτική της Fed και η διόγκωση του δημόσιου χρέους μπορεί να αναζωπυρώσουν τον πληθωρισμό στις ΗΠΑ το 2010, προκαλώντας εξασθένηση του δολαρίου έναντι του ευρώ και του γεν μεσοπρόθεσμα (12 μήνες). Βραχυπρόθεσμα όμως (1 - 3 μήνες), το δολάριο ενδέχεται να ενισχυθεί έναντι του ευρώ καθώς η οικονομία των ΗΠΑ θα δείξει σημάδια ανάκαμψης γρηγορότερα από την ευρωζώνη. Δεδομένου ότι τα βραχυπρόθεσμα ρίσκα στις χρηματιστηριακές και πιστωτικές αγορές παραμένουν, πιστεύουμε ότι το γεν θα ενισχυθεί έναντι του ευρώ, αφού οι επενδυτές θα αναζητούν προστασία σε ασφαλείς επενδύσεις.


Εμπορεύματα: Θετικές προοπτικές για τον χρυσό

Εκτιμούμε ότι η έξοδος της παγκόσμιας οικονομίας από την ύφεση δημιουργεί θετικές προοπτικές για τις αγορές των εμπορευμάτων σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα, ιδιαίτερα για το πετρέλαιο και τα βιομηχανικά μέταλλα, αν και βραχυπρόθεσμα οι κλάδοι αυτοί είναι πιο ευαίσθητοι στην επιδείνωση της παγκόσμιας οικονομικής κατάστασης. Ο χρυσός αναμένεται να κινηθεί ανοδικά, καθώς θα αυξάνονται οι ανησυχίες για πιθανή αύξηση του πληθωρισμού ή για υποτίμηση του δολαρίου και οι επενδυτές θα αναζητούν προστασία σε ασφαλείς επενδύσεις. Ο κίνδυνος μεγαλύτερης επιδείνωσης της ύφεσης κατά το 2010 - 2011 θα δημιουργήσει θετικές προοπτικές για τον χρυσό, αφού ιστορικά ο χρυσός έχει αρνητική συσχέτιση με τα διεθνή χρηματιστήρια.

**Το πλήρες κείμενο της μελέτης δημοσιεύεται στη διπλανή στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".