Βρυξέλλες: Του Θάνου Αθανασίου

Σημαντική επιδείνωση όλων των παραμέτρων που άπτονται της ενταξιακής πορείας των Σκοπίων στην ΕΕ διαπιστώνει η έκθεση προόδου - τελευταία υπό την εποπτεία του επιτρόπου Στέφαν Φούλε - παρόλα αυτά ζητά και πάλι την έναρξη ενταξιακών διαπραγματεύσεων.

Η έκθεση που θα δοθεί στη δημοσιότητα την ερχόμενη Τετάρτη στις Βρυξέλλες περιγράφει με τα μελανότερα χρώματα την κατάσταση στην ΠΓΔΜ σε σχέση με τις δημοκρατικές ελευθερίες, το κράτος δικαίου και τα ανθρώπινα δικαιώματα. Οι συντάκτες της έκθεσης με διπλωματική γλώσσα αποδίδουν μια κατάσταση όπου δεν δουλεύει απολύτως τίποτα, το κοινοβούλιο δεν λειτουργεί και οι σχέσεις της κυβέρνησης με μεγάλες ομάδες του πληθυσμού χειροτερεύουν αντί να βελτιώνονται.

Ακόμα και ο ίδιος ο επίτροπος Φούλε - που για πολλούς διπλωμάτες έχει αυτοεγκλωβιστεί στην εισήγηση για έναρξη ενταξιακών συνομιλιών - εμφανίζεται φοβερά ενοχλημένος με την κυβέρνηση Γκρουέφσκι, που γκρεμίζει συστηματικά όλες τις γέφυρες που επίτροπος χτίζει στο Συμβούλιο των κρατών μελών για την υπόθεση των Σκοπίων.

Η επιδείνωση των σχέσεων με την αλβανική μειονότητα, η επιδείνωση των σχέσεων με την Βουλγαρία και οι διαχρονικά κακές σχέσεις με την Ελλάδα διανθίζονται με μαζικές αναφορές για καταπάτηση του κράτους δικαίου και των δημοκρατικών θεσμών στην ίδια τη χώρα.

Στην πραγματικότητα οι αναφορές που φτάνουν στους μονίμους αντιπροσώπους των κρατών μελών της ΕΕ και το COREPER είναι πολύ χειρότερες από αυτές που καταγράφονται στην έκθεση «έχουμε να κάνουμε με ένα δικτάτορα και ένα αστυνομικό κράτος, όπου η διαφθορά θριαμβεύει» - λέει στο Real.gr έμπειρος διπλωμάτης.

«Κανείς στο Συμβούλιο δεν τάσσεται με την άποψη πως η χώρα είναι έτοιμη για διαπραγματεύσεις ή πρέπει να επιβραβευτεί», αναφέρει. «Η διαφωνία των κρατών μελών και του επιτρόπου Φούλε είναι αν και κατά πόσο οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις είναι μια διαδικασία επιβράβευσης ή θεραπείας».

Σύμφωνα με διπλωματική πηγή ο Φούλε, παρότι προτείνει και πάλι την έναρξη συνομιλιών, γνωρίζει πολύ καλά ότι η χώρα δεν είναι έτοιμη, «θεωρεί όμως ότι οι διαπραγματεύσεις θα αναγκάσουν την κυβέρνηση Γκρουέφσκι να μεταρρυθμίσει τη χώρα».

Αντιθέτως διπλωμάτες με άμεση γνώση της κατάστασης στα Σκόπια εκτιμούν ότι κάτι τέτοιο δεν θα έχει κανένα αποτέλεσμα. Ούτε ο ίδιος ο Γκρουέφσκι είναι διατεθειμένος να κάνει κάποια μεταρρυθμιστική κίνηση, ούτε και το περιβάλλον σκοπεύει να ξεβολευτεί από το καθεστώς που έχει δημιουργήσεις «ούτε με ενταξιακές διαπραγματεύσεις, ούτε καλά καλά και με ένταξη στην ΕΕ».

Στο ίδιο πλαίσιο και οι κακές γειτονικές σχέσεις, αλλά και το απαραίτητο για τη συνέχιση της διαδικασίας θέμα του ονόματος δεν πρόκειται να επιλυθούν.

Τουρκία: Έχει χαθεί το «momentum»

Μετά από την απογραφική της κατάστασης, εξαγγελία Γιούνκερ ότι η ΕΕ δεν πρόκειται να διευρυνθεί τα επόμενα 5 χρόνια οι εκθέσεις προόδου και οι ίδιες οι συνομιλίες με την Τουρκία δεν έχουν πια το νόημα που είχαν προ τετραετίας.

Και η φετινή έκθεση καταγράφει τα χιλιάδες προβλήματα στο κράτος δικαίου, το σεβασμό των μειονοτήτων, τη θέση των γυναικών και την ελευθερία του Τύπου, όπως και τις παραβιάσεις, τις απειλές και την μη εφαρμογή του πρωτοκόλλου της Άγκυρας για το άνοιγμα των λιμανιών και των αεροδρομίων σε κυπριακά πλοία και αεροπλάνα.

Η κανονικοποίηση των σχέσεων με τη Λευκωσία καταγράφεται, όπως και η παρουσία των κατοχικών στρατευμάτων.

Ωστόσο ο Στέφαν Φούλε στην ίδια λογική με τα Σκόπια ζητά το άνοιγμα δύο επιπλέον διαπραγματευτικών κεφαλαίων, του 23 και 24, ώστε η χώρα να αναγκαστεί να μιλήσει με τις Βρυξέλλες για κράτος δικαίου, δικαιοσύνη, ελευθερίες και ισότητα.

Το άνοιγμα, βεβαίως, πρέπει να αποφασιστεί από το Συμβούλιο, ενώ η κυπριακή πλευρά έχει ήδη δηλώσει πως θα συνεχίσει να το μπλοκάρει.