Aνεργοι τραπεζίτες αναζητούν χρυσό στα βουνά της Αλάσκας! Συνέβη και αυτό στις ΗΠΑ, όπου η οικονομική κρίση έχει «γονατίσει» πολλούς, οι οποίοι πλέον προσπαθούν να εκμεταλλευτούν την εκτίναξη της τιμής του χρυσού, που πηγαίνει από ρεκόρ σε ρεκόρ παρουσιάζοντας σταθεροποίηση το τελευταίο διάστημα πάνω από τα 1.000 δολάρια η ουγκιά, φθάνοντας ενδοσυνεδριακά ακόμη και τα 1.050 δολάρια.

Την ίδια στιγμή τα χρυσά νομίσματα έχουν γίνει ανάρπαστα στην Ευρώπη. Στις πλέον ανεπτυγμένες χώρες της Γηραιάς Ηπείρου αναζητούν χρυσά νομίσματα του παρελθόντος και εκτός από τις λίρες της Αγγλίας -τις πλέον δημοφιλείς στην Ελλάδα- ανάρπαστα γίνονται τα χρυσά λουδοβίκεια και γενικά τα συναλλακτικά μέσα του 19ου αιώνα.

«Τα μέλη της Ένωσης Χρυσοθήρων Αμερικής έχουν αυξηθεί κατά περίπου 20% από πέρυσι, φθάνοντας σε επίπεδα-ρεκόρ», αναφέρει στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Reuters ο γενικός διευθυντής της ένωσης κ. Κεν Ράκερ.

Σε απόλυτους αριθμούς, μέσα στην τελευταία διετία της κρίσης οι διεκδικήσεις εξορυκτικών δικαιωμάτων στην Καλιφόρνια, η οποία είναι η πιο πλούσια Πολιτεία των ΗΠΑ σε χρυσό, έχουν αυξηθεί κατά περίπου 5.000 και πλέον φτάνουν τις 25.000. Ο κ. Ράκερ, μάλιστα, σημειώνει: «Μέλη της ένωσης έχουν γίνει κάθε λογής άνθρωποι. Από ιδιωτικοί υπάλληλοι έως δικηγόροι και άνεργοι τραπεζίτες».

Και εάν η δήλωσή του ακούγεται υπερβολική, βρέθηκε ο κ. Ρον Λάρσον, που εργάζεται στην αεροδιαστημική υπηρεσία NASA, για να πείσει και όσους δυσπιστούν. Ο ίδιος έχει υποβάλει αίτηση διεκδίκησης μιας περιοχής έξω από το Σιάτλ και, όπως δήλωσε στο Reuters, έχει βρει περίπου 8 ουγκιές χρυσού. Βέβαια, αναφέρει πως την αναζήτηση χρυσού την έχει χόμπι και τονίζει: «Δεν θα μπορούσα να ζω από αυτό, όπως είναι κατανοητό. Το ίδιο συμβαίνει και με όλους όσοι αναζητούν χρυσό, ο αριθμός των οποίων το τελευταίο διάστημα έχει αυξηθεί».

Και στο... κυνήγι του θησαυρού δεν μετέχουν μόνο Αμερικανοί. Πολλοί ξένοι φτάνουν στην Καλιφόρνια, στην Αλάσκα και στην Αριζόνα για να κάνουν την τύχη τους. Σε αυτό βοηθά και το γεγονός πως σε διάφορες Πολιτείες των ΗΠΑ δεν χρειάζεται να έχει κάποιος αποκτήσει εξορυκτικά δικαιώματα για να αναζητήσει το πολύτιμο μέταλλο. Αυτό μάλιστα οδηγεί στο συμπέρασμα ότι υπάρχουν πολλοί «αδήλωτοι» νέοι χρυσοθήρες.


-- Αντιδράσεις από τους οικολόγους

Όμως, και τα μέσα έχουν εκσυγχρονιστεί. Τα τσίγκινα σουρωτήρια, οι αξίνες και τα φτυάρια -εμβληματικά σκεύη από την εποχή του θρυλικού Ελντοράντο- αποτελούν παρελθόν. Οι χρυσοθήρες πλέον χρησιμοποιούν εκσκαφείς, οι οποίοι εκχωματώνουν τον βυθό των ποταμών ή άλλες περιοχές όπου πιθανότατα υπάρχει χρυσός.

Αυτή η πρακτική έχει προκαλέσει τις αντιδράσεις των περιβαλλοντικών οργανώσεων, που αναφέρουν πως τα συγκεκριμένα μηχανήματα καταστρέφουν τη χλωρίδα, σκοτώνουν τα ψάρια και τα αβγά τους και λασπώνουν τα νερά των ποταμών.

Για τον λόγο αυτό οι Αρχές της Καλιφόρνιας προτίθενται να ενισχύσουν τους κανόνες της χρυσοθηρίας, αφού τώρα υπάρχουν μόνο εποχικοί περιορισμοί. Βέβαια, ο κ. Ράκερ έχει άλλη άποψη, υποστηρίζοντας πως δεν χρειάζεται πιο αυστηρό καθεστώς.

Επισημαίνει μάλιστα ότι οι χρυσοθήρες είναι και χρήσιμοι, αφού απομακρύνουν από τα ποτάμια επικίνδυνα μέταλλα όπως ο ψευδάργυρος. Και αυτό, δυστυχώς για εκείνους, στη συντριπτική πλειονότητα είναι η λεία τους...


-- Προβλέψεις για μακροπρόθεσμη άνοδο στις τιμές

Μήπως το ράλι του χρυσού αρχίζει να εξαντλείται από τη στιγμή που η κρίση αποτελεί παρελθόν και ενώ η τιμή έχει ξεπεράσει τα 1.000 δολάρια; Παράγοντες του κλάδου αλλά και αναλυτές δεν το πιστεύουν. Ενδεικτικό είναι πως η μεγαλύτερη παραγωγός εταιρεία του κόσμου, η Barrick Gold Corp., έχει ποντάρει 5,6 δισ. δολάρια σε στοιχήματα υπέρ της συνέχισης του ράλι. Ανάλογες εκτιμήσεις δίνουν και οι αναλυτές.

Χαρακτηριστικά, η Standard Bank υπολογίζει ότι η τιμή του πολύτιμου μετάλλου θα φθάσει τα 1.100 δολάρια μέχρι το τέλος του χρόνου. Την ίδια τιμή-στόχο δίνει και η Deutsche Bank, αλλά για μέσα στο 2010. Πολύ πιο δυναμική είναι η Barclays, η οποία εκτιμά ότι η τιμή θα βρεθεί στα 1.500 δολ. μέσα στο επόμενο εξάμηνο, συνάδοντας με άλλες μεμονωμένες αναφορές αναλυτών για 1.400 δολάρια στο ίδιο διάστημα.

Τέλος, ορισμένοι προβλέπουν πως το ράλι θα συνεχιστεί και την επόμενη τριετία και η τιμή θα φθάσει τα 2.000 δολάρια έως το 2012. Το πολύτιμο μέταλλο είναι το απόλυτο επενδυτικό καταφύγιο, με αποτέλεσμα να θεωρείται λογική η άνοδός του την περίοδο της πρόσφατης κρίσης. Έφτασε στα 1.033 δολάρια τον Μάρτιο του 2008, τις ημέρες της χρεοκοπίας της Bear Stearns. Η δικαιολογία για τη σημερινή του αύξηση είναι ο φόβος για πληθωρισμό όταν θα αρχίσει να ανακάμπτει η αμερικανική οικονομία και η διολίσθηση του δολαρίου, με το οποίο ο χρυσός έχει παραδοσιακά αντίρροπη σχέση.

Όμως, οι αναλυτές αποδίδουν τις εκτιμήσεις για ακόμα υψηλότερη τιμή στη μακροπρόθεσμη αλλαγή όσον αφορά στις ισορροπίες στην αγορά των νομισμάτων. Το τελευταίο διάστημα εντείνονται οι φωνές από τις αναπτυσσόμενες χώρες, όπως η Κίνα, η Ρωσία και η Ινδία, για στροφή προς άλλα νομίσματα, ενώ και τα κράτη του Περσικού Κόλπου εξετάζουν την αποτίμηση του πετρελαίου σε καλάθι νομισμάτων και όχι στο δολάριο. Όλα αυτά προκαλούν αρνητική τάση για το αμερικανικό νόμισμα και καθιστούν τον χρυσό ακόμα πιο λαμπερό. 


-- Ξεπουλούν τα χρυσά τους κοσμήματα

«Για ποιον λόγο να μην πουλήσω κάτι που δεν θα φορέσω ποτέ; Εν μέσω οικονομικής κρίσης και με την τιμή του χρυσού στα ύψη το κέρδος μου θα είναι τεράστιο». Αυτό υποστήριξε ο 30χρονος κάτοικος της Νέας Υόρκης κ. Μαρκ Μουράντο, μιλώντας στο ειδησεογραφικό πρακτορείο Bloomberg για το θέμα της αύξησης των πωλήσεων χρυσαφικών το τελευταίο διάστημα.

Ο κ. Μουράντο πούλησε μία παλιομοδίτικη χρυσή αλυσίδα λαιμού και άλλα κοσμήματα στην εταιρεία EZSellGold Inc. προς 3.500 δολάρια όταν, όπως ο ίδιος τα αποτίμησε, τα είχε αγοράσει προ 15ετίας 500 δολάρια. Με βάση το σχετικό ρεπορτάζ του Bloomberg, εάν ο κ. Μουράντο το 1994 είχε επενδύσει τα 500 του δολάρια στον χρηματιστηριακό S&P 500, σήμερα θα είχε κέρδος μόλις 634 δολαρίων. Η εκποίηση χρυσών αντικειμένων συνδέεται και με τις πωλήσεις σκραπ χρυσού.

Ο πρόεδρος της εταιρείας ερευνών GFMS Ltd., κ. Φίλιπ Κλάπουικ, εκτιμά ότι οι πωλήσεις σκραπ θα αυξηθούν 22% το 2009, ανεβαίνοντας από τους 1.217 τόνους το 2008 στους 1.485 τόνους. Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού υπολογίζει πως η αναλογία του σκραπ το 2009 θα φθάσει στο επίπεδο-ρεκόρ του 25% επί της παγκόσμιας προμήθειας χρυσού.

** Αναδημοσίευση από το 604ο φύλλο της εβδομαδιαίας εφημερίδας "ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ", 16 - 20 Οκτωβρίου 2009.