Δύσκολους γρίφους έχει μπροστά της η νέα διοίκηση της Ελληνικής Βιομηχανίας Ζάχαρης, από την επιτυχή λύση των οποίων θα κριθεί η αναστροφή των ζημιογόνων αποτελεσμάτων της εταιρίας και επί της ουσίας η βιωσιμότητά της.

Και στο εξάμηνο της χρήσης, σύμφωνα με τις πρώτες εκτιμήσεις, τα μεγέθη της εβζ θα εμφανίσουν ακόμη πιο πιεσμένα οικονομικά μεγέθη σε σχέση με το πρώτο τρίμηνο, ενώ η έξοδος από τις ζημίες θα εξαρτηθεί όχι μόνο από τις προσπάθειες της διοίκησής της να προβεί σε διορθωτικές κινήσεις σε όλους τους τομείς, από την πρώτη ύλη έως την παραγωγή και την εμπορία, αλλά κυρίως και από τις προθέσεις της ίδιας της Πολιτείας, που καλείται να αποφασίσει αν επιθυμεί τη συνέχιση της τευτλοκαλλιέργειας ή όχι.

Το πρώτο, συνεπώς, κορυφαίο ζήτημα, το οποίο καλείται να διαχειριστεί η νέα διοίκηση, είναι η πολιτική της προς τους τευτλοκαλλιεργητές. Εδώ η κατάσταση φαίνεται μονόδρομος. Αν δεν συνεχιστεί η πολιτική επιδότησης της καλλιέργειας του τεύτλου, που επωμίζεται αποκλειστικά η εταιρία, οι αγρότες δεν θα έχουν κίνητρο να παραμείνουν σε αυτήν.

Ωστόσο, η πριμοδότηση των τευτλοκαλλιεργητών συνεπάγεται πολύ υψηλό κόστος ανά τόνο ζάχαρης που παράγει η εβζ, σε ένα περιβάλλον δύσκολο εξαιτίας της ενεργοποίησης της συμφωνίας EBA (Everything But Arms) από την 1η/9/2009, για την εισαγωγή περίπου 3.000.000 τόνων ζάχαρης από χώρες φθηνού κόστους.

Ήδη, η νέα διοίκηση της εβζ διαμορφώνει αυτές τις μέρες το νέο πλαίσιο για την τευτλοκαλλιέργεια σε μια περίοδο μάλιστα ιδιαίτερα ρευστή λόγω και των κινητοποιήσεων των αγροτών και εν όψει της έναρξης της νέας καμπάνιας. Στόχος είναι η πιο σωστή διαχείριση, γεγονός που φαίνεται πως κινείται σε δύσκολους ατραπούς.

Τον επόμενο μήνα, κατά παράδοση, κατατίθενται οι αιτήσεις των τευτλοκαλλιεργητών, οπότε από την πολιτική που θα εφαρμόσει η νέα διοίκηση της εβζ θα κριθεί εν πολλοίς η συμμετοχή τους για την καλλιέργεια εκτάσεων με τεύτλα.

Ωστόσο, κύκλοι της διοίκησης της εταιρίας εκτιμούν ότι το ζήτημα της πριμοδότησης της τευτλοκαλλιέργειας δεν μπορεί να είναι αποκλειστική ευθύνη της ΕΒΖ. Αντίθετα, θα πρέπει η Πολιτεία να αποφασίσει οριστικά τι θέλει να κάνει με τον τομέα αυτόν, αναλαμβάνοντας έμμεσα ένα μέρος του κόστους, καθώς δεν επιτρέπεται η άμεση ενίσχυση των τευτλοκαλλιεργητών.

Το δεύτερο εξίσου σημαντικό ζήτημα είναι η αξιοποίηση των δύο αργούντων εργοστασίων, της Ξάνθης και της Λάρισας, που προορίζονταν για το project της βιοαιθανόλης και επιβαρύνουν σημαντικά με κόστος αδράνειας την εταιρία. Η προηγούμενη διοίκηση της ΑΤΕ, ως κύριος μέτοχος, είχε εγκαταλείψει το συγκεκριμένο σχέδιο, ενώ είναι άγνωστη η τύχη του στην παρούσα χρονική στιγμή.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η νέα διοίκηση της εβζ δεν έχει ασχοληθεί ακόμα με το θέμα αυτό, ωστόσο αφήνει όλα τα σενάρια ανοιχτά. Σε κάθε περίπτωση, από αρμόδια πηγή διαμηνύεται ότι στόχος είναι η αξιοποίηση των δύο εργοστασίων με τον καλύτερο τρόπο. Αρχικά, αυτόν τον καιρό θα ολοκληρωθεί η μετάταξη 50 εργαζομένων από τις δύο μονάδες σε περιφέρειες της Μακεδονίας και της Θράκης, μαζί με αυτή επιπλέον 30 εργαζομένων που προέρχονται από άλλα εργοστάσια. Στις μονάδες της Ξάνθης και της Λάρισας θα παραμείνουν συνολικά 70 άτομα, καθώς λειτουργούν οι αποθηκευτικοί χώροι και η συσκευασία.

Σε ό,τι έχει να κάνει με το πρόγραμμα εθελουσίας εξόδου προσωπικού της εβζ, έχει ήδη εγκαταλειφθεί, αν και είχαν εγκριθεί 20 εκατ. ευρώ για την υλοποίησή του, καθώς έχουν παρέλθει οι προθεσμίες που είχαν τεθεί. Έτσι κι αλλιώς, ανάλογα προγράμματα δεν ευνοεί η παρούσα κυβέρνηση.

Αυτό που φαίνεται ότι έχει ξεκαθαρίσει είναι ότι η εβζ θα παραμείνει στον έλεγχο του Δημοσίου, καθώς συσχετίζεται άμεσα με την αγροτική πολιτική της κυβέρνησης. Το θέμα βέβαια που ανακύπτει είναι ότι το Δημόσιο μπορεί να χρησιμοποίησε κατά κόρον την εβζ τα τελευταία χρόνια για την άσκηση κοινωνικής πολιτικής στον τομέα αυτό, χωρίς όμως η πολιτική αυτή να συνοδεύεται από ανάλογες ενισχύσεις και διευκολύνσεις.

Ως παράδειγμα επισημαίνεται το εργοστάσιο της Ορεστιάδας, από το οποίο συντηρείται μία ολόκληρη περιοχή. Και μπορεί η νέα διοίκηση να προσπαθεί να καθορίσει συντεταγμένες σε πορεία ανάτασης της επιχείρησης, ωστόσο μια πολιτική η οποία θα λαμβάνει υπόψη τους αγρότες, τους εργαζομένους της εταιρίας και την κοινωνία εκτιμάται ότι δεν μπορεί να έχει ορατό αποτέλεσμα στα μεγέθη της όταν η ίδια η Πολιτεία δεν αποφασίζει να αναλάβει την υποστήριξη μέρους της πολιτικής αυτής.