O κ. Γουόρεν Μπάφετ είναι ένας από τους πιο ισχυρούς επενδυτές παγκοσμίως, που καταφέρνει να ανακαλύπτει μικρά επιχειρηματικά διαμάντια μέσα στον σωρό και να πολλαπλασιάζει την αξία τους. Πλέον, στα 79 του χρόνια και με μια τεράστια περιουσία, δεν χρειάζεται να αποδείξει ότι έχει το άγγιγμα του Μίδα. Αντίθετα, οι επιλογές του δίνουν την τάση στις διεθνείς αγορές.

Για τον λόγο αυτό η στροφή του προς την Ιαπωνία αντιμετωπίστηκε με ιδιαίτερη προσοχή από τα επενδυτικά κεφάλαια και τους οικονομικούς αναλυτές, οι οποίοι αναζητούν τις νέες τάσεις στις ροές των επενδυτικών κεφαλαίων.

Ειδικότερα, το τελευταίο διάστημα οι συνεργάτες του κ. Μπάφετ έχουν στρέψει το ενδιαφέρον τους προς την Ιαπωνία, η οποία συγκεντρώνει όλα τα χαρακτηριστικά της επενδυτικής φιλοσοφίας της Berkshire Hathaway, του επενδυτικού ομίλου του κ. Γουόρεν Μπάφετ. Ο μεγαλοεπενδυτής εδώ και καιρό αναζητά ευκαιρίες εκτός των ΗΠΑ, όπου το ομοσπονδιακό χρέος αυξάνεται και η οικονομία ασθμαίνει.

Ο στόχος του είναι πάντα οι νέες εταιρείες, κυρίως από τον αναπτυσσόμενο κόσμο, που μπορούν να αποφέρουν ισχυρά κέρδη σε σχετικά μικρό χρονικό διάστημα. Είναι ενδεικτική η επένδυσή του στην κινεζική κατασκευάστρια ηλεκτρονικών αυτοκινήτων BYD το 2008, εν μέσω της έντονης διεθνούς κρίσης, η οποία σήμερα του έχει αποφέρει λογιστικό κέρδος άνω του 1 δισ. δολαρίων, ενώ μετά την εξαγορά η μετοχή της έχει εξαπλασιαστεί το τελευταίο δωδεκάμηνο.


Εύλογα υπερτιμημένο το ιαπωνικό νόμισμα

Η οικονομική στροφή με στόχο τη μείωση της εξάρτησης της ιαπωνικής οικονομίας από τις εξαγωγές δημιουργεί σε πολλούς αναλυτές ερωτήματα σε σχέση με την πιθανή αντίδραση που μπορεί να υπάρξει από τις ισχυρές εξαγωγικές επιχειρήσεις της χώρας.

Οι πιέσεις τους, άλλωστε, ήταν αυτές που προκάλεσαν τις μεγάλες παρεμβάσεις της Ιαπωνίας στις διεθνείς αγορές συναλλάγματος έως τα μέσα της τρέχουσας δεκαετίας, με στόχους την υποτίμηση του ιαπωνικού νομίσματος και την τόνωση της εξαγωγικής δραστηριότητας των επιχειρήσεων. Όμως από τις αρχές του προηγούμενου έτους το γεν έχει ενισχυθεί κατά 20% περίπου έναντι του δολαρίου και του ευρώ.

Η νέα κυβέρνηση της χώρας φέρεται αποφασισμένη να μην προχωρήσει σε νέες παρεμβάσεις, χωρίς όμως να επιθυμεί να ενισχύσει την πολιτική ενός ισχυρού γεν. Πρόσφατα, ο υπουργός Οικονομικών, κ. Χιρόσι Φουτζίι, δήλωσε ότι η Ιαπωνία επιθυμεί τις σταθερές συναλλαγματικές κινήσεις, συντασσόμενος με τις ανάλογες δηλώσεις των ηγετών στην τελευταία σύνοδο του G20 (στις 25 Σεπτεμβρίου στο Πίτσμπουργκ των ΗΠΑ).

Οι αναλυτές, άλλωστε, θεωρούν ότι οι εξαγωγικές εταιρείες της χώρας μπορούν να λειτουργήσουν υπό την τρέχουσα δυναμική του γεν, χωρίς να χρειαστούν νέες αγορές ξένων νομισμάτων από την Ιαπωνία. Συγκεκριμένα, όπως αναφέρουν οι «Financial Times», η ισοτιμία δολαρίου - ιαπωνικού νομισματος στα 95 γεν είναι ευνοϊκή για τους Ιάπωνες εξαγωγείς. Ως εκ τούτου μία ισοτιμία περίπου 90 γεν θα προκαλέσει ελεγχόμενους κλυδωνισμούς, οι οποίοι μπορούν να αντισταθμιστούν από την άνοδο της εσωτερικής αγοράς.

Αυτό άλλωστε δείχνει και η τρέχουσα αύξηση των μετοχών του ιαπωνικού δείκτη Nikkei 225, που δεν έχει επηρεαστεί από την ενίσχυση του γεν. Από την άλλη, το ιαπωνικό νόμισμα παραμένει υπερτιμημένο σε λογικά επίπεδα.

Ενδεικτικά, με βάση τους υπολογισμούς του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου για την ισοτιμία της αγοραστικής δύναμης, που κάθε χρόνο αναπροσαρμόζεται με βάση τον πληθωρισμό, τη δεκαετία του ’90 το ιαπωνικό νόμισμα ήταν υπερτιμημένο κατά 87%, στα μέσα της δεκαετίας κατά την κορύφωση του carry trade ήταν επίσης υπερτιμημένο σε ποσοστό 2% και τώρα έχει φτάσει στο 22%. Αυτό το μέγεθος μπορεί να απορροφήσει τις πιέσεις των Ιαπώνων εξαγωγέων.


Η αιτία της στροφής

Όμως, γιατί ο κ. Μπάφετ να αφήσει τις... αγαπημένες του αναδυόμενες αγορές και να αναζητήσει ευκαιρίες στην Ιαπωνία; Οι αναλυτές συνδέουν το ενδιαφέρον της Berkshire με την αλλαγή κυβέρνησης στη χώρα του ανατέλλοντος ηλίου. Στις εκλογές της 30ής Αυγούστου το Δημοκρατικό Κόμμα της Ιαπωνίας του 62χρονου κ. Γιούκιο Χατογιάμα πέτυχε μία ιστορική νίκη καθώς έδωσε τέλος στην επί 54 χρόνια ηγεμονία του Φιλελεύθερου Δημοκρατικού Κόμματος.

Η νέα κυβέρνηση επιδιώκει να εφαρμόσει νέα πολιτική, η οποία θα έχει κύριο στόχο την τόνωση της οικονομίας μέσω κυρίως της ενίσχυσης της εγχώριας κατανάλωσης, με υιοθέτηση μέτρων όπως η χορήγηση επιδομάτων και η αύξηση των χαμηλότερων μισθών. Ταυτόχρονα, η νέα κυβέρνηση έχει δεσμευθεί να μειώσει την εξάρτηση της οικονομίας από τις εξαγωγές.

Η αλλαγή πολιτικής ευνοεί τις νέες, μικρές ιαπωνικές εταιρείες, οι οποίες βασίζονται στην εσωτερική αγορά και δεν έχουν αποκτήσει εξαγωγικό προσανατολισμό. Έτσι, όπως αναφέρουν διεθνείς αναλυτές, η αλλαγή πολιτικής δίνει στην ιαπωνική οικονομία ορισμένα από τα χαρακτηριστικά των αναπτυσσόμενων οικονομιών, που δημιουργούν νέες εταιρείες-μικρά διαμάντια. Δηλαδή, το είδος των επιχειρήσεων που πάντα αναζητούν οι «καρχαρίες» όπως ο κ. Γουόρεν Μπάφετ. 


Το ενδιαφέρον στα νομίσματα των αναπτυσσόμενων οικονομιών

Τα κερδοσκοπικά κεφάλαια κινούνται προς τα νομίσματα των αναπτυσσόμενων οικονομιών, οι οποίες θα προχωρήσουν σε αυξήσεις των επιτοκίων τους πολύ νωρίτερα από τις ανεπτυγμένες χώρες. Χαρακτηριστικά, το ισραηλινό νόμισμα σημείωσε άνοδο κοντά στο 5% το τρίτο τρίμηνο του έτους αφού η κεντρική τράπεζα της χώρας ήταν η πρώτη που προχώρησε σε αύξηση επιτοκίου.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τον μέσο όρο των προβλέψεων των αναλυτών, μεταξύ των νομισμάτων με τη μεγαλύτερη άνοδο έως τον Σεπτέμβριο του 2010 θα είναι το νοτιοκορεατικό γουάν που θα αυξηθεί κατά 7%, η ινδική ρουπία (6,5%) και το ισραηλινό σέκελ (6%).

Η Goldman Sachs προβλέπει ότι η Νότιος Κορέα, η Ινδία και η Ινδονησία θα έχουν προχωρήσει σε σημαντικές αυξήσεις του επιτοκίου τους έως τη λήξη του πρώτου τριμήνου του 2010.

Επίσης, τα ιστορικά χαμηλά επίπεδα στα οποία βρίσκεται το επιτόκιο της Βραζιλίας δικαιολογούν την πρόβλεψη της Standard Chartered για άνοδό του έως τον επόμενο Μάρτιο, όμως η Merrill Lynch διαφοροποιείται εκτιμώντας ότι θα μείνει σταθερό όλο το 2010.

Η άνοδος των επιτοκίων προεξοφλείται από τους περισσότερους, αφού οι αναδυόμενες αγορές κινούνται με καλούς ρυθμούς ανάπτυξης, αφήνοντας πίσω την πιστωτική κρίση.

Χαρακτηριστικά, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο εκτιμά ότι ο ρυθμός ανάπτυξης στις αναπτυσσόμενες οικονομίες το 2010 θα φτάσει στο 4,7%, δηλαδή θα είναι οκτώ φορές υψηλότερος του μέσου ρυθμού των ανεπτυγμένων οικονομιών. Ταυτόχρονα, ενώ ο πληθωρισμός στις ανεπτυγμένες θα είναι στο 0,9% στις αναπτυσσόμενες θα ανέλθει στο 4,6%, δίνοντας έναν ακόμη λόγο στις κεντρικές τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκιά τους. 

** Αναδημοσίευση από το 603ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ", 9 - 13 Οκτωβρίου 2009.