Η πολυτάραχη εικοσαετής ιστορία του Εμπορικού Δεσμού, που χθες τέθηκε εκτός διαπραγμάτευσης- Οι οικονομικές του περιπέτειες, η φούσκα του 1999 και οι επίδοξοι σωτήρες της: ο «καθηγητής Θανάσης», ο «Τόνι Πέρι» και το εγχείρημα του Φ. Βρυώνη.

Είκοσι χρόνια πριν, το 1990, ο Εμπορικός Δεσμός έκανε το ντεμπούτο του στο Χρηματιστήριο της Αθήνας, αφήνοντας μεγάλες υποσχέσεις για το μέλλον. Πολυμετοχική εταιρεία τότε, έβλεπε να σχηματίζονται ατέλειωτες «ουρές» λιανέμπορων στα καταστήματά της, προκειμένου να αγοράσουν φτηνότερα και να διευρύνουν το περιθώριο κέρδους τους. Ο Δεσμός ήταν κερδοφόρος και με μεγάλη ακίνητη περιουσία. Και όσο η εταιρεία ευημερούσε, τόσο άνοιγε η όρεξη των μετόχων της για νέες επεκτάσεις.

Με την πάροδο του χρόνου ωστόσο, άρχισαν να εμφανίζονται τα πρώτα πυκνά σύννεφα στον ορίζοντα. Τα μπακάλικα της γειτονιάς και πολλά άλλα μικρομάγαζα (παραδοσιακοί πελάτες του Δεσμού) εξαφανίζονταν από τα super markets, ενώ κάποιες επεκτάσεις σε νέες δραστηριότητες -όπως για παράδειγμα αυτή στην παραγωγή παιχνιδιών- άφησαν πίσω τους απίστευτες «τρύπες»…

Και ενώ η εταιρεία παρέπαιε, το 1998 ο προμηθευτικός συνεταιρισμός Αστέρας με πρόεδρο τον καθηγητή κ. Θανάση Μπέλλα έρχεται να αναλάβει τα ηνία του Δεσμού αποκτώντας περίπου το 20% των μετοχών.

Σύμφωνα με τα σχέδια τουλάχιστον, τα μέλη του προμηθευτικού συνεταιρισμού θα προμηθεύονταν φτηνά προϊόντα από το Δεσμό και ο Δεσμός με τη σειρά του θα είχε εξασφαλίσει -μεταξύ άλλων- ως πελάτες τα μέλη του Αστέρα και ενδεχομένως τα μέλη και άλλων συνεταιρισμών!

Κατά την περίοδο 1999-2000 η μετοχή -βοηθούσης και της χρηματιστηριακής φούσκας- εκτοξεύθηκε σε απίστευτα ύψη, αλλά ως προς το επιχειρηματικό της κομμάτι, το εγχείρημα της διάσωσης απέτυχε. Ο Αστέρας ρευστοποίησε τις μετοχές του, αφήνοντας την εισηγμένη στην… τύχη της.

Ήρθε η ώρα του Βρυώνη

Και τότε ήρθε η σειρά του γνωστού επιχειρηματία Φ. Βρυώνη (διέθετε τότε άλλες δύο εισηγμένες, την Alma-Ατέρμων και την ΓΕΝΕΡ) να εμπλακεί στην ιστορία του Εμπορικού Δεσμού.

Ο κ. Βρυώνης αναλαμβάνει το ρόλο του στρατηγικού εταίρου αποπληρώνοντας βραχυπρόθεσμες υποχρεώσεις της εταιρείας, με στόχο να αποφευχθεί η πτώχευση και στη συνέχεια οι υποχρεώσεις αυτές -μαζί με άλλες business του επιχειρηματία- να κεφαλαιοποιηθούν μέσω αύξησης κεφαλαίου που θα ακολουθούσε.

Ενώ όμως ο κ. Βρυώνης κάλυπτε τις υποχρεώσεις χωρίς να κατέχει ούτε μία μετοχή, εμφανίζεται ο κ. Δ. Κουτσουλιέρης (γνωστός στο χρηματιστηριακό κοινό και ως «Τόνι Πέρι» να αποκτά το 10% περίπου από το ταμπλό και να αναλαμβάνει ο ίδιος το πηδάλιο της εταιρείας, αφήνοντας τον κ. Βρυώνη στα «κρύα του λουτρού»…

Ακολουθεί μια κόντρα κάποιων μηνών μεταξύ των δύο ανδρών, περίοδο όπου οι όποιες δραστηριότητες του Δεσμού σταματούν και το κτίριο της οδού Τσαλαβούτα στο Περιστέρι είχε γεμίσει με χαλασμένα τυριά και κάποιες καραβιές ποντίκια!

Τελικά, οι δύο άνδρες τελικά τα «βρήκαν», με τον έλεγχο της εταιρεία να περνάει στον Φ. Βρυώνη και τον κ. Κουτσουλιέρη να βρίσκεται στο ΔΣ του Δεσμού. Κάτι η αύξηση κεφαλαίου, κάτι η πώληση κάποιων ακινήτων όχι μόνο περιόρισαν τις υποχρεώσεις σε χαμηλά επίπεδα, αλλά οδήγησαν και σε κάποιες εξαγορές, όπως για παράδειγμα της ΔΙΑΔΗΜ (εκτυπώσεις), της ΑΛ ΠΕΤΡΟΙΛ (άδεια και πλοίο για μεταφορά πετρελαίου), του 49% της ναυτιλιακής Leon Sea, κ.λπ.

Η αλήθεια είναι ότι τα χρόνια που ακολούθησαν, κάθε άλλο παρά θετικά ήταν για την επιχειρηματική πορεία του κ. Βρυώνη. Η κατασκευαστική ΓΕΝΕΡ έβαλε «λουκέτο». Όσο για την Alma-Ατέρμων από εκατομμύρια ευρώ κέρδη που έβγαζε στις αρχές της δεκαετίας οδηγήθηκε σε συνεχή ζημιογόνα αποτελέσματα και μάλιστα είδε την έξοδο από το ταμπλό της Σοφοκλέους, μετά την ανακοίνωση των ετήσιων αποτελεσμάτων του 2009.

Και ο Εμπορικός Δεσμός με τη σειρά του, έκλεισε το πρώτο τρίμηνο του 2010 χωρίς ούτε ένα ευρώ τζίρο και ζημιές 3,22 εκατ. ευρώ! Οι θυγατρικές του ΔΙΑΔΗΜ και ΑΛ ΠΕΤΡΟΛ βρέθηκαν με αρνητικά ίδια κεφάλαια, ενώ παράλληλα ο Όμιλος είχε ληξιπρόθεσμες υποχρεώσεις που ξεπερνούσαν τα 700 χιλ. ευρώ.

Και σαν να μην έφταναν όλα αυτά, ο ορκωτός ελεγκτής προχώρησε σε μια σειρά παρατηρήσεων που σχετίζεται με τα μεγαλύτερης αξίας περιουσιακά στοιχεία της εταιρείας, όπως αυτά παρουσιάζονται στις ενοποιημένες λογιστικές καταστάσεις.

Συγκεκριμένα, μεταξύ άλλων, αναφέρεται:

Α. Η εταιρεία φαίνεται να διαθέτει ταμείο 2,18 εκατ. ευρώ, πλην όμως ο Ορκωτός δηλώνει ότι «δεν επιβεβαιώθηκε απ’ ευθείας απαντητική επιστολή, παρά μόνο τέθηκε υπόψη μας αντίγραφο extrait της 31ης/3/2010 κατάθεσης σε τράπεζα του εξωτερικού, ύψους 2,097 εκατ. ευρώ».

Β. Στο λογαριασμό πελατών, ποσό 2,015 εκατ. ευρώ αφορά πελάτη της θυγατρικής ΕΛ ΠΕΤΡΟΙΛ, με την απαίτηση αυτή εκκρεμεί από τον Οκτώβριο του 2008. Δεν έγινε επιβεβαίωση με απαντητική επιστολή της απαίτησης (κίνδυνος σημαντικής απομείωσης).

Γ. Δεν τέθηκαν υπόψη του Ορκωτού τα οικονομικά στοιχεία και η σχετική έκθεση εκτίμησης, της σε ποσοστό 49% συμμετοχής στο μετοχικό κεφάλαιο της συγγενούς ναυτιλιακής εταιρείας του εξωτερικού Leon Sea και συνεπώς ο Ορκωτός αδυνατεί να εκφράσει γνώμη ότι δεν συντρέχει περίπτωση απομείωσης της επένδυσης.

Τέλος, ο Ορκωτός επισημαίνει ότι αν ληφθούν υπόψη οι παρατηρήσεις του ελέγχου, τότε ενδέχεται το σύνολο στα ίδια κεφάλαια της μητρικής εταιρείας να έχει καταστεί αρνητικό.

* Αναδημοσίευση από το 637ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ, 4 – 8 Ιουνίου 2010.