Beta: Βελτίωση σε τζίρο και EBITDA το 2014

Βελτίωση στο τζίρο και τα λειτουργικά αποτελέσματα, αλλά και ζημιές ύψους 3 δισ. ευρώ εμφάνισαν οι εισηγμένες το 2014, σύμφωνα με τα στοιχεία που συνέλεξε η Beta ΑΕΠΕΥ από τους ισολογισμούς 213 εταιριών.
Ο κύκλος εργασιών των εισηγμένων διαμορφώθηκε στα 71,5 δισ. ευρώ, αυξημένος 2% σε ετήσια βάση, με τα λειτουργικά κέρδη να εμφανίζονται βελτιωμένα 21% στα 6,46 δισ. ευρώ. Ωστόσο, οι ζημιές μετά από φόρους ανέρχονται στα 3,045 δισ. ευρώ.
Από τις 85 κερδοφόρες εταιρίες, 42 αύξησαν τα κέρδη τους, 22 τα μείωσαν ενώ 21 εταιρίες επέστρεψαν σε κέρδη από ζημιές.
Στον αντίποδα, από τις 128 ζημιογόνες εταιρίες, οι 43 αύξησαν τις ζημιές τους, 73 τις μείωσαν και 14 επιχειρήσεις επέστρεψαν σε ζημιές από κέρδη.
Στο σχόλιό του, ο Μ. Χατζηδάκης επισημαίνει τα εξής:
Από την έναρξη της διαδικασίας της προεδρικής εκλογής τον περασμένο Δεκέμβριο ήταν διάχυτη η εντύπωση ότι η εγχώρια οικονομική δραστηριότητα θα εμφάνιζε κάποια επιβράδυνση σε σχέση με αυτό το οποίο ανέμενε η αγορά στο τέλος του γ' τριμήνου. Δεδομένης της υψηλής συνεισφοράς του Δεκεμβρίου στις εμπορικές επιχειρήσεις (περίπου το 25% με 30% του ετήσιου τζίρου πραγματοποιείται την περίοδο των Χριστουγέννων) η επίδραση έγινε εντονότερη στις εμπορικές εταιρίες ενώ σε κάποιο βαθμό οι επιχειρήσεις πρόλαβαν την τάση υποχώρησης του ευρώ και την μείωση των ενεργειακών τιμών είτε αυξάνοντας την εξαγωγική τους δραστηριότητα είτε μειώνοντας το κόστος πωληθέντων.
Όπως και να έχει η μεγάλη εικόνα δείχνει ότι οι επιχειρήσεις κινήθηκαν με στόχο να ικανοποιήσουν –ή να καθησυχάσουν- περισσότερο τους πιστωτές τους και λιγότερο να ανταμείψουν τους μετόχους τους. Σε δεύτερο χρόνο οι επιχειρήσεις κινήθηκαν πιο αμυντικά σε ότι αφορά την φορολογητέα ύλη ενόψει ίσως κάποιων έκτακτων αλλαγών στην νομοθεσία, δυσκολιών στην εξεύρεση ρευστότητας αλλά και εκτιμήσεων για αλλαγή των ρυθμών ανάπτυξης.
Έτσι παρατηρείται το εξής οξύμωρο: Στο τέλος της χρονιάς, τα λειτουργικά κέρδη να εμφανίζουν αύξηση 21% (ή 27% χωρίς τα αρνητικά αποθέματα των διυλιστηρίων) και τα κέρδη να κλείνουν σε «λίγα εκατομμύρια» αν αναλογισθεί κανείς ότι 71,2 δις ευρώ έφεραν κάτι λιγότερο από 56 εκατ. ευρώ.
Πέρα από τις αναδιαρθρώσεις που έχουν συμβάλει στην σταθεροποίηση κάποιων ικανοποιητικών περιθωρίων τα λειτουργικά αποτελέσματα έχουν ενισχυθεί και από άλλους δύο λόγους: α) Οι συσσωρευμένες ζημιές έχουν αρχίσει να παρουσιάζουν κόπωση γεγονός που δείχνει ότι τα περιθώρια νέων απομειώσεων σε συμμετοχές και πάγια έχουν μειωθεί σημαντικά και β) όπου οι τράπεζες έχουν μετοχοποιήσει δάνεια και έχουν ενισχύσει τους ισολογισμούς με νέα κεφάλαια κίνησης υπάρχουν δείγματα ανάκαμψης. Τέτοια δείγματα γραφής συναντώνται κυρίως στις ιχθυοκαλλιέργειες, αλλά και σε μεμονωμένες περιπτώσεις όπως στον κλάδο ακινήτων και τις κατασκευές.
Ο τζίρος στο σύνολο της χρήσης παρουσίασε αύξηση κατά 2% ενώ το προσαρμοσμένο για ίδιο αριθμό εταιριών δ' τρίμηνο κλείνει με καλύτερη επίδοση, στο +4,24%. Δεδομένου ότι στο γ' τρίμηνο ο ρυθμός ήταν στο 2,8% και στο β' τρίμηνο υπήρχε ουσιαστικά στασιμότητα (-0,5%), η μεταβολή του ρυθμού αύξησης του κύκλου υποδηλώνει ότι η τάση είχε αποκτήσει μια πολύ ικανοποιητική δυναμική.
Το τρίμηνο έκλεισε με συγκρίσιμο τζίρο 17,4 δις ευρώ έναντι 16,7 δις ευρώ πέρυσι ενώ σε επίπεδο έτους σε απόλυτα μεγέθη ο τζίρος διαμορφώθηκε σε 71,3 δις ευρώ. Η διαφορά του κατασκευαστικού κλάδου οποίος έχει και την μεγαλύτερη αύξηση (+31%) στο σύνολο είναι 832 εκατ. ευρώ σε σχέση με πέρυσι.
Σε επίπεδο λειτουργικών κερδών στο δ' τρίμηνο οι εισηγμένες έφεραν 600 εκατ. ευρώ περισσότερα σε σχέση με πέρυσι. Το λειτουργικό περιθώριο υπερδιπλασιάστηκε σε σχέση με πέρυσι (Q4 2014: 6,6% έναντι 3,1% στο Q4 2013) το οποίο αποτελεί δείγμα υγείας και δημιουργεί ένα απόθεμα άμυνας σε πιθανές αυξήσεις είτε στοιχείων του μικτού κόστους είτε στα χρηματοοικονομικά έξοδα προστατεύοντας την τελική γραμμή. Οι εισηγμένες πλησίασαν περισσότερο το σημείο αναφοράς του 10% που είναι το επιθυμητό μέσο σταθμικό λειτουργικό περιθώριο ανεβάζοντας κατά 143 μονάδες βάσης την ετήσια επίδοση τους στο 9,03%.
Η τελική γραμμή έκλεισε με ζημιές 3,05 δις ευρώ που προέρχονται κυρίως από τον χρηματοοικονομικό κλάδο και τα υψηλά έκτακτα του τραπεζικού κλάδου. Ο αμιγώς εμποροβιομηχανικός κλάδος εμφάνισε οριακά κέρδη 56 εκατ. ευρώ (315 εκατ. ευρώ ζημιές στο δ' τρίμηνο) αλλά και εδώ η επίδραση των εκτάκτων είναι καταλυτική. Η αφαίρεση των διυλιστηρίων και των κατασκευών που έχουν τα υψηλότερα έκτακτα του εμποροβιομηχανικού κλάδου φέρνει την τελική γραμμή στα 515 εκατ. ευρώ το οποίο σε σχέση με την περυσινή χρονιά αποτελεί την πρώτη χρήση επιστροφής της κερδοφορίας στις μη χρηματοοικονομικές εταιρίες μετά το 2009. Θα πρέπει να σημειωθεί ότι η αύξηση των απομειώσεων σαν πρακτική συνδέεται και με την αύξηση του προεξοφλητικού επιτοκίου καθώς η άσκηση πραγματοποιείται λογιστικά και λαμβάνει υπόψη της χρηματοοικονομικούς παράγοντες που συνδέονται με το κόστος δανεισμού της χώρας.
Τι επηρέασε το δ' τρίμηνο
Πέρα από το προεκλογικό κλίμα που επηρέασε ανασταλτικά τις πωλήσεις του λιανικού εμπορίου του τέταρτου τριμήνου οι παράγοντες που επηρέασαν τα αποτελέσματα των εισηγμένων εταιριών μπορούν να συνοψιστούν στους εξής:
Καιρικές συνθήκες: Αν και στις 85 από τις 92 ημέρες του τέταρτου τριμήνου οι θερμοκρασίες ήταν σχετικά ευνοϊκές για το εμπόριο η τελευταία εβδομάδα του Δεκεμβρίου ήταν αρκετή για να χαλάσει το ρυθμό που έτρεχε ο μήνας. Οι έντονες χιονοπτώσεις και οι χαμηλές θερμοκρασίες κράτησαν τους καταναλωτές εντός με αποτέλεσμα η κίνηση να μειωθεί και το συνολικό έσοδο να παραμείνει στα ίδια ή σε χαμηλότερα επίπεδα σε μια από τις πιο αποδοτικές εβδομάδες του μήνα για το λιανεμπόριο.
Ενεργειακό κόστος: Τα κοστολογικά δεδομένα εξελίχθηκαν πολύ καλύτερα για όσες εταιρίες έχουν υψηλή έκθεση στο πετρέλαιο και τα παράγωγα του, το φυσικό αέριο ή άλλα καύσιμα. Η μείωση των τιμών βελτίωσε αφενός τα περιθώρια κέρδους αφετέρου το κεφάλαιο κίνησης ενώ για τις εταιρίες διύλισης ο συνδυασμός των ικανοποιητικών περιθωρίων και της αύξησης της ζήτησης σε πετρέλαιο θέρμανσης και καύσιμα κίνησης διαμορφώνει πολύ θετικές προϋποθέσεις για ένα καλύτερο τρίμηνο από το τρίτο, στο οποίο η εταιρίες επανήλθαν σε οριακή κερδοφορία. Είναι ενδεικτικό ότι μόνο στην περίπτωση της ΔΕΗ η ωφέλεια στα λειτουργικά κέρδη στο δ' τρίμηνο ήταν 17 εκατ. ευρώ για τα υγρά καύσιμα και 10 εκατ. ευρώ για το φυσικό αέριο.
Ισοτιμία Ευρώ/Δολαρίου: Καλύτερο ήταν το τρίμηνο για όσους εξάγουν και είδαν τα έσοδα τους έστω και παθητικά να αυξάνουν, χαμηλότερο αποτέλεσμα για όσους εισάγουν και δεν μπόρεσαν να μετακυλήσουν την αύξηση στην κατανάλωση ή δεν είχαν προχωρήσει σε κινήσεις αντιστάθμισης.
Βάση σύγκρισης: «Αναγκαστικά» καλύτερο τρίμηνο για τον ΟΠΑΠ λόγω της έναρξης της δραστηριότητας των λαχείων που ενοποιούνται για πρώτη φορά. Ανάλογη ευνοϊκή βάση σύγκρισης είχε διαμορφωθεί και για την ΕΧΑΕ, την AEGEAN, τον ΟΤΕ, την ΔΕΗ και CocaCola λόγω νέων ενοποιήσεων ή περυσινών αρνητικών εκτάκτων.
Κατασκευές: Από τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ δεν προκύπτει κάποια ιδιαίτερη αυξητική μεταβολή. Η ιδιωτική κατανάλωση παραμένει σε πίεση και ως εκ τούτου τα μεγέθη των εγχώριων κατασκευαστικών εταιριών που είναι περισσότερο εκτεθειμένες σε ιδιωτικά έργα έμειναν σε χαμηλή πτήση.
Πρωταγωνιστές
Χωρίς ιδιαίτερες θετικές εκπλήξεις ολοκληρώθηκε η δημοσίευση των αποτελεσμάτων. Μικρές εκπλήξεις σε επίπεδο τελικής γραμμής εμφάνισαν οι ΟΠΑΠ, Aegean Air (αμφότερες με την συμβολή εκτάκτων), και Σαράντης.
Δυνατούς ισολογισμούς, μείωση των συνολικών δανειακών υποχρεώσεων ή αύξηση του ταμείου και καλή επίδοση στην τελική γραμμή είχαν οι Μυτιληναίος, Jumbo Τέρνα ενεργειακή, ΟΤΕ και FFGroup. Πολύ καλή εικόνα είχαν ακόμα οι Grivalia Properties, ΟΛΘ, Autohellas, Πλαίσιο, ΕΛΒΑΛ και Καρέλιας.
Από τις μικρομεσαίες εταιρίες εξαιρετική χρονιά με δυνατό φινάλε είχαν οι Πλαστικά Θράκης, MLS Πληροφορική, Byte, Πλαστικά Κρήτης, As Company, Καραμολέγκος, Πετρόπουλος, Καράτζης, Kleeman, Flexopack, Κυλ. Λούλη, Ευρωπαική Πίστη, Mermeren Combinat, Ελτρακ, Κανάκης, Intracom Κατασκευές, Έλτον Χημικά, Quest, Περσέας και Paperpack.
Στις βελτιώσεις θα πρέπει να συνεκτιμηθεί η προσπάθεια σταθεροποίησης ή μείωσης ζημιών που έχει μέχρι στιγμής πραγματοποιηθεί. Σε αυτή την λογική έχουν κινηθεί τα αποτελέσματα του Τιτάνα, της ΔΕΗ, της Μοτοροιλ και των Ελληνικών Πετρελαίων.
Στον αντίποδα αρνητικά μεγέθη ή κατώτερα των προσδοκιών ανακοινώθηκαν από Ιντραλοτ, Άνεμος, Frigoglass, ΕΥΔΑΠ, Ελλάκτωρ, MIG και Υγεία.
Η συνέχεια...
Το τέταρτο τρίμηνο όπως και το σύνολο του 2014 δεν βοήθησε στο να φθηνύνει εσωτερικά το ΧΑ. Χωρίς αύξηση της κερδοφορίας οι χαμηλές αποτιμήσεις δεν μπορούν να δημιουργήσουν καταλύτες υπεραξιών παρά την υψηλή αξία που υπάρχει σαν κόστος αντικατάστασης σε πολλές εταιρίες. Βέβαια η αγορά δεν βρίσκεται και σε κάποιο απαιτητικό επίπεδο διαπραγμάτευσης επομένως η χαμηλή συνεισφορά από το μέτωπο της κερδοφορίας είναι μάλλον προεξοφλημένη στα τρέχοντα επίπεδα. Αυτά σε γενικό επίπεδο.
Σε δεύτερο επίπεδο ανάγνωσης η εστίαση σε εταιρίες με αυξημένα κέρδη δίνει κάποια κίνητρα ενδιαφέροντος. Στην παρούσα φάση η αγορά δεν κινείται με την λογική των επιμέρους επιλογών αλλά προσεγγίζεται από το μακροοικονομικό περιβάλλον. Αυτό συνιστά ένα κίνδυνο αλλά και μια ευκαιρία. Αν αποκατασταθούν οι συνθήκες ρευστότητας οι γνωστοί άγνωστοι των καλών και συστηματικών εταιρικών αποτελεσμάτων θα τύχουν άμεσης αγοράς, θα είναι οι πρώτοι που θα μπουν στο στόχαστρο του επενδυτικού ενδιαφέροντος τόσο λόγω προοπτικών όσο και λόγω σχετικών αποτιμήσεων.
Ακόμα και αν το πρώτο τρίμηνο παρουσιάσει υστέρηση έναντι του περυσινού λόγω της κάμψης της ζήτησης ή της αύξησης των επισφαλειών υπάρχει αρκετός χρόνος μπροστά για να «σωθεί» η χρονιά. Οι αυξημένες τουριστικές αφίξεις που καταγράφονται στο ξεκίνημα του 2015, το χαμηλό ενεργειακό κόστος, η ευνοϊκή εξαγωγική ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου και η εκκίνηση του προγράμματος ποσοτικής χαλάρωσης από την ΕΚΤ θα παίξουν δυνατά το ρόλο τους σε μια ενδεχόμενη αποκατάσταση της ρευστότητας στην οικονομία και της μείωσης του βαθμού αβεβαιότητας που συνεπάγεται παρατεταμένη διάρκεια διαπραγμάτευσης με τους πιστωτές της χώρας.
Επιπλέον οι εισηγμένες εταιρίες έχουν προετοιμαστεί ανάλογα για το ενδεχόμενο το δύσκολου ξεκινήματος τόσο ταμειακά όσο και λειτουργικά έχοντας ολοκληρώσει ή συνεχίζοντας μεγάλες οργανικές αναδιαρθρώσεις από το 2008.
Επομένως θα ήταν πρόωρο να θεωρηθεί ότι οι πρώτες 90 ημέρες της χρονιάς αποτελούν δείγμα γραφής για την συνέχεια, ειδικά όταν τα δύο βασικά τρίμηνα (τρίτο και τέταρτο) που προσδιορίζουν την βασική τάση της οικονομίας βρίσκονται ακόμα μπροστά. Μια άλλη βασική διαφορά του 2015 από το 2014 είναι ότι οι τράπεζες έχουν κεφαλαιοποιηθεί και ελεγχθεί εποπτικά πολύ πρόσφατα αυξάνοντας το βαθμό αντοχής τους ακόμα και αν η οικονομία επιστρέψει βραχυπρόθεσμα σε ύφεση.
Τα όρια αντοχής τους δεν είναι απεριόριστα, έχουν ωστόσο τις θετικές επιδράσεις των αναδιαρθρώσεων μπροστά τους αντισταθμίζοντας μερικώς το ρυθμό δημιουργίας νέων προβλέψεων.
Μετά την ολοκλήρωση των δημοσιεύσεων εξακολουθούμε να κινούμαστε στην λογική των ειδικών συνθηκών που διαμορφώνονται μεσοπρόθεσμα στην Ελληνική αγορά. Στην βασική πεντάδα επιλογών μας διατηρούμε τον όμιλο Μυτιληναίου λόγω των πολύ ευνοϊκών συνθηκών που διαμορφώνονται διεθνώς στις τιμές του Αλουμινίου. Θα δίναμε πλέον μεγαλύτερο προβάδισμα στα Ελληνικά Πετρέλαια λόγω της εξαιρετικής εικόνας των περιθωρίων διύλισης στο α΄ τρίμηνο και υψηλής λειτουργικής μόχλευσης. Την ομάδα κλείνουν οι συντηρητικές αλλά δοκιμασμένες σε δύσκολους καιρούς μετοχές των Jumbo, ΟΠΑΠ και FF Group.
Σε ότι αφορά άλλες εταιρίες διατηρούμε την θετική άποψη για Motor oil, Σαράντη, Πλαίσιο, Aegean, Autohellas, Πλαστικά Θράκης, ενώ σε μικρότερες εταιρίες εστιάζουμε σε Kleeman, Πετρόπουλο, και Ευρωπαϊκή Πίστη.