Του Σπύρου Μουζακίτη

Σε ρόλο… πυροσβέστη, ο αντιπρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Τζο Μπάιντεν επισκέπτεται την Τουρκία στις 24 Αυγούστου, σε μία περίοδο όπου οι σχέσεις της Ουάσιγκτον με την Άγκυρα κρέμονται από μία λεπτή κλωστή.

Στο επίκεντρο της διαμάχης βρίσκεται ο ιμάμης Φετουλάχ Γκιουλέν, τον οποίο ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν κατηγορεί από την πρώτη στιγμή ότι είναι ο εγκέφαλος του πραξικοπήματος της 15ης Ιουλίου.

Ο Τζο Μπάιντεν έχει προσπαθήσει πολλές φορές στο παρελθόν να φέρει πιο κοντά την Τουρκία με τον Λευκό Οίκο και η τελευταία επίσκεψή του στην γειτονική χώρα πραγματοποιήθηκε τον Ιανουάριο. Από τότε, οι δεσμοί της Άγκυρας με την Ουάσιγκτον έχουν κοπεί, κυρίως λόγω της στάσης που κρατά η Τουρκία στον πόλεμο κατά του Ισλαμικού Κράτους.

Ωστόσο, μετά το αποτυχημένο πραξικόπημα, η τουρκική πολιτική ηγεσία με μπροστάρη τον Ερντογάν κατηγορούν ανοικτά τις Ηνωμένες Πολιτείες ότι δεν έχουν πάρει σαφή θέση. Το μεγαλύτερο «αγκάθι» πάντως είναι ο Φετουλάχ Γκιουλέν, ο αιώνιος εχθρός του «σουλτάνου», ο οποίος ζει εξόριστος στην Πενσιλβάνια των ΗΠΑ. Οι Τούρκοι έχουν στείλει στις ΗΠΑ έγγραφα τα οποία υποστηρίζουν ότι αποδεικνύουν την εμπλοκή του ιμάμη στο πραξικόπημα.

Μάλιστα, πριν λίγες ημέρες η εισαγγελία της Κωνσταντινούπολης έστειλε επιστολή στις αμερικανικές αρχές, με την οποία ζητάει την προφυλάκιση του κληρικού, ενώ ο πρωθυπουργός Μπιναλί Γιλντιρίμ δήλωσε ότι η Τουρκία δε μπορεί να συμβιβαστεί με τις ΗΠΑ, στο ζήτημα της έκδοσής του.

Σύμφωνα με την επίσημη ανακοίνωση του Λευκού Οίκου, κατά την επίσκεψή του στην Άγκυρα ο Τζο Μπάιντεν «θα συναντήσει τον πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και τον πρωθυπουργό Μπιναλί Γιλντιρίμ, με τους οποίους θα συζητήσει τις σχέσεις ΗΠΑ-Τουρκίας και μία σειρά από σημαντικά θέματα για τις δύο χώρες».

Το βέβαιο είναι ότι η τουρκική πλευρά ενδιαφέρεται μόνο για την έκδοση του Γκιουλέν, ενώ η αμερικανική πλευρά έχει ήδη εκφράσει την ενόχλησή της για τις εμπρηστικές δηλώσεις σε βάρος των ΗΠΑ από την τουρκική ηγεσία.

Από την πλευρά του, ο 75χρονος ιερωμένος αρνείται κατηγορηματικά οποιαδήποτε συμμετοχή του στο αποτυχημένο πραξικόπημα της 15ης Ιουλίου, ενώ σε πρόσφατη συνέντευξη που παραχώρησε στην γαλλική εφημερίδα Le Monde τόνισε: «Εάν το ένα δέκατο των κατηγοριών εναντίον μου τεκμηριωθούν, δεσμεύομαι ότι θα επιστρέψω στην Τουρκία και θα εκτίσω τη βαρύτερη ποινή». Ο Γκιουλέν δηλώνει μάλιστα πως πιστεύει ότι το τουρκικό σύστημα δικαιοσύνης ελέγχεται πλέον από την εκτελεστική εξουσία της χώρας.