Οι ευρωτράπεζες αντιμετωπίζουν την... τέλεια καταιγίδα

Οι ευρωπαϊκές τράπεζες έχουν βρεθεί εν μέσω της «τέλειας καταιγίδας» των χρηματαγορών το τελευταίο διάστημα. Τα χλιαρά αποτελέσματα και τα αρνητικά επιτόκια έχουν ωθήσει τους επενδυτές να «αδειάσουν» τις μετοχές ενός κλάδου που μόλις πριν από λίγους μήνες χαρακτηριζόταν μία από τις καλύτερες επενδυτικές ιδέες.

Ο τραπεζικός δείκτης της Ευρώπης, ο Stoxx Europe 600 Banks Index, καταγράφει απώλειες για έξι συνεχόμενες εβδομάδες, το μεγαλύτερο σερί εβδομαδιαίων απωλειών από το 2008, όταν οι τράπεζες κατέγραφαν πτώση για 10 συνεχόμενες εβδομάδες από τον Μάιο του έτους εκείνου, σύμφωνα με τα στοιχεία της FactSet.

«Το τρέχον περιβάλλον για τις ευρωπαϊκές τράπεζες είναι πολύ πολύ άσχημο. Σε έναν πλήρη επιχειρηματικό κύκλο, νομίζω ότι είναι εξαιρετικά αμφίβολο αν οι τράπεζες κατά μέσο όρο μπορούν να καλύψουν το κόστος ιδίων κεφαλαίων τους. Και ως αποτέλεσμα, αυτό τις καθιστά μια μη ελκυστική επένδυση για τους μακροπρόθεσμους επενδυτές», προειδοποιεί, μιλώντας στο MarketWatch ο επικεφαλής equity strategy της Saxo Bank, Peter Garnry.

Οι ζοφερές προοπτικές για τις τράπεζες έρχονται την ώρα που η χρηματιστηριακή αγορά είχε ένα πολύ κακό ξεκίνημα έτους.

Τόσο στην Ανατολή όσο και στη Δύση, οι επενδυτές έψαχναν την έξοδο κινδύνου σε μια αγορά πανικοβλημένη λόγω της πτώσης των τιμών του πετρελαίου και των ενδείξεων για την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης της Κίνας. Όμως, για τον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο, το νέο έτος ξεκίνησε ακόμα χειρότερα, στέλνοντας τον τραπεζικό δείκτη 20% χαμηλότερα από την αρχή του έτους, έναντι της πτώσης 11% που καταγράφει στο ίδιο διάστημα ο δείκτης Stoxx Europe 600.

Τι συνέβη λοιπόν; Στο τέλος του προηγούμενου έτους, οι τράπεζες θεωρούνταν ένας από τους δημοφιλέστερους κλάδους για το 2016 λόγω του αναμενόμενου οφέλους από τις υψηλότερες αποδόσεις των ομολόγων, των προσδοκιών για αύξηση του πληθωρισμού και βελτιωμένη οικονομική ανάπτυξη. Αυτή η προοπτική, ωστόσο, ήταν προτού η «γροθιά» που έδωσε η πτώση των τιμών του πετρελαίου και η επιβράδυνση της Κίνας περιορίζοντας την επενδυτική εμπιστοσύνη παγκοσμίως.

Ο Garnry εκτιμά πως η βουτιά των τιμών των τραπεζών είναι «κάπως περίεργη», δεδομένης της πρόσφατης ανάπτυξης της ευρωπαϊκής οικονομίας και της επιθετικής χαλάρωσης από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα. Κανονικά, οι τράπεζες επωφελούνται από μέτρα όπως η ποσοτική χαλάρωση, όμως αυτό δεν φαίνεται να «πιάνει» στην Ευρώπη.

«Και είναι ανησυχητικό, διότι οι τράπεζες είναι πολύ πιο σημαντικές για τον πιστωτικό μηχανισμό στην ευρωπαϊκή οικονομία απ' όσο στις ΗΠΑ. Εκεί, έχεις μια κεφαλαιαγορά όπου είναι ευκολότερο να εκδώσεις εταιρικά ομόλογα και να βρεις χρηματοδότηση εκτός του εμπορικού τραπεζικού συστήματος. Δεν το έχουμε αυτό στον ίδιο βαθμό στην Ευρώπη και ως εκ τούτου η τρέχουσα αδυναμία της αγοράς είναι λίγο τρομακτική», συμπληρώνει.

Μέρος της συλλογικής υποαπόδοσης του κλάδου οφείλεται σε εξαιρετικά κακές επιδόσεις ορισμένων εκ των μεγαλυτέρων τραπεζών. Η Deutsche Bank για παράδειγμα έχει καταγράψει πτώση άνω του 32% από την αρχή του έτους, εν μέσω μιας επώδυνης αναδιάρθρωσης. Και η Credit Suisse υποχωρεί κατά περισσότερο από 31% από την αρχή του έτους, μετά την ανακοίνωση τεράστιων ζημιών το δ' τρίμηνο.

Όμως υπάρχουν και άλλα θέματα που προκαλούν την πτώση του κλάδου, πέραν των προβλημάτων μεμονωμένων τραπεζών, σύμφωνα με τον Garnry. Τα αρνητικά επιτόκια που έχει ορίσει η ΕΚΤ σημαίνουν πως οι τράπεζες ουσιαστικά πρέπει να πληρώνουν για να έχουν ρευστό στους ισολογισμούς τους, ενώ την ίδια ώρα δέχονται πιέσεις τα καθαρά επιτοκιακά τους περιθώρια. Τα επίπεδα χρέους είναι ήδη πολύ υψηλά στην Ευρώπη, κάτι που σημαίνει πως η περαιτέρω ανάπτυξη των δανείων αναμένεται να είναι χαμηλή, σύμφωνα με τον ίδιο.

Και υπάρχει επίσης η επίπτωση από την επιβράδυνση του ρυθμού ανάπτυξης.

«Έχεις ρυθμιστικούς κανόνες που θα τεθούν σε εφαρμογή και που περιορίζουν και μειώνουν τα κέρδη που θα μπορούσες να βγάλεις στο τμήμα των κεφαλαιαγορών σου. Έχεις γενικότερα μια χαμηλότερη οικονομική δραστηριότητα, που επίσης οδηγεί σε χαμηλότερη δραστηριότητα στα τμήματα συμβουλών και εξαγορών και συγχωνεύσεων. Άρα, δεν είναι καθόλου... διασκεδαστικό να είσαι ευρωπαϊκή τράπεζα αυτή τη στιγμή», σχολιάζει.

Η Saxo Bank ήταν αρνητική για τον ευρωπαϊκό τραπεζικό κλάδο ενόψει του νέου έτους και διατηρεί την αρνητική εκτίμησή της μακροπρόθεσμα. Ωστόσο, μετά το σφυροκόπημα της αρχής του έτους, ο Garnry υποστηρίζει πως έχουν προκύψει κάποιες βραχυπρόθεσμες ευκαιρίες.

Το καλύτερο επενδυτικό στοίχημα τώρα είναι η τακτική long στις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες και τράπεζες, «διότι πιστεύουμε πως οι πτώσεις ήταν υπερβολικά απότομες. Νομίζουμε πως θα υπάρξει αντιστροφή τώρα στις τράπεζες», σημειώνει ο Garnry.

Από την πλευρά του, αναλυτής της UBS προτείνει παρόμοια τακτική για τις αμερικανικές τράπεζες, που επίσης καταγράφουν σημαντικές απώλειες από την αρχή του έτους, αν και όχι τόσο σοβαρές όσο οι ευρωπαϊκές.