Ανησυχία για το μέλλον των επιχειρήσεων στην Ιαπωνία

Ανησυχία για τη βιωσιμότητα και το μέλλον των επιχειρήσεων έχουν προκαλέσει στην επιχειρηματική κοινότητα της Ιαπωνίας, οι ελλείψεις στις παροχές ρεύματος, ενώ την ίδια στιγμή οι αναλυτές εκτιμούν ότι διακοπές τελικά θα προκαλέσουν μεγαλύτερη οικονομική ζημιά στην Ιαπωνία, η οποία αποτελεί ζωτικής σημασίας παίκτη στην αλυσίδα προμηθειών της βιομηχανίας παγκοσμίως.

Στην περιοχή του Τόκιο και βορειότερα καταγράφεται η μισή οικονομική δραστηριότητα της τρίτης μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου και καθώς η χώρα βαδίζει προς το καλοκαίρι, με την αύξηση της ζήτησης για την λειτουργία των κλιματιστικών, η έλλειψη ενέργειας, αναμένεται να γίνει χειρότερη με αποτέλεσμα πολλές μικρές επιχειρήσεις να μείνουν χωρίς δουλειά.

Ο σεισμός και το τσουνάμι που ακολούθησε προκάλεσαν 28.000 νεκρούς και αγνοούμενους και οι ζημιές μπορεί να φτάσουν και τα 300 δισεκατομμύρια δολάρια, ποσό θα σημάνει ότι θα πρόκειται για την πιο «ακριβή» φυσική καταστροφή στον κόσμο. Ανάμεσα στα αποτελέσματα ήταν και η ζημιά στην πυρηνική μονάδα της Φουκουσίμα, η οποία προκάλεσε διαρροή ραδιενέργειας που θα χρειαστεί μήνες για να σταματήσει.

Η ιδιοκτήτρια της μονάδας, η Ηλεκτρική Εταιρεία του Τόκιο (Tepco), έχασε το 23% της παραγωγικής της ικανότητας στο σεισμό και τα στελέχη της παραδέχονται ότι ίσως όλοι οι αντιδραστήρες της συγκεκριμένης μονάδας να πρέπει να παροπλιστούν.

Παρόμοια προβλήματα αντιμετωπίζει και η Tohoku Electric Power, η οποία προμηθεύει τη Βόρεια Ιαπωνία και αντιμετωπίζει ελλείψεις για την κάλυψη των οποίων δεν μπορεί να στηριχτεί σε άλλες εταιρίες.
Κάτι που αποτελεί «κληρονομιά» μετά από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο είναι το ότι τα δύο τμήματα του κύριου νησιού της Ιαπωνίας λειτουργούν με διαφορετικές συχνότητες στην παραγωγή ηλεκτρισμού, καθιστώντας ασύμβατες τις γεννήτριες. Θα απαιτούνταν χρόνια να οικοδομηθούν «γέφυρες» μεταξύ τους.

Η κυβέρνηση εξετάζει το ενδεχόμενο να επιτρέψει στις εταιρείες να συντονίσουν τις λειτουργίες τους, αλλά αυτό σημαίνει ότι πρέπει να γίνουν αλλαγές στους νόμους κατά των μονοπωλίων. Το έλλειμμα ηλεκτρισμού στο Τόκιο και στο βορρά μπορεί να φθάνει το 10%, το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα να μειωθούν κατά 5% τα κέρδη των εταιρειών που βρίσκονται στη λίστα Nomura's 400, και ανάμεσα τους συμπεριλαμβάνονται η Toyota και η  Sony.

Οι αναλυτές προβλέπουν ότι η οικονομική δραστηριότητα της Ιαπωνίας συνολικά θα συρρικνωθεί τα δύο πρώτα τρίμηνα και οι επιπτώσεις από την κρίση στην ενέργεια υπογραμμίζουν την υποταγμένη φύση της οικονομίας. Τα μισά φώτα στους δρόμους του Τόκιο σβήνουν, τα γραφεία έχουν χαμηλό φωτισμό και τα μαγαζιά αν και ανοιχτά, εξυπηρετούν τους πελάτες στο ημίφως ενώ τα αστικά τρένα κάνουν λιγότερα δρομολόγια και οι κυλιόμενες σκάλες έχουν κλείσει. Ακόμη και η πολυσύχναστη Γκίνζα του Τόκιο, με τις μεγάλες επιγραφές νέον, αποτελεί πλέον κυριολεκτικά σκιά του εαυτού της.

Αυτοί που έχουν πληγεί περισσότερο είναι οι κατασκευαστές ηλεκτρονικών εξαρτημάτων, τα μηχανήματα κατασκευής των οποίων δύσκολα επανέρχονται, εάν τεθούν εκτός λειτουργίας ενώ πολλές επιχειρήσεις ζητούν από τους εργαζόμενους τους να έρχονται πριν από την ώρα έναρξης της βάρδιας και να μένουν και μετά. Οι οικονομολόγοι προβλέπουν ότι η βιομηχανική παραγωγή το Μάρτιο έχει πέσει έως 10%, πτώση 4 φορές μεγαλύτερη από την αντίστοιχη μετά από το σεισμό του Κόμπε, το 1995.

«Αν συνεχίσουν οι διακοπές, είναι προφανές ότι η παραγωγή θα πέσει και αυτό θα δώσει ώθηση σε άλλες εταιρίες, όπως αυτές της Κίνας», λέει ένας επιχειρηματίας. Η επιχειρηματική κοινότητα ενημέρωσε την κυβέρνηση ότι είναι πρόθυμη να παραιτηθεί από την σχεδιαζόμενη μείωση κατά 5% του εταιρικού φόρου, ο οποίος είναι στο 40%, από τους υψηλότερους στο βιομηχανικό κόσμο, για να βοηθήσει την χρεωμένη κυβέρνηση να πληρώσει για την αποκατάσταση των πληγών του σεισμού.

Η κυβέρνηση από την πλευρά της εξετάζει την επανεπιβολή των οικονομιών κατά τη διάρκεια της ημέρας, η οποία είχε υιοθετηθεί κατά τη διάρκεια της κατοχής από τις ΗΠΑ μετά από το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο. «Η Ιαπωνία αντιμετωπίζει μία πραγματική κρίση σήμερα και είναι επιφυλακτική κατά πόσο μπορεί η κυβέρνηση να βοηθήσει όσους επλήγησαν, πρέπει να το κάνουμε μόνοι μας», λέει μία επιχειρηματίας.