«Υπάρχει πάντα μέσα μου η θλίψη ότι μού πήραν τη ζωή. Κι αυτό θα το αισθάνομαι ως το τέλος», λέει η Ζρίνκα Μπράλο (Zrinka Bralo), δημοσιογράφος, διευθύντρια του Migrants Organise, μίας πλατφόρμας κοινωνικής οργάνωσης για μετανάστες και πρόσφυγες και εκ των ομιλητών του TEDxThessaloniki 2016, που άνοιξε το πρωί τις πύλες του για να ακουστούν «ιδέες που αξίζει να διαδοθούν».

Πρόσφυγας από το Σαράγεβο και η ίδια, η Ζρίνκα Μπράλο ξέρει καλύτερα από τον καθένα πώς αισθάνεται κάποιος που δραπετεύει από τον πόλεμο, αλλά και ότι πάντα θα του λείπει ένα κομμάτι της προηγούμενης ζωής του.

«Είμαι πρόσφυγας εδώ και 22 χρόνια (σ.σ. μένει πλέον στο Λονδίνο) και έχω την ικανότητα να περνώ από τη μητρική μου γλώσσα στην αγγλική χωρίς καμία δυσκολία. Αλλά υπάρχουν πάντα πράγματα που μου υπενθυμίζουν την προηγούμενη ζωή μου. Μερικές φορές συμβαίνει κάτι στη Βοσνία, που με θυμώνει ή με λυπεί, κι όμως κανείς γύρω μου δεν μπορεί να καταλάβει πώς αισθάνομαι. Επειδή στην τωρινή μου καθημερινότητα δεν υπάρχουν άνθρωποι που να με γνώριζαν και από πριν», εξηγεί η κ. Μπράλο, που με την ιδιότητα τής δημοσιογράφου συνεργάστηκε με κορυφαίους πολεμικούς ανταποκριτές κατά τη διάρκεια της πολιορκίας του Σαράγεβο τη δεκαετία του '90.

Λέει ακόμη στο Αθηναϊκό Πρακτορείο πως «τα πράγματα είναι πιο δύσκολα για κάποιον που αναγκάζεται να γίνει πρόσφυγας έχοντας ήδη διαμορφώσει χαρακτήρα», ενώ για τα παιδιά τα πράγματα είναι πιο εύκολα γιατί μπορούν να συνεχίσουν τη ζωή τους.

«Ύστερα από κάποια ηλικία δεν υπάρχει πλέον η δυνατότητα ...επιδιόρθωσης. Μπορείς να δημιουργήσεις μια πολύ καλή ζωή, να ενταχθείς σε μια νέα κοινωνία, αλλά θα υπάρχουν πάντα ανέκδοτα που δεν μπορείς να μεταφράσεις, λέξεις που δεν μπορείς να βρεις. Και τότε απλώς παραιτείσαι...», επισημαίνει.
Όσο για το πώς βλέπει τη σημερινή κατάσταση στο προσφυγικό σε σχέση με την περίοδο των πολέμων στην πρώην Γιουγκοσλαβία, σχολιάζει:

«Κατά βάση κάθε προσφυγική ιστορία έχει διαφορετικά χαρακτηριστικά ως προς το γιατί φεύγουν οι άνθρωποι. Υπάρχουν όμως και πράγματα που έχουν οικουμενικό χαρακτήρα, όπως ότι οι άνθρωποι πρέπει να φύγουν, καθώς πρόκειται για αναγκαστική αποχώρηση. Αυτό που αφήνουν πίσω τους είναι -σε πολλές περιπτώσεις- βέβαιος θάνατος. Οι άνθρωποι που έχουν το προνόμιο μιας φυσιολογικής ζωής θα πρέπει να κατανοήσουν πως δεν πρόκειται για θέμα επιλογής».

Αναρωτιέται τι παραπάνω χρειάζεται η ανθρωπότητα ως "απόδειξη" για το αν έχει κάποιος καθεστώς πρόσφυγα ή όχι από τα όσα συμβαίνουν στη Συρία ή αλλού, όπου υπάρχει πόλεμος.

«Είναι το επίπεδο των αποδείξεων που τους ζητάμε -να αποδείξουν δηλαδή ότι υπάρχει ένα καλά θεμελιωμένο αίσθημα φόβου- που είναι προβληματικό. Τι παραπάνω χρειάζεται από όσα βλέπουμε να συμβαίνουν στη Συρία; Αυτό που με ανησυχεί είναι ότι αυτό συμβαίνει διαρκώς. Είχαμε τη Βοσνία, τη Σομαλία, το Σουδάν, την Ερυθραία, τη Συρία, το Αφγανιστάν, το Ιράκ...», αναφέρει.

Ανησυχεί για το γεγονός ότι «οι ευρωπαϊκές χώρες διαρκώς εκπλήσσονται από αυτό που συμβαίνει και από το μέγεθος του πληθυσμού που χρειάζεται να μετακινηθεί», αλλά και για ότι τα μέτρα που λαμβάνουν έχουν ως γνώμονα να το σταματήσουν όλο αυτό.

«Πολλά χρήματα και προσπάθεια επενδύονται στο πώς μπορεί να ελεγχθεί το πρόβλημα. Αν, αντίθετα, βλέπαμε διαφορετικά το θέμα και δαπανούσαμε αυτά τα χρήματα στη διαχείριση του και αποδεχόμασταν ότι αυτό σημαίνει ο πόλεμος -καταστροφή και θάνατο- και αν σκεφτόμασταν λίγο πιο θετικά και κατανέμαμε την ευθύνη, τότε θα ήταν εύκολο για όλους. Και δεν θα χρειαζόταν να υπάρχουν τόσοι άνθρωποι εγκλωβισμένοι στην Ελλάδα, την Τουρκία, τον Λίβανο ή την Ιορδανία», επισημαίνει η Ζρίνκα Μπράλο και προσθέτει:

«Αν η ευθύνη αυτή -και όχι βάρος όπως το βλέπουν πολλοί- κατανεμόταν σε όλο τον κόσμο, τότε θα σταματούσαμε και τα φαινόμενα του τράφικινγκ π.χ. Θα βοηθούσε να τελειώσει και ο πόλεμος, γιατί οι δικτάτορες θα ήξεραν ότι δεν μπορούν να καταστρέψουν τους ανθρώπους. Αν ήξεραν ότι ο κόσμος επαγρυπνεί και βοηθάει τους πρόσφυγες, τότε οι πρόσφυγες θα μπορούσαν να επιστρέψουν κάποια στιγμή πίσω στις πατρίδες τους και να βοηθήσουν στην ανοικοδόμησή τους. Αν, όμως, οι δικτάτορες ξέρουν ότι οι πρόσφυγες δεν είναι ευπρόσδεκτοι και δεν μπορούν να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους, τους βοηθάει όλο αυτό στο να συνεχίσουν να καταστρέφουν χώρες. Η άποψή μου είναι ότι με το να βοηθάμε με τον κατάλληλο τρόπο τους πρόσφυγες, βοηθάμε στο να έρθει η ειρήνη».

Η ίδια θεωρεί πως οι πολίτες είναι αυτοί που θα πρέπει να ασκήσουν πίεση στις κυβερνήσεις τους για να αλλάξει η κατάσταση και εξηγεί: «Νομίζω ότι αυτό που συμβαίνει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες είναι ότι οι πολιτικοί ενδιαφέρονται πιο πολύ για τους ακροδεξιούς ξενόφοβους επειδή είναι πολύ "θορυβώδεις" στον δημόσιο λόγο, ενώ οι καλοί άνθρωποι κάνουν αθόρυβα καλή δουλειά. Γι' αυτό και πολλές φορές δεν είναι "χρήσιμοι" στους εκλεγμένους εκπροσώπους τους. Γι' αυτό και οι καλοί άνθρωποι θα πρέπει να "ακουστούν". Κι αυτό έχει αρχίσει να συμβαίνει σε ορισμένες χώρες, όπου βλέπουμε αυτό το κίνημα καλωσορίσματος των προσφύγων και όλο αυτό έχει αρχίσει να αλλάζει τη μορφή του διαλόγου».

Λίγα λόγια για τη Ζρίνκα Μπράλο 

Είναι ιδρύτρια των βραβείων "Women on the Move", ενώ το 2011 της απονεμήθηκε στη Νέα Υόρκη το βραβείο "Voices of Courage" από την Επιτροπή για τις Γυναίκες Πρόσφυγες (WRC), μέλος του διοικητικού συμβουλίου της οποίας έγινε το 2012. Μέσα από τους αγώνες της πέτυχε να δοθεί τέλος στην κράτηση παιδιών-μεταναστών και αυτή τη στιγμή αγωνίζεται να θέσει τέλος στην επ' αόριστον κράτηση μεταναστών/-στριών. Τον Σεπτέμβριο του 2015 ορίστηκε ιδρυτική πρόεδρος της Εθνικής Επιτροπής Υποδοχής Προσφύγων (NRWB) στο Η.Β.. Είναι, επίσης, ιδρυτική έφορος του "Bridge of Peace", ενός φιλανθρωπικού οργανισμού που υποστηρίζει νεαρά άτομα που εργάζονται για την ειρήνη στη βόρεια Βοσνία.