Εκατομμυριούχοι και… μπατιριούχοι στο χρηματιστήριο

Σειρά συζητήσεων έχει ξεκινήσει μεταξύ επενδυτών και χρηματιστηριακών παραγόντων για το κατά πόσο ο Γενικός Δείκτης μπορεί να αντικατοπτρίσει τη «μέση εικόνα» της αγοράς, καθώς και για το αν θα πρέπει να δημιουργηθούν επιπλέον δείκτες.

«Ο Γενικός Δείκτης επηρεάζεται σε μεγάλο βαθμό από την πορεία των τεσσάρων συστημικών τραπεζών, οι τιμές των οποίων έχουν κατρακυλήσει, με αποτέλεσμα να εμφανίζεται μια ισοπεδωτική εικόνα για το ΧΑ, χωρίς αυτό να αντικατοπτρίζει την αλήθεια. Το πρόβλημα όμως έγκειται στο ότι η στρεβλωτική αυτή εικόνα:

α) Παραπληροφορεί ως ένα βαθμό την κοινή γνώμη και β) Επηρεάζοντας αρνητικά τις προσδοκίες, αποθαρρύνει τμήμα των επενδυτών να τοποθετηθεί στην αγορά».

Αυτό υποστηρίζει παράγοντας της αγοράς, συμπληρώνοντας πως «οι τράπεζες αποτελούν φυσικά ένα σημαντικό κομμάτι του ΧΑ και μετοχές τους κατέχουν εκατοντάδες χιλιάδες συμπολιτών μας. Ωστόσο, θα μπορούσε να υπάρξει και ένας ακόμη δείκτης -περισσότερο αντιπροσωπευτικός-, που να επηρεάζεται από την πορεία του υπόλοιπου χρηματιστηρίου».

Ενδεικτικά είναι τα στοιχεία του παρατιθέμενου πίνακα, όπου εμφανίζεται ένα χαρτοφυλάκιο το οποίο αποτελείται από εκατό σημερινές μετοχές κάθε εταιρείας του δείκτη υψηλής κεφαλαιοποίησης του ΧΑ (FTSE/ATHEX Large Cap).

Ποια συμπεράσματα προκύπτουν από τον συγκεκριμένο πίνακα;

Πρώτον, από το τέλος του 2007, οι τραπεζικές μετοχές έχουν απολέσει περίπου το 100% της αξίας τους, πτώση που συνεχίστηκε καθ’ όλη την εξεταζόμενη περίοδο. Ενδεικτικό είναι το στοιχείο ότι όποιος στο τέλος του 2007 είχε επενδύσει 3,476 εκατ. ευρώ στις τέσσερις συστημικές τράπεζες (από εκατό σημερινές μετοχές σε κάθε μία από αυτές), τον Φεβρουάριο του 2017 η αξία της επένδυσής του θα είχε μειωθεί μόλις στα 268 ευρώ!

Δεύτερον, οι υπόλοιπες 21 μετοχές του «25άρη» υποχρεώθηκαν σε πολύ μεγάλες απώλειες έως και το 2011, ωστόσο στη συνέχεια ανέκαμψαν σημαντικά, με αποτέλεσμα να ανακτήσουν ένα μεγάλο μέρος του χαμένου εδάφους. Έτσι, αν κάποιος είχε αγοράσει στο τέλος του 2007 από εκατό μετοχές των 21 μη τραπεζικών blue chips έναντι 38 χιλιάδων ευρώ, τον Φεβρουάριο του 2017 θα είχε περιουσία 18.149 ευρώ (-52,3%).

Στην πράξη όμως, το ποσοστό πτώσης είναι αρκετά χαμηλότερο από το 52,3%, λόγω των μερισμάτων που διανεμήθηκαν από αρκετές εισηγμένες κατά τα προηγούμενα εννέα έτη. Επιπρόσθετα, ελάχιστοι επενδυτές τοποθετήθηκαν στο υψηλό του 2007, αλλά αντίθετα αγόρασαν είτε πριν το 2007, είτε κατά την περίοδο 2008-2016, με αποτέλεσμα οι ζημίες που καταγράφουν να είναι σαφώς μειωμένες, ή ακόμη και να σημειώνουν κέρδη.

Αν για παράδειγμα (βλέπε στοιχεία παρατιθέμενου πίνακα) κάποιος απέκτησε το συγκεκριμένο χαρτοφυλάκιο στα τέλη του 2011, τότε επιτυγχάνει κέρδη 87%, χωρίς να συνυπολογίζονται τα μερίσματα!

Άρα με εξαίρεση τον τραπεζικό κλάδο, το ΧΑ έχει σχετικά περιορισμένες απώλειες κατά τη διάρκεια της κρίσης, ενώ παράλληλα ένα ποσοστό των επενδυτών που «πέτυχε το timing», ή/και έκανε ένα πετυχημένο «stock picking», κατέγραψε υψηλότατα κέρδη.

Πέρα όμως από όσους υποστηρίζουν ότι θα έπρεπε να υπάρχει ένας Δείκτης που δεν θα περιλαμβάνει τις τράπεζες, υπάρχουν και εκείνοι που προτείνουν τη δημιουργία δείκτη που θα εμπεριέχει τις μετοχές που διανέμουν κατά σύστημα μετρητά (μερίσματα, ή/και επιστροφές κεφαλαίου) στους κατόχους τους (π.χ. ο πρόεδρος του ΣΕΔΥΚΑ κ. Γιάννης Πολυχρονίου έχει μιλήσει για δείκτες που θα μπορούσαν να προσαρμοστούν στα πρότυπα των S&P Dividend Aristocrats και S&P Dividend Kings).

Τέλος, γκρίνια υπάρχει σε τμήμα της αγοράς σχετικά με το περιεχόμενο του δείκτη μεσαίας κεφαλαιοποίησης FTSE/XA Midcap, καθώς περιλαμβάνει ορισμένες εταιρείες με περιορισμένες οικονομικές επιδόσεις, αφήνοντας εκτός ισχυρούς πολυεθνικούς ομίλους.