Παρουσία στελεχών της τοπικής αυτοδιοίκησης των νησιών του Βορείου Αιγαίου, βουλευτών, του υπουργού Εμπορικής Ναυτιλίας και Αιγαίου Μιλτιάδη Βαρβιτσιώτη, αλλά και του υπουργού Δικαιοσύνης Χαράλαμπου Αθανασίου, ξεκίνησαν χθες το μεσημέρι και συνεχίστηκαν και σήμερα οι εργασίες της διημερίδας για την ακτοπλοϊκή σύνδεση στο Βόρειο Αιγαίο, στην αίθουσα της Γενικής Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής στη Μυτιλήνη.

Από την πλευρά των δημάρχων των νησιών, υπήρξαν έντονα παράπονα για τα οξυμμένα προβλήματα στην ακτοπλοΐα, την απουσία σύνδεσής τους με τη βόρεια Ελλάδα, ενώ επισημάνθηκε από όλους η κακή κατάσταση των επιβατικών πλοίων και η μη πρόθεση της κυβέρνησης να τα αλλάξει με καλύτερης κατηγορίας πλοία.

Τη γενική εικόνα των ακτοπλοϊκών συνδέσεων παρουσίασε αρχικά, ο προϊστάμενος της διεύθυνσης Μεταφορών, Στρατής Γεωργής, αναφερόμενος στα 35 πλοία που επιδοτούνται, στο ότι 10 από τις 44 άγονες γραμμές βρίσκονται στο Βόρειο Αιγαίο.

Ο κ. Γεωργής παρουσιάζοντας εν περιλήψει τη μελέτη που ολοκληρώθηκε για το μεταφορικό ισοδύναμο, η οποία χρηματοδοτήθηκε από το ΕΣΠΑ, ύψους 125.000 ευρώ, επεσήμανε ότι αυτή «δεν αναλύθηκε στον βαθμό που θα έπρεπε. Τα αποτελέσματά της δεν είναι ενθαρρυντικά».

Υπενθυμίζεται ότι πάγιο αίτημα των νησιών είναι το μεταφορικό ισοδύναμο που προβλέπει το χιλιομετρικό κόστος των ακτοπλοϊκών εισιτηρίων να μην υπερβαίνει το αντίστοιχο του τρένου, ακολουθώντας το ευρωπαϊκό κεκτημένο της Γαλλίας από το 1976 και προκύπτει ως υποχρέωση από το εθνικό και κοινοτικό δίκαιο, προκειμένου να παρέχονται δημόσιες υπηρεσίες ισοδύναμα στους πολίτες.

Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρέθεσε ο κ. Γεωργής, το υπουργείο Οικονομικών έχει καταθέσει για το 2014 46,4 εκατ. ευρώ στη Γενική Γραμματεία Αιγαίου και 33,6 εκατ. ευρώ στη διεύθυνση Θαλασσίων Συγκοινωνιών.
 
Από τα 46,4 εκατ. ευρώ, τα 15 εκατ. ή αλλιώς το ¼ του συνολικού ποσού που διατέθηκε, χορηγήθηκε για το Βόρειο Αιγαίο. «Οι υπόλοιπες πιστώσεις δόθηκαν στα Δωδεκάνησα και τις Κυκλάδες που είναι περισσότερα νησιά» δήλωσε χαρακτηριστικά ο κ. Γεωργής.

Στην οικονομική κρίση και τη δυσκολία μετακίνησης των πολιτών, αλλά και στα ανεκτέλεστα δρομολόγια λόγω καιρού, απέδωσε ο κ. Γεωργής τη μείωση κατά 10% του επιβατικού κοινού από το 2008 έως το 2013- αφού παρουσίασε αναλυτικά τα δρομολόγια και τις συνδέσεις όλων των νησιών.

Σύμφωνα με τον πίνακα που προβλήθηκε από το 2008 έως το 2009 ο αριθμός των επιβατών ήταν 1.009.923 και από το 2012 έως το 2013 μειώθηκε στους 870.132. Εν τούτοις, και παρά τη δυσφορία του ακροατηρίου, ο κ. Γεωργής αποτίμησε θετικά τις βελτιώσεις που έχουν γίνει τα τελευταία δύο χρόνια σε ό,τι αφορά τις βελτιώσεις στη διαδικασία των διαγωνισμών, τον έλεγχο των υποψηφίων και την αξιολόγηση των διαγωνιζομένων, καθώς και τη μικρότερη γραφειοκρατία, λόγω της ενοποιημένης υπεύθυνης δήλωσης και πρόσθεσε, ότι, «πρόθεσή μας είναι η δημιουργία μητρώου πλοίων».

Ολοκληρώνοντας επεσήμανε ότι «χρειάζεται καλύτερη εξυπηρέτηση στα νησιά. Θα μπορούσαν να έχει βελτιωθεί σημαντικά η κατάσταση, αν προχωρούσαν όσα έλεγαν οι συμβάσεις. Ωστόσο, τις παρατάσεις των πλοίων ψήφισε η Βουλή έως και το 2016 και το 2017, και πολλές φορές με ισχυρή πλειοψηφία».

Μιλώντας ο αντιδήμαρχος Λήμνου, Παναγιώτης Τσανταρλιώτης, σημείωσε πως «δυστυχώς λείπει από τη σημερινή ημερίδα η αγανάκτηση και η ταλαιπωρία. Λείπουν οι χίλιοι άνθρωποι που χτες και αύριο θα είναι πάλι στον δήμο αγανακτισμένοι. Η εικόνα που παρουσιάστικε προηγουμένως είναι πλασματική και αν ίσχυε, σήμερα δεν θα ήμασταν εδώ.

Έχω ένα μακρύ κατάλογο με τις καταγγελίες πολιτών» τόνισε ο κ. Τσανταρλιώτης. Στη συνέχεια ανέφερε τις «δικαιολογίες» των ακτοπλοϊκών εταιρειών για τα προβλήματα που, όπως είπε, έχουν προκαλέσει:

«Τι επίσχεση εργασίας έχουν επικαλεστεί. Τι, ότι αργούν γιατί συναντούν αλιευτικά σκάφη στο δρόμο, τι το ότι έχουν πρόβλημα με τον ανεφοδιασμό καυσίμων ή και το πιο γελοίο, ότι οι καιρικές συνθήκες είναι δυσμενέστερες από αυτές που λέει η ΕΜΥ. Μετά από όλα αυτά και ενώ έχουμε απευθυνθεί στους αρμοδίους και σε εισαγγελέα, το μόνο που έχει επιβληθεί είναι ένα πρόστιμο 300 ευρώ».

Παράλληλα, ο κ. Τσανταρλιώτης επεσήμανε τα προβλήματα των παλαιών πλοίων. «Ευτυχώς που δεν έχουμε θρηνήσει θύματα έως τώρα. Τι να πρωτοθυμηθούμε; Το Aqua Maria που πήγαινε με 6 μίλια, με κόντρα τον άνεμο στα 8 μποφόρ; Καλά τα χαρτιά και οι τύποι, αλλά επιτέλους πρέπει να μιλήσουμε για την ταλαιπωρία χιλιάδων επιβατών. Των χιλίων που ξέμειναν στην Καβάλα με 8 ώρες καθυστέρηση, των χιλίων που ξέμειναν για δεκάδες ώρες στη Θεσσαλονίκη πριν από 25 μέρες»;

Ο κ. Τσανταρλιώτης επεσήμανε ότι ήταν «ο αγώνας των Λημνιών που έδιωξε το Aqua Maria. Αλλά δεν φταίει η εταιρεία. Έχουμε παρακολουθήσει τόσα ΣΑΣ (σ.σ. Συμβούλιο Ακτοπλοϊκών Συγκοινωνιών). Τον Φεβρουάριο είχαν πει ότι θα βρεθεί λύση και δεν έγινε τίποτα. Τον Ιούλιο το "Ταξιάρχης" πήρε παράταση για άλλα τρία χρόνια. Αυτό που γίνεται στη Βουλή, το μεγάλο κόλπο με τις παρατάσεις πρέπει να σταματήσει. Πώς το υπουργείο δίνει τέτοια δικαιώματα; Εκείνο ευθύνεται, αλλά και όλοι οι υπουργοί που πέρασαν. Όλοι μας έδιναν δίκιο, αλλά κανένας δεν έλυσε το πρόβλημα. Μια από τα ίδια είναι και ο κ. Βαρβιτσιώτης.»
Πάντως, στο τέλος της ομιλίας του ο αντιδήμαρχος Λήμνου αναγνώρισε στον υπουργό Ναυτιλίας την τροπολογία που δίνει τη δυνατότητα στον υπουργό να προχωράει με απευθείας αναθέσεις στην εξυπηρέτηση με επιδότηση γραμμών για την κάλυψη έκτακτων αναγκών. «Έπρεπε να ψηφιστεί όλη η τροπολογία και όχι η μισή. Αλλά και αυτό που έγινε, καλώς έγινε. Βέβαια, δεν αποτελεί χάρη. Μακάρι, πάντως, να έρθει και ένα πλοίο στο λιμάνι μας που να είναι της προκοπής».

Την έλλειψη σχεδιασμού που θα φέρει επί της ουσίας λύσεις διαπίστωσαν και επεσήμαναν κατά τις τοποθετήσεις τους ο δήμαρχος Λέσβου, Δημήτρης Βουνάτσος, ο δήμαρχος Χίου, Εμμανουήλ Βουρνούς και ο δήμαρχος Φούρνων. «Για τον τουρισμό και την οικονομία, δεν είναι δυνατό να βασιζόμαστε μόνο στην Αθήνα. Έχουμε ανάγκη τη σύνδεση με τη Β. Ελλάδα και η αλήθεια είναι ότι δεν βλέπουμε σχεδιασμό από πλευράς υπουργείου Ναυτιλίας» είπε ο κ. Βουρνούς.

«Επράξαμε μηδέν όλα αυτά τα χρόνια. 17 υπουργοί πέρασαν από το υπουργείο Ναυτιλίας, συσκέψεις επί συσκέψεων έγιναν, αλλά τίποτα επί της ουσίας. Επαληθεύτηκε το ρητό του γέρου Παπανδρέου ότι οι εφοπλιστές έχουν το κεφάλαιο στην προπέλα τους. Δεν πιστεύω ότι θα βγει κάτι από την ημερίδα και εκτιμώ ότι είναι βάσιμος ο σκεπτικισμός μου» τόνισε, μεταξύ άλλων, ο Δ. Βουνάτσος.

Αφού παρακολούθησε τις τοποθετήσεις κατά την πρώτη μέρα της διημερίδας για το ακτοπλοϊκό, ο υπουργός Δικαιοσύνης, Χαράλαμπος Αθανασίου, δήλωσε: «Προκαλέσαμε αυτή τη διημερίδα όχι για να διαπιστώσουμε και να καταγράψουμε τα προβλήματα από την πλημμελή ακτοπλοϊκή εξυπηρέτηση των νησιών μας, αλλά για να δώσουμε λύση βιώσιμη και αποτελεσματική.
 
Αλλιώς μικρή αξία θα έχει η εκδήλωση αυτή. Η συνταγματική επιταγή για την αντιμετώπιση των ιδιαιτεροτήτων της νησιωτικής Ελλάδας για τέτοιες περιπτώσεις, θεσπίστηκε. Συνεπώς πολιτεία και ναυτιλιακές εταιρείες καλούμεθα να δώσουμε λύσεις σήμερα. Οι κάτοικοι των νησιών μας απαιτούν τη συμπαράστασή μας».

Κατά τη διάρκεια της πρώτης ημέρας της διημερίδας ο κ. Βαρβιτσιώτης στην ομιλία του άσκησε κριτική σε όσους ομιλούν για ποινικές ευθύνες για την στρεβλή λειτουργία του ακτοπλοϊκού δικτύου, χαρακτηρίζοντας τις αναφορές αυτές «ανυπόστατες και εντελώς άστοχες». Στη συνέχεια, ο υπουργός παρουσίασε τα στατιστικά δεδομένα από το 2009 έως το 2013, τα οποία άλλαξαν δραματικά και δείχνουν τη μεγάλη μείωση που έχει παρατηρηθεί στο μεταφορικό έργο της ακτοπλοΐας και αγγίζει το 30% με 35%.

Έμφαση έδωσε ο κ. υπουργός στις δράσεις που υλοποιεί αλλά και έχει προγραμματίσει το υπουργείο Ναυτιλίας για την βελτίωση του ακτοπλοϊκού δικτύου, εστιάζοντας στην αναδιάρθρωση των επιδοτήσεων για τις μακροχρόνιες ατελέσφορες συμβάσεις.

«Τα χρήματα του ελληνικού λαού να δαπανώνται προς τη σωστή κατεύθυνση» σημείωσε χαρακτηριστικά και αναφέρθηκε σε μία συγκεκριμένη εταιρεία που δραστηριοποιείται στο Βόρειο Αιγαίο και η οποία αδυνατεί να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις της λόγω των οικονομικών της προβλημάτων με αποτέλεσμα να έχει καταστεί όμηρος των συμβάσεων.

Ο κ. Βαρβιτσιώτης τόνισε ότι η εταιρεία έχει κληθεί σε απολογία, της έχει δοθεί παράταση για να το κάνει και πάνω σε αυτή την απάντηση θα ληφθεί η απόφαση μέσα στις επόμενες δύο εβδομάδες. Επεσήμανε δε ότι θα δοθεί οριστική λύση για τις μακροχρόνιες συμβάσεις του Βορείου Αιγαίου που δεν εξυπηρετούνται.

Στη συνέχεια, ο κ. Βαρβιτσιώτης στάθηκε στις πρωτοβουλίες και τον σχεδιασμό του υπουργείου Ναυτιλίας για την αναβάθμιση του ακτοπλοϊκού δικτύου της χώρας. Ειδικότερα έκανε εκτενή αναφορά στην ανάγκη αύξησης της χρηματοδότησης προς την ακτοπλοΐα της χώρας και αναβάθμιση της κατηγορίας των πλοίων που εκτελούν συμβάσεις δημοσίου συμφέροντος και εξυπηρετούν γραμμές.

Ιδιαίτερη αναφορά έκανε στην ακτοπλοϊκή σύνδεση της Λήμνου και της Βόρειας Ελλάδας ευρύτερα, καθώς όπως είπε, άποψή του είναι η Λήμνος να ενταχθεί στον κορμό του υπόλοιπου Βορείου Αιγαίου. Ταυτόχρονα σημείωσε ότι πρέπει να υπάρξει προέκταση των συνδέσεων του Βορείου Αιγαίου και στα Δωδεκάνησα, ενώ προς την κατεύθυνση της αναβάθμισης του Βορείου Αιγαίου πρέπει να δρομολογηθούν πλοία ικανά σε μεταφορική ικανότητα με ταχύτητα και συνέπεια.

Κλείνοντας ο υπουργός Ναυτιλίας δήλωσε ότι είναι αποφασισμένος για ουσιαστικές αλλαγές και τομές στο ακτοπλοϊκό δίκτυο και ιδιαίτερα του Βορείου Αιγαίου που παρουσιάζει τα πιο συχνά προβλήματα, αρκεί να υπάρχει καλόπιστη κριτική και όχι κακοπιστία με αναφορές σε εξυπηρέτηση συμφερόντων εφοπλιστών, όπως αναφέρθηκε από πολιτικούς φορείς.

«Θεωρώ εθνικό και προσωπικό καθήκον να κάνω ότι είναι δυνατόν για την βελτίωση του ακτοπλοϊκού δικτύου της χώρας. Είμαι διατεθειμένος να αλλάξω τα πράγματα προς όφελος των νησιωτών μας με τη στήριξη των τοπικών κοινωνιών. Διότι κάθε αλλαγή δεν είναι εύκολη αλλά χρειάζεται σύνθεση και συναίνεση για να επιτευχθεί. Πρέπει κάποια στιγμή τα νησιά να σταματήσουν να είναι απομονωμένα και αυτό το διεκδικήσαμε στην Ευρώπη και το διεκδικούμε για την ανάπτυξή τους. Είμαστε περήφανοι για τα ακριτικά νησιά μας και του ρόλου που επιτελούν και αγωνιζόμαστε για τους κατοίκους τους» κατέληξε.

Μεταξύ άλλων, τη διημερίδα παρακολούθησαν οι βουλευτές Λέσβου, Παύλος Βογιατζής, Γιάννης Ζερδελής, ο δήμαρχος Λέσβου, Δημήτρης Βουνάτσος, ο περιφερειάρχης, Νάσος Γιακαλής, ο τ. Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Γιάννης Σπιλάνης, οι απερχόμενοι και ψηφισμένοι δήμαρχοι Λέσβου, Λήμνου, Αη Στράτη, Χίου, Φούρνων, Σάμου, Δημήτρης Βουνάτσος, Αντώνης Χατζηδιαμαντής, Δημήτρης Μαρινάκης, Χαράλαμπος Μακρής, Εμμανουήλ Βουρνούς, η περιφερειακή σύμβουλος από την παράταξη «Βόρειο Αιγαίο Γόνιμη Γραμμή», Μαρία Νικολάρα, ο περιφερειακός σύμβουλος των «Οικολόγων», Βασίλης Μπάλλας, εκπρόσωποι της δημοτικής παράταξης του «Αλλου δρόμου», ο πρόεδρος της Ένωσης Ξενοδόχων, Περικλής Αντωνίου, ο εκπρόσωπος της ΝΕΛ, Λύσανδρος Τζιλίδης, τουριστικοί πράκτορες.

Όπως τόνισε ο Γενικός Γραμματέας Αιγαίου και Νησιωτικής Πολιτικής, Νίκος Ζωίδης, ο οποίος ανέλαβε και τον συντονισμό της συζήτησης, «όλοι εκφράζουν την αγωνία τους για να βρεθούν λύσεις στο ακτοπλοϊκό πρόβλημα».