«Δίνουμε το ″πράσινο φως″ για να μπει σε τροχιά η νέα φιλοσοφία στη διαχείριση των απορριμμάτων. Η απόφαση μας σηματοδοτεί την αφετηρία, ενός νέου δρόμου που θα βαδίσουμε όλοι μαζί. Όλοι όσοι πιστεύουμε στη δυνατότητα ενός νέου, εναλλακτικού, αποκεντρωμένου και ορθολογικού συστήματος, δημόσιου χαρακτήρα. Ενός μοντέλου διαχείρισης που θα συμβάλλει στην αναπτυξιακή προοπτική της Αττικής και θα αξίζει στους πολίτες της», τόνισε η περιφερειάρχης Αττικής, Ρένα Δούρου, μιλώντας στη συνεδρίαση του περιφερειακού συμβουλίου, η οποία μοναδικό θέμα είχε τη λήψη απόφασης για τη 2η Αναθεώρηση του Περιφερειακού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ) Αττικής.

Ο ΠΕΣΔΑ, υπογράμμισε η περιφερειάρχης, ξεχωρίζει για δύο λόγους: πρώτον, είναι το αποτέλεσμα της συλλογικής δουλειάς του επιστημονικού δυναμικού του ΕΔΣΝΑ που γίνεται για πρώτη φορά και δεύτερον, συνιστά την αφετηρία για μια νέα εποχή στη διαχείριση των απορριμμάτων της Αττικής. «Σηματοδοτεί το τέλος ενός κύκλου και την αρχή ενός νέου κεφαλαίου» σημείωσε.

Παρουσία δήμων και φορέων η συνεδρίαση

Η συζήτηση είχε έντονο ενδιαφέρον, όπως αναμενόταν άλλωστε, λόγω των ριζικών αλλαγών που επιφέρει στις έως σήμερα δομές του συστήματος διαχείρισης απορριμμάτων. Η απόφαση πέρασε κατά πλειοψηφία και με την έγκριση της παράταξης του Γιώργου Κουμουτσάκου, ενώ η παράταξη του Γιάννη Σγουρού ψήφισε λευκό. Επίσης, την πρόταση καταψήφισαν τρεις σύμβουλοι από την παράταξη «Δύναμη Ζωής», ενώ η μία εξ αυτών, η Φλώρα Νικολιδάκη ανεξαρτητοποιήθηκε.

Η διαφωνία των υπολοίπων επικεντρώθηκε στην αναβολή της συζήτησης προκειμένου να συγκεκριμενοποιηθεί ο σχεδιασμός στα επιμέρους σημεία, ώστε να αποτραπεί το ενδεχόμενο «ακύρωσης όσων πρεσβεύει και η επανάληψη του παλιού γνωστού συγκεντρωτικού μοντέλου», όπως χαρακτηριστικά ειπώθηκε από την Πρωτοβουλία Συνεννόησης για τη διαχείριση των απορριμμάτων (ΠΡΩΣΥΝΑΤ). Τη συζήτηση, εκτός των συλλογικών - συνδικαλιστικών φορέων (ΠΟΕ - ΟΤΑ), παρακολούθησαν στελέχη από τον ΕΔΣΝΑ, επιτροπές κατοίκων από τη Φυλή, το Γραμματικό και την Κερατέα, συλλογικοί φορείς που συμμετείχαν στη διαβούλευση και οι περισσότεροι δήμαρχοι ως άμεσα ενδιαφερόμενοι αφού καλούνται να σηκώσουν «στους ώμους τους » το θέμα.

Γεγονός, το οποίο επισήμανε η περιφερειάρχης, υπογραμμίζοντας ότι «το μεγάλο στοίχημα του σχεδιασμού ονομάζεται Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης». Εάν οι πολίτες, οι δήμοι και οι δήμαρχοι, σημείωσε, δεν πάρουν στα χέρια τους την υπόθεση της διαχείρισης των απορριμμάτων, τότε αυτή θα μείνει στα χέρια των ολίγων, εκείνων που έχουν κάθε συμφέρον, μέσα σε αδιαφανείς συνθήκες, να δημιουργούν τις συνθήκες εκείνες που λειτουργούν επ’ ωφελεία τους. Η συνειδητοποίηση του καθοριστικού ρόλου που έχουν οι τοπικές κοινωνίες και οι δήμαρχοι στον περιφερειακό σχεδιασμό, είναι ο καταλύτης για την επιτυχημένη ή όχι εφαρμογή του.

Ο ρόλος αυτός, τόνισε η Ρένα Δούρου, αποτελεί και την ασφαλιστική δικλείδα σε σχέση με τη διαφάνεια και τη θωράκιση της διαχείρισης, έναντι όλων εκείνων που επιχειρούν ή θα επιχειρήσουν να την εργαλειοποιήσουν, υπηρετώντας δικές τους λογικές. «Η δική μας λογική είναι η λογική της χρηστής διοίκησης, της διαφάνειας, της κοινωνικής λογοδοσίας» προσέθεσε. Αναφερόμενη στους δημάρχους, είπε ότι ανταποκρίθηκαν θετικά στην πρόκληση και κατέθεσαν τα σχέδια τους, μετά την επιστολή που τους απέστειλε με τις βάσεις της νέας προσέγγισης στη διαχείριση των απορριμμάτων. Μίλησε για τις έντονες αντιδράσεις που προκλήθηκαν «εντός κι εκτός των τειχών», με δημοσιεύματα σε μεγάλης κυκλοφορίας εφημερίδες και ιστοσελίδες, όπου γινόταν εκφοβιστικά λόγος περί «Αθήνας που θα γίνει Νάπολη».

Η Ρένα Δούρου είπε ότι διείδε τον μακρύ και δύσκολο δρόμο που ανοιγόταν, «γεμάτος από εμπόδια και παγίδες, ακόμη και από μη αναμενόμενες πλευρές…», γεγονός που «επιβεβαίωσε την ορθότητα της επιλογής μας». Αποτέλεσμα ήταν τον Δεκέμβριο να ακυρωθούν οι τέσσερις διαγωνισμοί Μονάδων Επεξεργασίας Αστικών Απορριμμάτων. «Ήταν μία οικονομικά και οικολογικά δίκαιη απόφαση, μια απόφαση δικαίωσης των πολυετών αγώνων των τοπικών κοινωνιών, των εργαζομένων στους ΟΤΑ και των κοινωνικών κινημάτων», υπογράμμισε τονίζοντας: «Παρά τις αντιδράσεις συνεχίσαμε την πορεία που είχαμε χαράξει προκειμένου να αποκτήσει η Αττική σύγχρονο και ορθολογικό σύστημα διαχείρισης των απορριμμάτων. Πορευθήκαμε, Περιφέρεια, ΕΔΣΝΑ, δήμαρχοι, με γνώμονα το δημόσιο συμφέρον στην κατεύθυνση της εναλλακτικής διαχείρισης».

«Χαρτί ανάπτυξης ο νέος ΠΕΣΔΑ»

Αναπτύσσοντας τη φιλοσοφία του νέου ΠΕΣΔΑ, επισήμανε ότι αποτυπώνει τη «νέα πολιτική διαχείρισης, με στόχο αυτή να καταστεί «χαρτί» ανάπτυξης, συμβάλλοντας στη μείωση της ανεργίας, σε χαμηλότερα δημοτικά τέλη, σε ασφαλέστερη περιβαλλοντικά λύση, στην ενεργοποίηση του πολίτη καθώς και στον καλύτερο κοινωνικό έλεγχο του κυκλώματος διαχείρισης των απορριμμάτων».

Πρόκειται για ένα σχεδιασμό: ρήξης με το παρελθόν, που αφομοιώνει πλήρως τις προβλέψεις του Εθνικού Σχεδιασμού και τις αρχές της αποκεντρωμένης διαχείρισης, τόνισε. Συμπλήρωσε πως βάζει τέλος στη λειτουργία του εκτρώματος του ΧΥΤΑ Φυλής και ότι ενσωματώνει πλήρως τα Τοπικά Σχέδια και δίνει έμφαση στη μικρή κλίμακα.

Η περιφερειάρχης δεν υπεξέφυγε των αντιδράσεων για «ασάφειες» και «αοριστίες» στο σχεδιασμό, επειδή «δεν προχωρά σε συγκεκριμένη χωροθέτηση των εγκαταστάσεων επεξεργασίας απορριμμάτων», και σημείωσε ότι «ορισμένοι δεν έχουν καταλάβει ή δεν θέλουν να καταλάβουν ότι ξεκινάμε μια δυναμική διαδικασία που περιλαμβάνει σειρά φάσεων και ενεργειών εξειδίκευσης του ΠΕΣΔΑ, μέσα από πλήθος αλληλένδετων δράσεων όπου εμπλέκονται, πέραν του ΕΔΣΝΑ και άλλοι φορείς».

«Βρισκόμαστε στην πρώτη φάση μίας σύνθετης, πολυεπίπεδης διαδικασίας», υπογράμμισε, προσθέτοντας ότι «κάθε άλλη άποψη που δεν θέλει να προχωρήσει η σημερινή διαδικασία, θέλει στην ουσία ανοικτή τη Φυλή ως το 2050».

Βολές από την αντιπολίτευση

Σημειώνεται ότι ιδιαίτερα έντονη ήταν η κριτική, από την πλευρά του Γιάννη Σγουρού, στους χειρισμούς που ακολουθήθηκαν για την εκπόνηση του νέου ΠΕΣΔΑ, τον οποίο χαρακτήρισε απλό «ευχολόγιο», αφού δεν περιλαμβάνει «τίποτα το συγκεκριμένο και χειροπιαστό, με αποτέλεσμα πλέον να κινδυνεύουν να χαθούν πολύτιμα ευρωπαϊκά κονδύλια». Επίσης, απέδωσε στην Περιφέρεια «ασυγχώρητη προχειρότητα προσέγγισης στο θέμα του ΠΕΣΔΑ», λόγω της υπερβολικής αοριστολογίας και έλλειψης στοιχειώδους χωροθέτησης.

Επίσης, ο Γιώργος Κουμουτσάκος ήταν καυστικός ως προς τις ασάφειες του ΠΕΣΔΑ. Εξέφρασε αμφιβολίες για την επιτυχή υλοποίηση του σχεδίου, το οποίο εκπονήθηκε κάτω από μεγάλη πίεση, όπως σημείωσε. «Πίεση χρονική, η οποία δεν επέτρεψε τις απαιτούμενες χρονοβόρες και περίπλοκες νομοθετικές ρυθμίσεις που ίσως πάνε και άλλο πίσω το έργο», ανέφερε. Ωστόσο, επισήμανε ότι ο λόγος που βαρύνει στην απόφαση μας είναι ότι δεν επιτρέπεται η παραμικρή καθυστέρηση και ότι δεν μπορούμε να αγνοήσουμε την πιεστική φύση του ζητήματος.

Ως προς τις «ασάφειες», η πρόεδρος της επιστημονικής ομάδας εργασίας του ΕΔΣΝΑ, κ. Ασημακοπούλου, υπογράμμισε ότι ο ΠΕΣΔΑ αποτελεί ένα δυναμικό εργαλείο δράσης, το οποίο είναι ανοικτό σε παρεμβάσεις. Προτεραιότητα, πρόσθεσε, ήταν να «προφθάσουμε «τις αιρεσιμότητες» και ότι δεν υπήρχε προηγούμενη εφαρμογή του σχεδίου, ώστε να διατίθενται σχετικά συγκριτικά στοιχεία για επιμέρους μελέτες.

Πηγή: ΑΠΕ-ΜΠΕ