του Αντώνη Τριανταφύλλου

Σφοδρή αντιπαράθεση και μάλιστα κατά στιγμές και υψηλών τόνων επικράτησε στην απογευματινή συνεδρίαση της Παρασκευής της Αγίας και Μεγάλης Συνόδου.

Επί τάπητος στη συνεδρίαση βρισκόταν το ζήτημα των σχέσεων της ορθόδοξης Εκκλησίας με τον υπόλοιπο χριστιανικό κόσμο. Και πιο συγκεκριμένα ο τρόπος χαρακτηρισμού της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας.

Τον Μάιο η Ιεραρχία της Εκκλησίας της Ελλάδος, μετά από μια έντονα φορτισμένη συνεδρίασή της αποφάσισε να προσέλθει στη πανορθόδοξη με εισήγηση να μην χρησιμοποιείται στις διαχριστιανικές σχέσεις ο όρος «Εκκλησία» για τους ρωμαιοκαθολικούς.

Η απόφαση αυτή προκάλεσε αίσθηση και ποικίλες συζητήσεις σε εκκλησιαστικούς, θεολογικούς, αλλά και ιστορικούς κύκλους, καθώς η άποψη που υπερίσχυσε στο εσωτερικό της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν συνάδει με την επιστημονική θεολογική, ιστορική και εκκλησιαστική πραγματικότητα ότι η ρωμαιοκαθολική είναι Εκκλησία αναγνωρισμένη και μάλιστα από οικουμενικές συνόδους.

Παρόλα αυτά η θέση της Εκκλησίας της Ελλάδος δεν άλλαξε και με αυτή την εισήγηση προσήλθε στη σημερινή συνεδρίαση.

Σύμφωνα με πληροφορίες, ο Αρχιεπίσκοπος Κύπρου σε παρέμβασή του, «φωτογράφισε» την αμετακίνητη στάση της Εκκλησίας της Ελλάδος, η οποία επιμένει να χρησιμοποιηθεί ο όρος «χριστιανικές κοινότητες» και φέρεται να είπε ότι δεν είναι δυνατόν η ιεραρχία μιας Εκκλησίας να κρατά αιχμάλωτη την Σύνοδο.

Κατά τις ίδιες πηγές ο Αρχιεπίσκοπος Ιερώνυμος ζήτησε από τον Αρχιεπίσκοπο Xρυσόστομο να ανακαλέσει αυτή τη διατύπωση και να διαγραφεί από τα πρακτικά, για να λάβει την απάντηση από τον Προκαθήμενο της Εκκλησίας της Κύπρου -κατά τις ίδιες πληροφορίες- ότι θα μπορούσε να χρησιμοποιήσει και άλλες λέξεις με το ίδιο νόημα αλλά - φέρεται να πρόσθεσε - χρησιμοποίησε αυτή.

Ο κ. Χρυσόστομος φέρεται να υπενθύμισε ότι το κείμενο αυτό συζητείται 40 με 50 χρόνια και ουδέποτε αμφισβητήθηκε από ιεράρχες οι οποίοι ήταν και διαπρεπείς θεολόγοι και κάλεσε την αντιπροσωπεία της Εκκλησίας της Ελλάδος στη Σύνοδο να βοηθήσουν στην εύρεση μιας κοινά αποδεκτής απόφασης.

Λίγο νωρίτερα, είχε τοποθετηθεί για το ζήτημα ο Μητροπολίτης Γέρων Περγάμου Ιωάννης ο οποίος φέρεται, μεταξύ άλλων, να είπε ότι για 1000 χρόνια πάντοτε χρησιμοποιούνταν ο όρος «Εκκλησία» όταν οι ορθόδοξοι αναφέρονταν στους ρωμαιοκαθολικούς. Οι περισσότεροι συνοδικοί Ιεράρχες χαρακτηρίζουν εξαιρετική την παρέμβαση του Μητροπολίτη Γέροντος Περγάμου Ιωάννη.

Κατά τις ίδιες πληροφορίες, ο Οικουμενικός Πατριάρχης προέτρεψε σε συνεργασία τους Μητροπολίτες Περγάμου Ιωάννη και Ναυπάκτου Ιερόθεο, ενώ πολλοί Μητροπολίτες ζήτησαν από τα μέλη της αντιπροσωπείας της Εκκλησίας της Ελλάδος να διαβουλευθούν, προκειμένου αύριο, που θα συνεχιστεί η συζήτηση, να καταθέσουν στη Σύνοδο εναλλακτικές προτάσεις.

Ο Πατριάρχης Αλεξανδρείας, σύμφωνα με συνοδικούς ιεράρχες, σε ένα αυθόρμητο ξέσπασμά του κάλεσε προκαθημένους και επισκόπους που συμμετέχουν στη Σύνοδο να σκεφθούν και τα ιδιαίτερα προβλήματα που αντιμετωπίζουν Εκκλησίες όπως το Πατριαρχείο Αλεξανδρείας που διακονούν μέσα σε αλλόθρησκα περιβάλλοντα και μάλιστα σε κράτη που διαρκώς σκοτώνονται χριστιανοί και ως εκ τούτου βρίσκονται σε συνεχή συνεργασία με άλλες χριστιανικές Εκκλησίες.

Κατά πληροφορίες, το Πατριαρχείο Σερβίας φέρεται να πρότεινε εξ αφορμής της απουσίας τεσσάρων ορθοδόξων Εκκλησιών να θεωρηθεί ότι η Σύνοδος ολοκληρώνει την πρώτη περίοδο με τα κείμενα που έχουν μέχρι τώρα εγκριθεί και να συνεχιστεί εν ευθέτω χρόνω, ως μια δεύτερη περίοδος της Συνόδου, οπότε και θα συζητηθούν τόσο το συγκεκριμένο κείμενο για τις σχέσεις με τον υπόλοιπο χριστιανικό κόσμο, καθώς και εκείνα τα κείμενα που δεν έχει ολοκληρωθεί η προετοιμασία τους από τις προσυνοδικές διασκέψεις.

Την ίδια στιγμή, σύμφωνα με πληροφορίες, αρκετοί ιεράρχες ως μια συμβιβαστική λύση προτείνουν να χρησιμοποιηθεί ο όρος «ετερόδοξες Εκκλησίες». Άλλοι πάλι υποστηρίζουν ότι θα μπορούσε να διατυπωθεί στο τελικό κέιμενο ότι "διαπιστώνεται" ή "γνωρίζεται" η ύπαρξη άλλων χριστιανικών Εκκλησιών και Ομολογιών.