JPMorgan: Η ΕΚΤ θα χρειαστεί να δράσει το 2014

Οι αγορές μετοχών παγκοσμίως εξακολούθησαν να κινούνται ανοδικά κατά το τέταρτο τρίμηνο του 2013 σημειώνει η JPMorgan Asset Management στην ανασκόπηση για το τέταρτο τρίμηνο του 2013.

Ο Δείκτης MSCI World κατέγραψε άνοδο κατά 8,5% καθώς υποχώρησαν πολλές από τις κυριότερες ανησυχίες που επικρατούσαν στο επενδυτικό περιβάλλον νωρίτερα το 2013. Η επενδυτική ψυχολογία ενισχύθηκε μετά την απόφαση της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ (Fed) για τον περιορισμό του προγράμματος αγοράς τίτλων που πραγματοποιεί, αλλά και χάρη στη βελτιούμενη προοπτική της παγκόσμιας οικονομίας, κυρίως δε με το τέλος της ύφεσης στην ευρωζώνη.

Οι μετοχές των αναδυόμενων αγορών ανέκαμψαν στη διάρκεια του τριμήνου, καταγράφοντας άνοδο 3,0% μετά τη μαζική εκποίηση που σημειώθηκε νωρίτερα το 2013 λόγω των αυξημένων ανησυχιών σε σχέση με τις απαιτούμενες διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις και τα ισοζύγια τρεχουσών συναλλαγών. Ωστόσο, οι αγορές ομολόγων δεν είχαν καλή πορεία και ο Δείκτης Barclays Global Aggregate σημείωσε πτώση κατά 0,4% στη διάρκεια του τριμήνου και συνολικά κατά 2,8% το 2013 (σε εγχώριο νόμισμα).

Τον Δεκέμβριο η Fed ανακοίνωσε ότι, από τον Ιανουάριο του 2014, θα προέβαινε σε μείωση του προγράμματος αγοράς τίτλων που εφαρμόζει από $85 δις στα $75 δις τον μήνα. Οι επενδυτές σε μετοχές γενικά αντέδρασαν θετικά στην ανακοίνωση για τον περιορισμό του προγράμματος, με αποτέλεσμα οι μετοχές να κινηθούν ανοδικά. Η απόφαση της Fed είναι, σε τελική ανάλυση, ένα θετικό μήνυμα για την ισχύ της αμερικανικής οικονομίας και για μια επάνοδο σε πιο φυσιολογικές συνθήκες.

Η αντίδραση των επενδυτών σε τίτλους σταθερού εισοδήματος ήταν προφανώς λιγότερο ενθουσιώδης και η απόδοση των αμερικανικών κρατικών ομολόγων 10ετούς διάρκειας αυξήθηκε στο 3%. Η Fed επίσης ενίσχυσε το κλίμα με τις δηλώσεις της για την πολιτική που θα ακολουθήσει όσον αφορά στα επιτόκια, πράγμα που σημαίνει ότι τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια θα παραμείνουν χαμηλά για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα.

Το τρίτο τρίμηνο του 2013 στην οικονομία των ΗΠΑ υπήρξε επέκταση κατά 4,1% σε ετησιοποιημένη βάση, ενώ και ο ρυθμός της ανάπτυξης αναμένεται να βελτιωθεί κατά τη διάρκεια του επόμενου έτους καθώς θα υποχωρεί η δημοσιονομική επιβάρυνση.

Η ευρωζώνη εξήλθε από την ύφεση το τρίτο τρίμηνο του 2013 και τα στοιχεία για την οικονομία υποδεικνύουν ότι η επέκταση συνεχίστηκε και το τέταρτο τρίμηνο του έτους. Ο σύνθετος δείκτης ΡΜΙ για την ευρωζώνη ολοκλήρωσε το έτος στο 52,1, στο υψηλότερο δηλαδή επίπεδο που κατέγραψε τους τελευταίους τρεις μήνες. Η περίοδος σχετικής χρηματοοικονομικής ηρεμίας και οικονομικής σταθεροποίησης είχε ως αποτέλεσμα να αυξηθούν οι ροές κεφαλαίων προς την περιοχή και οι ευρωπαϊκές μετοχές κατέγραψαν άνοδο 6%. Ενώ όμως βελτιώνονται οι οικονομίες των χωρών της περιφέρειας, αυξάνονται οι ανησυχίες για την Γαλλία η οποία όλο και περισσότερο φαίνεται να είναι "ο ασθενής της Ευρώπης". Ο οίκος αξιολόγησης Standard & Poor’s υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της χώρας σε AA λόγω της μη πραγματοποίησης οικονομικών μεταρρυθμίσεων.

Στο θέμα της Ευρωπαϊκής Τραπεζικής Ένωσης σημειώθηκε σημαντική πρόοδος και επιτεύχθηκε συμφωνία που προβλέπει, μεταξύ άλλων, την προσέγγιση των κινδύνων σε επίπεδο περιοχής και μια δέσμευση για επιμερισμό των επιβαρύνσεων. Ωστόσο, οι λεπτομέρειες για τον ενιαίο μηχανισμό επίλυσης και το αντίστοιχο ταμείο βρίσκονται ακόμη υπό συζήτηση.

Παρά το βελτιούμενο οικονομικό περιβάλλον και την αύξηση των τιμών των τίτλων, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα ενδέχεται να πρέπει να προβεί σε περαιτέρω ενέργειες το 2014 μετά την κατά βάση συμβολική περικοπή των επιτοκίων στο 0,25% τον Νοέμβριο. Ο πληθωρισμός παραμένει σε πολύ χαμηλά επίπεδα, δυσχεραίνοντας για τις οικονομίες που βρίσκονται σε κρίση τη δυνατότητα να μειώσουν τον λόγο χρέους προς ΑΕΠ και να ενισχύσουν την ανταγωνιστικότητά τους, ενώ και η αύξηση των πιστώσεων είναι επίσης υποτονική. Ο δανεισμός προς επιχειρήσεις εκτός του χρηματοοικονομικού κλάδου μειώθηκε τον Νοέμβριο κατά 1,8% σε ετησιοποιημένη βάση.

Η Τράπεζα της Αγγλίας προσπάθησε να περιορίσει την άνοδο στη βρετανική αγορά κατοικίας διαμορφώνοντας την κατεύθυνση του Προγράμματος Χρηματοδότησης για Δανεισμό από τα στεγαστικά προς τα εταιρικά δάνεια. Οι εγκρίσεις στεγαστικών δανείων για την αγορά νέας κατοικίας αυξήθηκαν στις 70.800 τον Νοέμβριο. Η δυναμική της βρετανικής οικονομίας εξέπληξε την Τράπεζα της Αγγλίας και η ανεργία μειώνεται με πολύ ταχύτερο ρυθμό σε σχέση με τις προβλέψεις της, φθάνοντας στο 7,4% για τους τρεις μήνες έως τον Οκτώβριο. Δημιουργείται έτσι πίεση ως προς το όριο του 7% που έχει θέσει προκειμένου να διαμορφώσει τις δηλώσεις της σε σχέση με τα επιτόκια. Υπάρχει το ενδεχόμενο η ανεργία να μειωθεί κάτω από το 7% το 2014.

Στην Ιαπωνία η έρευνα Tankan έδειξε μια ευρείας βάσης βελτίωση στον επιχειρηματικό κλάδο από τον Σεπτέμβριο έως τον Δεκέμβριο, γεγονός που υποδεικνύει ότι η ανάκαμψη επεκτάθηκε συντομότερα του αναμενομένου. Ο δείκτης TOPIX κατέγραψε άνοδο 9,2% κατά το τρίμηνο, προεξοφλώντας ίσως περαιτέρω μέτρα νομισματικής και δημοσιονομικής τόνωσης για το 2014 ως αντιστάθμισμα της αύξησης του φόρου κατανάλωσης που έχει προγραμματιστεί για τον Απρίλιο.

Οι αναδυόμενες αγορές αντέστρεψαν εν μέρει τις απώλειες που υπέστησαν νωρίτερα το 2013 αλλά η κατάσταση, βεβαίως, δεν είναι ρόδινη. Οι ενδείξεις σταθεροποίησης στην Κίνα και οι προτεινόμενες μεταρρυθμίσεις που ανακοινώθηκαν κατά την Τρίτη Ολομέλεια ήταν κάπως ενθαρρυντικές για τους επενδυτές. Για το άμεσο μέλλον, ωστόσο, η Κίνα καλείται να αντιμετωπίσει πολλά εμπόδια. Τον Δεκέμβριο τα βραχυπρόθεσμα επιτόκια αυξήθηκαν για δεύτερη φορά σε διάστημα έξι μηνών, καθώς η Τράπεζα της Κίνας προσπαθεί να ελέγξει το σκιώδες τραπεζικό σύστημα. Παράλληλα, η άνοδος των μισθών, η στενότητα στην αγορά εργασίας και η ραγδαία αύξηση των τιμών των ακινήτων είναι πιθανό να αναγκάσουν την Τράπεζα της Κίνας να προβεί σε μέτρα νομισματικής σύσφιξης.

Πολλές από τις μεγαλύτερες αναδυόμενες οικονομίες θα αντιμετωπίσουν δυσκολίες με κυκλικά χαρακτηριστικά το επόμενο έτος, ιδίως δε όσες έχουν μεγάλα ελλείμματα στο ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών. Η Ινδία, όμως, αν και κατατάσσεται στα κράτη-οφειλέτες, είχε καλύτερη απόδοση σε σχέση με άλλες αναδυόμενες αγορές κατά το τρίτο τρίμηνο και ο δείκτης Sensex κατέγραψε άνοδο 9,4%. Η ψυχολογία των επενδυτών έναντι της Ινδίας βελτιώθηκε κυρίως χάρη στις θετικές ενέργειες του Ραγκουράμ Ρατζάν, διοικητή της κεντρικής τράπεζας της χώρας, και στα καλύτερα του αναμενομένου εταιρικά κέρδη.

Τα εμπορεύματα εξακολούθησαν να υποαποδίδουν έναντι άλλων επενδυτικών κατηγοριών, εν μέρει λόγω της ενίσχυσης του αμερικανικού δολαρίου. Η τιμή του χρυσού μειώθηκε κατά $ 122/ουγγιά το τελευταίο τρίμηνο του έτους λόγω του ήπιου πληθωρισμού που επικράτησε στις ανεπτυγμένες αγορές και της βελτιούμενης προοπτικής της οικονομίας, η οποία λογικά θα συνεχίσει να λειτουργεί υποστηρικτικά για τις επενδύσεις που ενέχουν κίνδυνο.

• Η υπερμεγέθης νομισματική επέκταση στην Ιαπωνία οδήγησε σε υπεραπόδοση των μετοχικών αγορών το 2013.

• Οι αγορές κρατικών ομολόγων επλήγησαν καθώς η απόδοση των βασικών ομολόγων αυξήθηκε σταδιακά κατά το τέταρτο τρίμηνο του έτους.