Το 2011 ήταν μια δύσκολη χρονιά για την ελληνική οικονομία και κοινωνία, αναφέρει ο Κ. Μποτόπουλος στην ετήσια έκθεση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς για το 2011.

Οπως αναφέρεται στην έκθεση το 2011 χαρακτηρίστηκε όχι μόνο από σημαντικές προσπάθειες δημοσιονομικής προσαρμογής με στόχο την σταθεροποίηση και σε εύθετο χρόνο την ανόρθωση της οικονομίας, αλλά και από τις επιπτώσεις της συνεχιζόμενης ύφεσης και των εναλλασσόμενων ευρωπαϊκών και διεθνών σχεδίων δράσης απέναντι στην ελληνική, και όχι μόνο, κρίση.

Οι εξελίξεις αυτές επηρέασαν την πορεία των ευρωπαϊκών κεφαλαιαγορών και βεβαίως της ελληνικής κεφαλαιαγοράς. Το 2011 ο Γενικός Δείκτης Τιμών του Χρηματιστηρίου Αθηνών σημείωσε πτώση κατά 51,9% και υποχώρησε σημαντικά η συναλλακτική και εκδοτική δραστηριότητα στην αγορά.

Στο τέλος του έτους, η συνολική χρηματιστηριακή αξία των εισηγμένων στο Χρηματιστήριο Αθηνών εταιριών αντιστοιχούσε στο 15% περίπου του ΑΕΠ της χώρας από 22% το 2010 και 50% το 2004. Ο εποπτευόμενος κλάδος παροχής επενδυτικών υπηρεσιών αντιμετώπισε πρωτοφανή συρρίκνωση των εσόδων του.

Οι δε προοπτικές είναι αβέβαιες και εξαρτώνται άμεσα από τις εν γένει οικονομικές και πολιτικές εξελίξεις.

Η διεθνής δημοσιονομική και χρηματοοικονομική αβεβαιότητα αυξήθηκε. Οι διεθνείς αγορές έχουν γίνει επιφυλακτικές όσον αφορά στην ικανότητα πολλών χωρών – μεταξύ των οποίων σε περίοπτη θέση η Ελλάδα να σταθεροποιήσουν το δημόσιο χρέος τους. Το τραπεζικό σύστημα κλυδωνίζεται και αναδιαρθρώνεται.

Αλλά και στο μικρο-επίπεδο, η προσπάθεια πολλών νοικοκυριών να ελέγξουν την υψηλή τους μόχλευση καθίσταται όλο και πιο δύσκολη. Οι ανησυχίες αυτές αγγίζουν πλέον την ικανότητα ανεπτυγμένων οικονομιών να ανταπεξέλθουν στις υποχρεώσεις τους και συνοδεύονται από σημαντικά συστημικά προβλήματα και προκλήσεις.

Οι χρηματοδοτικές ροές στην οικονομία έχουν μειωθεί σημαντικά, επιδεινώνοντας την επενδυτική δραστηριότητα. Η επενδυτική συρρίκνωση δεν τροφοδοτεί όσο θα έπρεπε τη πραγματική οικονομία. Το σπάσιμο αυτού του φαύλου κύκλου έχει εκ των πραγμάτων καταστεί πρώτη προτεραιότητα, ιδίως στις χώρες με αυξημένες δυσκολίες διαχείρισης του δημοσίου χρέους τους.

Η έξοδος της Ελλάδας από την κρίση καλείται να επιχειρηθεί εν μέσω διεθνών εξελίξεων που προκαλούν ανησυχία αλλά και αφήνουν περιθώρια ελπίδας. Η διεθνής οικονομία πλήττεται από συνδυασμό πολύ αργής ανάκαμψης των προηγμένων οικονομιών και μεγάλης αύξησης της δημοσιονομικής και οικονομικής αβεβαιότητας.

Από την άλλη, έχει πλέον καταστεί σαφές ότι απαιτείται γρήγορη, τολμηρή και συντονισμένη δράση σε διεθνές επίπεδο, που αρχίζει να μεταφράζεται και σε πράξεις: η συμφωνία για την ελάφρυνση του ελληνικού δημοσίου χρέους με συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα και παράλληλα η τόνωση της ανάπτυξης (συμφωνία που επιτεύχθηκε το 2011, αλλά οριστικοποιήθηκε και θα αρχίσει να εφαρμόζεται το 2012) είναι χαρακτηριστικό παράδειγμα.

Ειδικά στην Ελλάδα είναι σαφές ότι απαιτείται γενναία στροφή από τα δημοσιονομικά κίνητρα και το δημόσιο δανεισμό στην ενδογενή, αλλά εξωστρεφή, ζήτηση και ανάπτυξη, με στόχο τη μείωση του ελλείμματος τρεχουσών συναλλαγών και τη δημιουργία πλεονασμάτων που θα
επιτρέψουν την αναστροφή του οικονομικού κύκλου.

Εκτιμάται ότι η κρίση θα οδηγήσει σε στροφή της συμπεριφοράς των επενδυτών και των
χρηματοοικονομικών φορέων, τονίζει ο κ. Μποτόπουλος.

Επιχειρήσεις με βαθιά γνώση των αλλαγών και καλή κατανόηση των απαιτήσεων των επενδυτών θα επωφεληθούν. Αναδιαρθρώσεις επιχειρήσεων αναμένονται με στόχο τη λειτουργική εκλογίκευση αλλά και τον έλεγχο των αυξανόμενων κανονιστικών υποχρεώσεων, με αποτέλεσμα μετεξελίξεις στο χρηματοπιστωτικό σύστημα και τις κεφαλαιαγορές, τις οποίες η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς έχει πρόθεση και βούληση να διευκολύνει.

Ένας άλλος αντίκτυπος της κρίσης αφορά στη συναίνεση σχετικά με την ανάγκη άσκησης μακρο-προληπτικής εποπτείας του συνολικού χρηματοπιστωτικού συστήματος. Εν  προκειμένω, όλα σχεδόν απομένει να γίνουν, δεδομένου ότι αποτελεσματική μακρο-προληπτική εποπτεία δεν έχει σχεδιαστεί και εφαρμοσθεί μέχρι σήμερα.

*** Δείτε την Ετήσια Έκθεση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό υλικό"