Αντιμέτωπο με νέο γύρο μείωσης θέσεων από πλευράς ξένων χαρτοφυλακίων βρίσκεται για δεύτερη φορά μέσα σε μερικούς μήνες το Χρηματιστήριο Αθηνών.

Αιτίες; Το trend short Europe, long America που συνιστούν οι μεγάλοι ξένοι οίκοι. Η ακόμη μεγαλύτερη μείωση θέσεων στις ευρωπαϊκές αναδυόμενες λόγω ανησυχιών για την κατανάλωση και κατ' επέκταση οι ανησυχίες για profit warnings αντίστοιχα της Coca Cola 3E.

Μετά την προαναγγελία αύξησης επιτοκίων από την ΕΚΤ το σύνολο σχεδόν των τμημάτων ανάλυσης των μεγάλων ξένων brokers (JP Morgan, Credit Suisse, Lehman Brothers, UBS) προχώρησε είτε σε άμεση σύσταση μείωσης θέσεων στις ευρωπαϊκές αγορές (Credit Suisse) είτε σε έμμεση, ποντάροντας σε μεγαλύτερες δολαριακές αποδόσεις έως το τέλος του έτους.

Ο μεγάλος χαμένος της παραπάνω επενδυτικής στροφής είναι οι ευρωπαϊκές αναδυόμενες αγορές καθώς και αγορές όπως αυτές της Ελλάδας και της Αυστρίας, των οποίων οι εισηγμένες -κυρίως οι τράπεζες- διαθέτουν ισχυρή δραστηριότητα στην ανατολική Ευρώπη.

Οι επενδυτές διεθνώς ανησυχούν, καθώς ο πληθωρισμός στις χώρες της ανατολικής Ευρώπης έχει ξεφύγει, με αποτέλεσμα να απαιτούνται νέες αυξήσεις επιτοκίων. Ήδη, σε Βουλγαρία, Τουρκία και Ρουμανία ο πληθωρισμός διαμορφώνεται σε υψηλότερα επίπεδα από τους στόχους των κεντρικών τραπεζών και σε Τουρκία και Ρουμανία οι αγορές περιμένουν πλέον νέα αύξηση των επιτοκίων.

Περισσότερο οξύ εμφανίζεται το πρόβλημα στην Τουρκία, με την κεντρική τράπεζα της χώρας να "παραδίδει τα όπλα" και να προχωρεί σχεδόν σε διπλασιασμό του στόχου για τον πληθωρισμό στο 7% έναντι 4,5% που ήταν πριν, αναγνωρίζοντας ότι ο αρχικός στόχος της δεν έχει την παραμικρή δυνατότητα να επιτευχθεί.

Η βασική όμως ανησυχία έγκειται στην επιβράδυνση της ιδιωτικής κατανάλωσης που θα επιφέρουν οι έντονες πληθωριστικές πιέσεις και ο νέος γύρος αύξησης των επιτοκίων. Ανησυχία που εξηγεί τη μείωση θέσεων σε ένα universe που μέχρι και πέρυσι ήταν από τα αγαπημένα του διεθνούς επενδυτικού κοινού.

Η καθοδική αναθεώρηση προβλέψεων έτους από την Coca Cola 3Ε παρείχε ένα πρώτο έμπρακτο δείγμα της βάσης των ανησυχιών για την πορεία της κατανάλωσης στην ανατολική Ευρώπη. Οι έκτακτοι λόγοι, όπως οι απεργίες στην Ελλάδα και οι καιρικές συνθήκες σε κάποιες από τις χώρες όπου δραστηριοποιείται ο ευρωπαίος εμφιαλωτής δεν αρκούν για να εξηγήσουν την τόσο σημαντική καθοδική αναθεώρηση των προβλέψεων, σημειώνουν αναλυτές.

Η κοινή αίσθηση είναι ότι ο ρυθμός αύξησης του όγκου πωλήσεων στις αγορές της ανατολικής Ευρώπης από τα επίπεδα του 15% των προηγούμενων ετών θα υποχωρήσει για την Coca Cola στο 7% με 10% λόγω του περιορισμού στην κατανάλωση αν οι πληθωριστικές πιέσεις παραμείνουν υψηλές.

Το παράδειγμα της Ουκρανίας είναι ενδεικτικό. Μια αγορά που μόλις είχε αρχίσει να αναπτύσσεται δέχτηκε σημαντικό πλήγμα από την άνοδο στις τιμές των τροφίμων και του πετρελαίου με αποτέλεσμα να υπάρξει ραγδαία μείωση της κατανάλωσης.

Το πιθανότερο σενάριο αυτή τη στιγμή με βάση τους οικονομολόγους και τους αναλυτές είναι ότι οι πληθωριστικές πιέσεις θα υποχωρήσουν στο β΄ εξάμηνο λόγω μείωσης της ζήτησης σε εμπορεύματα από τις αναδυόμενες αγορές. Εξέλιξη που προϋποθέτει βουτιά της κατανάλωσης ιδιαίτερα στις αναδυόμενες αγορές. Η μείωση έκθεσης σε ευρωπαϊκές αναδυόμενες αγορές εξηγεί και τη μείωση έκθεσης σε δεικτοβαρείς τίτλους του Χ.Α. και κυρίως στις τράπεζες.

Η ανάλυση των εισροών - εκροών των total equity funds, πέραν των σημαντικών εκροών από τις αρχές του έτους, δείχνει ότι τα μόνα ευνοημένα από τη διεθνή συγκυρία είναι τα International Equity Funds. Τα τελευταία είχαν τον Απρίλιο εισροές 5,99 δισ. δολαρίων έναντι εκροών μόλις 1,15 δισ. δολαρίων τον Μάρτιο.

Εισροές που κατευθύνθηκαν όμως κατά κύριο λόγο στις αγορές του BRIC και μάλιστα στις χώρες-παραγωγούς όπως η Βραζιλία και η Ρωσία. Στον αντίποδα τα funds που επενδύουν στις ευρωπαϊκές αναδυόμενες αγορές εμφανίζουν σταθερά εκροές από τις αρχές του έτους.

Η μείωση στις τοποθετήσεις αποτυπώνεται ξεκάθαρα και στην πορεία των αγορών αρκετών αναδυόμενων αγορών. Η πορεία τους από τις 31/12/2007 έως και τα μέσα Ιουνίου είναι κάτι παραπάνω από αποτρεπτική ακόμη και για "παραμονή" σε αυτές.

Μια σταχυολόγηση της πορείας των βασικών χρηματιστηριακών δεικτών σε ορισμένες από τις πλέον "υποσχόμενες" αναδυόμενες αγορές είναι ενδεικτική του κλίματος. Πτώση 25% για τη Ρουμανία, 12,5% για την Τσεχία, 32,4% για τη Βουλγαρία και 28,9% για την Ουκρανία.