Ένας χρόνος κλείνει στις 15 Σεπτεμβρίου από την κατάρρευση της Lehman Brothers, τη "βόμβα" που τάραξε συθέμελα το παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό ίδρυμα.

Ένας χρόνος κατά τον οποίο οι διεθνείς οικονομίες βούλιαξαν σε ύφεση, μεγάλες και μικρές επιχειρήσεις είδαν τα κέρδη τους να γίνονται ζημίες ή έβαλαν λουκέτο, δεκάδες τράπεζες εξαφανίστηκαν από τον χάρτη και χιλιάδες πολίτες έχασαν τη δουλειά τους, το σπίτι τους ή το εισόδημά τους.

Οι κυβερνήσεις και οι Αρχές των μεγάλων ανεπτυγμένων και αναπτυσσόμενων κρατών προχώρησαν σε πρωτοφανή μέτρα τόνωσης της ρευστότητας και της οικονομικής δραστηριότητας, με αποτέλεσμα σήμερα να αυξάνονται διαρκώς οι ενδείξεις ότι το χειρότερο πέρασε για την διεθνή οικονομία.

Ωστόσο, η ημέρα όπου άλλαξε ο κόσμος, όπως χαρακτηρίζεται η 15η Σεπτεμβρίου 2008 στους διεθνείς οικονομικούς κύκλους, προκαλεί υποχρεωτικά δραστικές μεταρρυθμίσεις σε καίριους θεσμούς, κώδικες δεοντολογίας και πρακτικές και είναι βέβαιο ότι θα αφήσει βαθιά σημάδια στην παγκόσμια οικονομία για πάρα πολλά χρόνια.

Το πρακτορείο Reuters διεξήγαγε έρευνα μεταξύ 80 οικονομολόγων από την Ευρώπη και τις Ηνωμένες Πολιτείες για τις απόψεις τους όσον αφορά στην κρίση. Η έρευνα διεξήχθη στις 8 - 10 Σεπτεμβρίου και οι απαντήσεις που έδωσαν οι οικονομολόγοι στα ερωτήματα του πρακτορείου είναι ενδεικτικές.

Ένα από τα κύρια συμπεράσματα είναι ότι οι διεθνείς οικονομολόγοι δίνουν πιθανότητες 30% η ύφεση να έχει διπλό πάτο να ακολουθήσει δηλαδή άλλο ένα κάθετα πτωτικό σκέλος την ανάκαμψη που παρατηρείται στις αγορές και στις οικονομίες από την άνοιξη. Επιπλέον, τα περισσότερα εύσημα για τη διατήρηση της κρίσης απολαμβάνει η Αμερικανική Κεντρική Τράπεζα, που παίρνει βαθμό 8, ενώ η ΕΚΤ παίρνει 7 με άριστα το 10.

Οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν ότι οι κυβερνήσεις και οι κεντρικές τράπεζες έχουν κάνει επαρκείς κινήσεις για να αποτρέψουν την κατάρρευση της κλίμακας της Lehman Brothers στα επόμενα δύο χρόνια (61 οικονομολόγοι απάντησαν "ναι" στην αντίστοιχη ερώτηση του πρακτορείου ενώ 19 "όχι").

Η πλειονότητα των οικονομολόγων εκτιμά ότι πλέον θα πρέπει να αναθεωρηθούν οι στόχοι της νομισματικής πολιτικής, ώστε να περιλαμβάνουν μέτρα αποτροπής κρίσεων και όχι μόνο αντιμετώπιση εκ των υστέρων. Πενήντα οικονομολόγοι θεωρούν ότι θα πρέπει να γίνει αναθεώρηση στόχων, έναντι 31 που τάσσονται εναντίον.

Στη συνέχεια οι οικονομολόγοι εκτιμούν ότι η πλήρης εξυγίανση του τραπεζικού κλάδου δεν πρόκειται να προκύψει νωρίτερα από δύο χρόνια στην Ευρώπη, αλλά θα είναι ταχύτερη στις ΗΠΑ. Το πρακτορείο έθεσε την ερώτηση "πόσος καιρός θα χρειαστεί για να αρθεί ο κρατικός έλεγχος στις τράπεζες που έχουν λάβει κρατικά κεφάλαια" και η πλειονότητα απάντησε για τη Βρετανία και την ευρωζώνη έπειτα από δύο χρόνια, αλλά για τις αμερικανικές τράπεζες μέσα σε 1 - 2 χρόνια.

Στη συνέχεια το πρακτορείο ζήτησε από τους αναλυτές να βαθμολογήσουν τις κεντρικές τράπεζες με άξονα τους χειρισμούς της κρίσης. Η Federal Reserve παίρνει βαθμό 8 με άριστα το 10, η Τράπεζα της Αγγλίας και η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα από 7, ενώ η Τράπεζα της Ιαπωνίας βαθμό 6.

Τέλος, οι οικονομολόγοι εκτιμούν κατά μέσο όρο ότι υπάρχει 30% πιθανότητα η παγκόσμια ύφεση να είναι με διπλό πάτο, τύπου W. Οι προβλέψεις του συνόλου των οικονομολόγων κινήθηκαν στην κλίμακα του 10% - 80%.