Έκτακτη συνεδρίαση ΔΝΤ και έκτακτο Eurogroup

Με φόντο τις εξελίξεις στην ευρωζώνη συνεδριάζει εκτάκτως σήμερα το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, ώστε να αποτιμήσει τις αποφάσεις της συνόδου κορυφής και να συζητήσει τη συμμετοχή του στο νέο πακέτο στήριξης της Ελλαδας.

Παράλληλα, έκτακτη συνεδρίαση του Eurogroup θα πραγματοποιηθεί την Κυριακή, ενώ εμπειρογνώμονες θα συνεχίσουν τις επόμενες ημέρες τις διαβουλεύσεις γύρω από την κρίση χρέους.

Πληθώρα σημαντικών αποφάσεων προέκυψε από τη σύνοδο κορυφής με σκοπό την εύρεση μιας καθαρής λύσης για την Ελλάδα και κυρίως τη θωράκιση της ευρωζώνης από την απειλή επέκτασης της κρίσης κρατικών χρεών στον πυρήνα της. Ταυτόχρονα, καταγράφηκε μια ξεκάθαρη πολιτική νίκη της γερμανικής πλευράς και της κ. Μέρκελ, καθώς πέρασε η θέση για συμμετοχή των ιδιωτών, παρά την αντίθεση άλλων χωρών αλλά και της ΕΚΤ.

Σύμφωνα με το κοινό ανακοινωθέν της συνόδου και τις δηλώσεις ανώτατων αξιωματούχων, το νέο πακέτο βοήθειας προς την Ελλάδα ανέρχεται στα 109 δισ. ευρώ μαζί με τη συμμετοχή των ιδιωτών. Η αναχρηματοδότηση του ελληνικού χρέους με την εθελοντική συμφωνία των ιδιωτών για την περίοδο 2011 - 2020 αναμένεται να ξεπεράσει τα 150 δισ. ευρώ, ενώ ο Γάλλος Πρόεδρος, κ. Ν. Σαρκοζί, ανέφερε ότι η συμμετοχή των ιδιωτών επενδυτών και η μείωση των επιτοκίων θα περιορίσουν συνολικά το ελληνικό χρέος σε ποσοστό 24% του ΑΕΠ, δηλαδή κατά ποσό της τάξεως των 54 δισ. ευρώ.

Από αυτό το ποσό περίπου το μισό θα είναι το καθαρό αποτέλεσμα στη μείωση του χρέους από τη συμμετοχή ιδιωτών, ενώ το υπόλοιπο θα προέλθει από τη μείωση των επιτοκίων αποπληρωμής εκ μέρους των μηχανισμών βοήθειας. Οι ιδιώτες θα μετάσχουν με 4 διαφορά σχήματα ανταλλαγής ομολόγων, διασφαλίζοντας στη συντριπτική πλειονότητα των περιπτώσεων εγγυήσεις επί του κεφαλαίου. Έναντι αυτού προσέφεραν επιμήκυνση της διάρκειας (έως και τα 30 χρόνια) και χαμηλότερα επιτόκια, που κινούνται από 3,5% έως και 5%.

Κατά μέσο όρο, η μείωση της καθαρής παρούσας αξίας που υφίστανται οι ιδιώτες επενδυτές ανέρχεται σε 21%, με βάση τα τρέχοντα επιτόκια προεξόφλησης. Το EFSF θα παρέχει νέα δάνεια με διάρκεια από 15 έως το ανώτερο 30 έτη, με περίοδο χάριτος 10 ετών, ενώ το επιτόκιό τους θα μειωθεί σε περίπου 3,5%.
Από τις διαπραγματεύσεις παραμένουν ακόμα δύο ερωτήματα: οι εγγυήσεις που θα κληθεί να δώσει η Ελλάδα αλλά και η στάση του ΔΝΤ. Στο θέμα των εγγυήσεων, η απόφαση της συνόδου κορυφής αναφέρει ότι θα δοθούν όπου κριθεί απαραίτητο.

Ο κ. Γιώργος Παπανδρέου υποστήριξε στη συνέντευξη Τύπου ότι η χώρα έχει θέσει κόκκινες γραμμές στο συγκεκριμένο θέμα. Όσον αφορά στο ΔΝΤ, η συμμετοχή του φαίνεται πως θα είναι περιορισμένη στο δεύτερο πακέτο στήριξης της Ελλάδας.

Ο ρόλος του EFSF

Ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, κ. Βαν Ρομπάι, τόνισε ότι το EFSF θα αποτελέσει το όχημα για το νέο ελληνικό πακέτο και κάλεσε το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο να συνεχίσει να συμβάλλει στη χρηματοδότηση της Ελλάδας. Ειδικότερα για τη μεγαλύτερη ευελιξία του EFSF (και του ESM αργότερα) συνολικά στον ευρωπαϊκό χώρο, ώστε να αποτραπεί ο κίνδυνος μετάστασης, η Ε.Ε. αποφάσισε να επιτρέψει στο EFSF:

- Να λειτουργεί σε προληπτική βάση.
- Να επανακεφαλαιοποιεί τραπεζικά ιδρύματα μέσω δανείων ακόμα και προς χώρες που δεν έχουν υποχρεωθεί να ζητήσουν προγράμματα διάσωσης.
-Να παρεμβαίνει στη δευτερογενή αγορά έπειτα από συνεννόηση με την ΕΚΤ, εφόσον η τελευταία αναγνωρίζει την περίπτωση ειδικών χρηματοοικονομικών συνθηκών.

Όπως δήλωσε ο κ. Μπαρόζο, όλες οι τεχνικές λεπτομέρειες θα ανακοινωθούν σήμερα σε συνέντευξη Τύπου, ενώ τόνισε ότι η συμμετοχή των ιδιωτών στην περίπτωση της Ελλάδας είναι  μοναδικό γεγονός και δεν αφορά σε άλλα κράτη της ευρωζώνης. Στο ίδιο μήκος κύματος για να καθησυχαστούν οι αγορές κινούνται και το κείμενο του ανακοινωθέντος όπως και οι δηλώσεις άλλων ανώτατων αξιωματούχων, περιλαμβανομένου και του κ. Trichet.

Ο κ. Trichet δήλωσε ότι η τεχνική συνδρομή της ΕΚΤ είναι ιδιαίτερα κρίσιμη για την Ελλάδα και σημείωσε πως τα κράτη της ευρωζώνης θα δώσουν εγγυήσεις σε περίπτωση όπου ζητηθεί από την πλευρά της ΕΚΤ, ώστε να συνεχιστεί απρόσκοπτα η χρηματοδότηση των ελληνικών τραπεζών με εγγύηση ελληνικά ομόλογα, ανεξάρτητα από τυχόν υποβάθμιση σε επιλεκτική χρεοκοπία εκ μέρους ξένων οίκων. Ο κεντρικός τραπεζίτης τόνισε ότι τα ομόλογα που έχει στην κατοχή της η ΕΚΤ θα αποπληρωθούν κανονικά στη λήξη τους, χωρίς επιμηκύνσεις, ανταλλαγές, ή μειώσεις επιτοκίων.

O επικεφαλής του Eurogroup, κ. J.-Cl. Juncker, υποστήριξε ότι αυτό θα είναι το τελευταίο πακέτο βοήθειας για την Ελλάδα και υπογράμμισε πως έγκειται στους διεθνείς οίκους  να αξιολογήσουν αν οδηγεί σε επιλεκτική χρεοκοπία. Ο ίδιος τόνισε ότι η δύναμη πυρός των 440 δισ. του EFSF είναι αρκετή.
Ενθαρρυντική χαρακτήρισε την προθυμία συμμετοχής των ιδιωτών επενδυτών η επικεφαλής του ΔΝΤ, κ. Chr. Lagarde, ενώ χαρακτήρισε σημείο-κλειδί την μεγαλύτερη ευελιξία του EFSF. Η επικεφαλής του ΔΝΤ ξεκαθάρισε πως τα δάνεια που δίνονται από το ταμείο δε θα επηρεαστούν από τη μείωση των επιτοκίων των δανείων του EFSF.

Τα γενικότερα μέτρα

Οι δηλώσεις των κορυφαίων αξιωματούχων αλλά και το νέο σχέδιο ανακοινωθέντος προσπαθούν με τις διατυπώσεις τους να ξεχωρίσουν την ελληνική περίπτωση από τις άλλες προβληματικές χώρες και να καθησυχάσουν πως δεν υπάρχει ενδεχόμενο επέκτασης της συμμετοχής ιδιωτών στα δικά τους προγράμματα βοήθειας (προκειμένου να εμποδίσουν φαινόμενα μετάδοσης του προβλήματος).

Γι' αυτό και αναφέρουν ότι η χώρα μας είναι μια μοναδικά σοβαρή περίπτωση στην ευρωζώνη, ενώ από την άλλη τονίζουν την πρόοδο που έχει σημειωθεί στην Ιρλανδία και στην Πορτογαλία.

Από την άλλη (καθώς η κρίση προχωρά ολοένα και περισσότερο στον πυρήνα της ευρωζώνης), ρητές είναι πλέον οι δεσμεύσεις ότι όλες οι χώρες-μέλη (εκτός των προβληματικών) θα έχουν μειώσει τα ελλείμματά τους σε ποσοστό κάτω του 3% το αργότερο έως το 2013. Επίσης, "καλωσορίζονται" οι δεσμεύσεις δημοσιονομικών - μεταρρυθμιστικών μέτρων που έχουν αναλάβει οι "απειλούμενες" Ισπανία και Ιταλία.