"Μια αναδιάρθρωση ή μετακύλιση (roll-over) ελληνικού χρέους δεν θα πυροδοτούσε αυτομάτως χρεοκοπία των μεγάλων ελληνικών τραπεζών", υποστηρίζει η διευθύντρια του Financial Institution της Fitch, κ. Christina Torrella.

"Οι επιπτώσεις στην αξιολόγηση των τραπεζών θα εξαρτηθούν από τους όρους του πιστωτικού γεγονότος και από το κατά πόσον θα διατηρηθούν η φερεγγυότητα και η ρευστότητα του ελληνικού τραπεζικού συστήματος", πρόσθεσε.

Σύμφωνα με την ανάλυση της Fitch, ο πιο κρίσιμος και άμεσος παράγοντας που θα ληφθεί υπ’ όψιν στην αξιολόγηση των τραπεζών θα είναι το αν θα διατηρηθεί ο μηχανισμός που θα εξασφαλίσει τη συνέχιση της παροχής ρευστότητας από την ΕΚΤ προς τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα.

Αν οι όροι της αναδιάρθρωσης ή της μετακύλισης είναι αποδεκτοί από την ΕΚΤ, φαίνεται λογικό ότι οι τράπεζες θα συνεχίσουν να δέχονται ως εχέγγυα ελληνικά κρατικά ομόλογα ή ομόλογα με κρατική εγγύηση που έχουν αναδιαρθρωθεί ή έχουν μετακυλιστεί, υπό την προϋπόθεση ότι οι τράπεζες είναι φερέγγυες.

Σύμφωνα με τη Fitch, οι πέντε μεγάλες ελληνικές τράπεζες στο τέλος του α΄ τριμήνου του 2011 κατείχαν ελληνικά κρατικά ομόλογα αξίας περίπου 45 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 160% περίπου του συνόλου των ιδίων κεφαλαίων τους.

Η έκθεσή τους κυμαίνεται από 80% για την Alpha Bank έως και 525% για την ΑΤΕ και ως εκ τούτου οι επιπτώσεις μιας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους θα διέφεραν για κάθε τράπεζα. Η έκταση των απωλειών τους θα εξαρτάτο από τους συγκεκριμένους όρους του πιστωτικού γεγονότος και από τα μοντέλα αποτίμησης που θα εφαρμόζονταν για τα ομόλογα που κατέχουν οι τράπεζες.

Τα ελληνικά πιστωτικά ιδρύματα εξακολουθούν να εξαρτώνται σε μεγάλο βαθμό από τη χρηματοδότηση της ΕΚΤ. Στο τέλος Απριλίου του 2011 είχαν λάβει χρηματοδότηση ύψους 87 δισ. ευρώ από αυτήν. Οι καταθέσεις των ελληνικών τραπεζών, που έπιασαν το υψηλότερο επίπεδό τους το γ΄ τρίμηνο του 2009, υποχώρησαν κατά 17% περίπου, στα 197 δισ. ευρώ, στα τέλη Απριλίου του 2011. 

Η Fitch διευκρίνισε στις 15 Ιουνίου ότι μια λύση τύπου πρωτοβουλίας της Βιέννης θα θεωρούνταν ανταλλαγή ληξιπρόθεσμων τίτλων που η χώρα αδυνατεί να πληρώσει.

Η αξιολόγηση της Ελλάδας πιθανώς θα υποβαθμιζόταν σε "C" με την ανακοίνωση της πρωτοβουλίας και σε "RD" (Restricted Default) με την ολοκλήρωση των τυπικών διαδικασιών. Το χρέος θα υποβαθμιζόταν στην περιοχή του "CCC".

Υπό αυτό το σενάριο, με την υποβάθμιση της αξιολόγησης της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας σε "C", η αξιολόγηση των πέντε μεγάλων ελληνικών τραπεζών πιθανόν θα υποβαθμιζόταν σε "CCC έως C", εκτός και αν η ανακοίνωση συνοδευόταν από:

1) Ισχυρές δεσμεύσεις από τις ευρωπαϊκές αρχές σε ό,τι αφορά το πρόγραμμα επανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.

2) Μια ξεκάθαρη θέση ότι οι ευρωπαϊκές αρχές ή/και η ΕΚΤ είναι πρόθυμες και έχουν τη δυνατότητα να συνεχίσουν να δέχονται ένα επαρκές ποσό τραπεζικών εχεγγύων προς επαναχρηματοδότηση.

Ούτε όμως το επόμενο βήμα υποβάθμισης της πιστοληπτικής ικανότητας της Ελλάδας σε "RD" θα συνεπαγόταν αυτομάτως αύξηση της πιθανότητας μελλοντικής χρεοκοπίας των μεγάλων ελληνικών τραπεζών, υπό την προϋπόθεση ότι θα συνέχιζαν να έχουν πρόσβαση σε επαρκή ρευστότητα, ενδεχομένως μέσω της ΕΚΤ.

Ως εκ τούτου, το πιστωτικό γεγονός θα ήταν ουδέτερης σημασίας για τις αξιολογήσεις των τραπεζών.

Ωστόσο, η Fitch εκτιμά πως είναι πιθανόν ότι, εάν τα ομόλογα αντικατάστασης εκδοθούν με κουπόνια χαμηλότερα των επιτοκίων της αγοράς, θα πρέπει να υπολογιστούν με δίκαιη τιμή, δηλαδή κάτω από την ονομαστική αξία, με βάση τα Διεθνή Λογιστικά Πρότυπα.

Αναλόγως του βάθους αυτού του discount επί των νέων ομολόγων που θα εκδίδονταν, η απομείωση ενδέχεται να οδηγήσει γρηγορότερα, παρά αργότερα, στην ανάγκη επανακεφαλαιοποίησης των τραπεζών.

Η επανακεφαλαιοποίηση θα είχε ως αποτέλεσμα για μια μικρή χρονική περίοδο το individual rating των τραπεζών να υποβαθμιστεί σε "F".

Ωστόσο, αν η ανακοίνωση μιας πρωτοβουλίας της Βιέννης συνοδευτεί από ισχυρές δεσμεύσεις σε ό,τι αφορά την επανακεφαλαιοποίηση και επαναχρηματοδότηση των τραπεζών, είναι πιθανόν κάποιες από τις αξιολογήσεις των τραπεζών να μπορέσουν να παραμείνουν στην περιοχή "B", ενδεχομένως σε "Β-".

Και σε αυτήν την περίπτωση, όμως, για μια μικρή χρονική περίοδο το Ιndividual Rating (IDR) θα υποβαθμιζόταν σε "F".

Στην περίπτωση όπου τα ομόλογα των τραπεζών με κρατική εγγύηση υποβληθούν στην ίδια πρωτοβουλία αναδιάρθρωσης ή μετακύλισης με αυτήν των ελληνικών κρατικών ομολόγων, τότε οι αξιολογήσεις των τραπεζών ενδέχεται να υποβαθμιστούν σε "C" με την ανακοίνωση της πρωτουβουλίας και σε "RD" (Restricted Default) με την ολοκλήρωση των τυπικών διαδικασιών.