Στην παρέμβασή του στην συνεδρία του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου με αντικείμενο την "Προβολή Σταθερότητας" (Projecting Stability), ο Αλέξης Τσίπρας αναφέρθηκε στις πρωτόγνωρες ροές προσφύγων και μεταναστών, στον βαθμό που αυτές έχουν επηρεάσει την Ελλάδα, την Ευρώπη αλλά και άλλες συμμαχικές χώρες, καθώς και στα μέτρα που ελήφθησαν στο προηγούμενο διάστημα για την αποτελεσματική αντιμετώπιση του ζητήματος στο πλαίσιο του Διεθνούς και ευρωπαϊκού Δικαίου και ειδικότερα στο πλαίσιο της συνεργασίας ΕΕ-Τουρκίας και στην ενίσχυση της ελληνοτουρκικής συνεργασίας.

Η κοινή πρωτοβουλία Ελλάδας-Τουρκίας-Γερμανίας, για την δράση του ΝΑΤΟ στο Αιγαίο, πραγματοποιήθηκε σε αυτό το πνεύμα και -μαζί με τις σημαντικές προσπάθειες που καταβάλλουν οι Ελληνικές, οι Τουρκικές και οι Ευρωπαϊκές Αρχές - επί τη βάσει μιας πολύ καλής συνεργασίας - έχει συμβάλει καθοριστικά στη μείωση των ροών και κυρίως των θανάτων στο Αιγαίο, είπε ο Ελληνας πρωθυπουργός ο οποίος ευχαρίστησε τους Συμμάχους που συνεισφέρουν με πλοία τους σε αυτήν την δραστηριότητα.

Ταυτόχρονα, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο, επισήμανε το ενδεχόμενο η σημαντική μείωση των ροών να είναι προσωρινή και τόνισε την αναγκαιότητα αυτή η μείωση να γίνει διατηρήσιμη, καθώς, όπως ανέφερε, οι διακινητές δεν θα διστάσουν να εκμεταλλευθούν τις όποιες αδυναμίες.

Ως εκ τούτου, ο ίδιος έκανε λόγο για την αναγκαιότητα πλήρους εφαρμογής της δραστηριότητας μέσω της επέκτασής της σε όλες τις επίμαχες περιοχές και την χρήση των ελικοπτέρων των πλοίων που συμμετέχουν.

Ο κ. Τσίπρας επισήμανε ότι η Ελλάδα αποδεικνύει σταθερά ότι είναι έτοιμη να εργασθεί προς αυτήν την κατεύθυνση και υπογράμμισε ότι είναι σημαντικό το ΝΑΤΟ να αναδείξει τον καθοριστικό ρόλο που μπορεί να παίξει σε αυτό το εξαιρετικά κρίσιμο ζήτημα για την περιοχή.

Σε ό,τι αφορά το καθεαυτό θέμα της συνεδρίας είπε ότι η λογική της «προβολής σταθερότητας» δεν μπορεί να γίνει με λογική «επέκτασης ισχύος» στην περιοχή, αλλά πρέπει να βασίζεται και να ανταποκρίνεται στις εκπεφρασμένες ανάγκες των εταίρων μας στη Μεσόγειο και στη Μέση Ανατολή.

Ο πρωθυπουργός δεν παρέλειψε να αναφέρει ότι η κατάσταση στη Βόρεια Αφρική και στην Μέση Ανατολή ανησυχεί την Ελλάδα και την επηρεάζει άμεσα, όπως εξάλλου και όλους τους Συμμάχους ασχέτως γεωγραφίας.

Η κοινή διακήρυξη της Συνόδου Κορυφής του ΝΑΤΟ

Πρόσθεσε ότι η χρήση αυτού του εργαλείου (της "προβολής σταθερότητας") πρέπει να γίνει με βάση την αξιοποίηση της εμπειρίας του παρελθόντος, δεδομένου ότι η προσπάθεια να σταθεροποιηθεί η κατάσταση σε διάφορα μέρη, είχε εντελώς αντίθετο και εξαιρετικά επικίνδυνο αποτέλεσμα στο παρελθόν.

Ο ίδιος ανέφερε πως είναι σαφής η αναγκαιότητα ενίσχυσης των δυνάμεων της Συμμαχίας εναντίον του κοινού αντιπάλου που είναι η διεθνής τρομοκρατία και ειδικά ο ISIS.

Είπε ότι η Ελλάδα στηρίζει την παροχή AWACS του ΝΑΤΟ για την υποστήριξη της Παγκόσμιας Συμμαχίας εναντίον αυτής της τεράστιας απειλής.
Πρόσθεσε ότι η Ελλάδα αποδέχεται την συνεισφορά - ιδιαίτερα μέσω της εκπαίδευσης - στην οικοδόμηση των αμυντικών δυνατοτήτων του Ιράκ αν και η δραστηριοποίηση εντός πολεμικού περιβάλλοντος δημιουργεί επιπρόσθετες προκλήσεις.

Ο κ. Τσίπρας σημείωσε ότι η Ελλάδα αποτιμά θετικά την αρωγή που προσφέρεται επί του παρόντος από το έδαφος της Ιορδανίας -την οποία χαρακτήρισε εξαιρετικά κρίσιμη χώρα για την περιοχή- ενώ πρόσθεσε ότι το ΝΑΤΟ θα πρέπει να θέσει ένα πραγματιστικό επίπεδο φιλοδοξίας και να διασφαλίσει ότι θα αξιοποιήσει τα διδάγματα από την προηγούμενη παρουσία του στην χώρα.

Ο πρωθυπουργός, πάντα σύμφωνα με πληροφορίες, εξέφρασε την στήριξη της Ελλάδας στην νέα λιβυκή κυβέρνηση και στις προσπάθειές της για συμφιλίωση και εξασφάλιση της ομαλής λειτουργίας του κράτους και υπογράμμισε ότι οποιαδήποτε ανάμειξη του ΝΑΤΟ μπορεί να υπάρξει μόνο υπό την προϋπόθεση ότι θα υποβληθεί σχετικό αίτημα των νομίμων αρχών της χώρας και ότι θα είναι στοχευμένη.

Σε ό,τι αφορά τον ρόλο του ΝΑΤΟ στην Κεντρική Μεσόγειο σε σχέση με την επιχείρηση της ΕΕ Sophia, επισήμανε ότι αυτή είναι αυτόνομη επιχείρηση της ΕΕ, προσθέτοντας πως η Ελλάδα ως κράτος-μέλος και του ΝΑΤΟ και της ΕΕ στηρίζει την συνεργασία μεταξύ των δύο οργανισμών, σε τομείς όπως οι υβριδικές απειλές, ο κυβερνοχώρος και η θαλάσσια ασφάλεια, υπό την προϋπόθεση, ότι εξασφαλίζεται η συμπληρωματικότητα των προσπαθειών.

Ο ίδιος έθεσε στην παρέμβασή του πλαίσιο αρχών οι οποίες πρέπει να διέπουν την σχέση μεταξύ ΝΑΤΟ και ΕΕ και ειδικότερα, ανέφερε έξι άξονες:

(α) προσέγγιση Οργανισμού προς Οργανισμό,
(β) αυτονομία στην λήψη των αποφάσεων,
(γ) σεβασμό των θεσμικών λειτουργιών και της συμμετοχής σε αυτούς,
(δ) άνευ όρων σεβασμό της αρχής του μη αποκλεισμού,
(ε) πλήρη διαφάνεια έναντι όλων των κρατών - μελών και
(στ) αναγνώριση και σεβασμό του διακριτού ρόλου και δυνατοτήτων εκάστου οργανισμού.

Σε οποιαδήποτε άλλη βάση η συνεργασία ΝΑΤΟ-ΕΕ δεν μπορεί να αναπτυχθεί, ούτε να βοηθήσει υπογράμμισε, σύμφωνα με τις ίδιες πληροφορίες, ο πρωθυπουργός.

Η παρέμβαση στη Σύνοδο του ΝΑΤΟ

Σύμφωνα με πληροφορίες, στην παρέμβαση του ο πρωθυπουργός, κατά το χθεσινοβραδινό δείπνο εργασίας των ηγετών των κρατών-μελών του ΝΑΤΟ, τόνισε μεταξύ άλλων:

• Είναι σαφές ότι το Ευρωπαϊκό Σύστημα Ασφαλείας, όπως οικοδομήθηκε μετά τον ψυχρό πόλεμο, έχει σε μεγάλο βαθμό αποδομηθεί.
• Η αμφισβήτηση βασικών αρχών του Διεθνούς Δικαίου, όπως ο σεβασμός της εδαφικής ακεραιότητας και το απαραβίαστο των συνόρων, η διάλυση της Συνθήκη για τις Συμβατικές Δυνάμεις στην Ευρώπη και η αποδυνάμωση του Κειμένου της Βιέννης και βέβαια η ουσιαστική ακύρωση του ρόλου του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας.
• Είναι σαφές, επίσης, ότι σε αυτό το περιβάλλον πρέπει να προασπίσουμε την συνολική, αδιαίρετη ασφάλειά μας.
• Κάθε Σύμμαχος έχει το δικαίωμα να εκφράσει και να προβάλλει τις ανάγκες του για λήψη διαβεβαιώσεων ασφαλείας και η Συμμαχία έχει την υποχρέωση να ανταποκριθεί αποφασιστικά στις ανάγκες αυτές. Αυτό έγινε. Αποφασίστηκε στη Σύνοδό μας.
• Ενδυναμώσαμε την προκεχωρημένη παρουσία μας στο ανατολικό τμήμα της Συμμαχίας. Αλλά δεν μπορούμε να μείνουμε εκεί. Αν επικεντρωθούμε μόνο σε αυτά, ο εγκλωβισμός σε φαύλους κύκλος κλιμακούμενης στρατιωτικοποίησης και της ψυχροπολεμικής ρητορικής, είναι αναπόφευκτος.
• Απαραίτητο στοιχείο για να εξασφαλίσουμε την αδιαίρετη ασφάλειά μας δεν είναι μόνο το πλαίσιο αποτροπής και άμυνάς μας, αλλά και τα εργαλεία και οι δίαυλοι διαλόγου μας.
• Δεν μπορούμε να εξασφαλίσουμε, τουλάχιστον μεσο-μακροπρόθεσμα, την συλλογική μας ασφάλεια στο ΝΑΤΟ χωρίς να ξαναρχίσουμε να οικοδομούμε μια νέα, βιώσιμη ευρωπαϊκή αρχιτεκτονική ασφάλειας.
• Η οποία δεν μπορεί να οικοδομηθεί εναντίον της Ρωσίας ή ακόμα και χωρίς τη Ρωσία, αλλά μαζί της.
• Και αυτό δεν το επιτάσσουν μόνο οι «εσωτερικές» ανάγκες της ευρωπαϊκής ασφάλειας - αλλά και η ανάγκη για συνεργασία για την αντιμετώπιση σειράς διεθνών και περιφερειακών προκλήσεων - την επίλυση του Συριακού, την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας, τη σταθεροποίηση στο Αφγανιστάν.
• Εκεί πρέπει να επικεντρωθούμε τώρα και να στηρίξουμε τις διπλωματικές πρωτοβουλίες για εφαρμογή της Συμφωνίας του Μινσκ και ειρήνευση στην Ουκρανία.
• Από πλευράς μας, καλωσορίσαμε και υποστηρίξαμε την απόφαση της Συμμαχίας για επανενεργοποίηση του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας σε επίπεδο Μονίμων Αντιπροσώπων.
• Αποτελεί πεποίθησή μας ότι αυτός είναι ο ασφαλέστερος τρόπος προκειμένου να ενισχυθεί η διαφάνεια και η προβλεψιμότητα, να αποφευχθούν δυνητικά επικίνδυνες κλιμακώσεις της έντασης και να γίνουν κατανοητές οι εκατέρωθεν θέσεις.
• Μας ικανοποιεί το γεγονός ότι η επόμενη συνάντηση του Συμβουλίου ΝΑΤΟ-Ρωσίας έχει καταρχήν αποφασισθεί να διεξαχθεί αμέσως μετά την Σύνοδο Κορυφής.