Επιστροφή του Dow Jones στις 10.000 μονάδες. Ψυχολογικό όριο που κατακτήθηκε, αλλά… οι πανηγυρισμοί ήταν ελάχιστοι. Ακόμη και οι εκ πεποιθήσεως ταύροι απλώς χαμογέλασαν και οι ενδείξεις ενθουσιασμού ήταν μάλλον χλιαρές.

"Απόλυτα ορθή αντίδραση", υπογραμμίζει ο κ. David Callaway, ένας εκ των πιο έγκυρων αρθρογράφων του MarketWatch, ο οποίος μάλιστα προχωρά ένα βήμα πιο πέρα και προσθέτει: "Ο Dow Jones στις 10.000 μονάδες; Και λοιπόν, τι έγινε; Ξυπνήστε με όταν θα φθάσει στις 14.000"!

Παρά το γεγονός ότι ο Dow Jones θεωρείται βαρόμετρο για το τι μέλλει γενέσθαι στην αμερικανική οικονομία, η νέα τάξη πραγμάτων που έχει δημιουργηθεί μετά την κρίση καθιστά τους σχολιαστές εξαιρετικά συγκρατημένους.

Η αμερικανική οικονομία, μετά το σκληρό χτύπημα που δέχθηκε, όντως έχει εισέλθει σε πορεία ανάκαμψης. Το επιβεβαίωσε ακόμη και η Fed, η οποία στην πρόσφατη συνεδρίασή της στα τέλη Σεπτεμβρίου έκανε λόγο για αναθέρμανση της δραστηριότητας. Το 80% των κορυφαίων οικονομολόγων που συμμετείχαν στην έρευνα του National Association for Business Economics (NABE) δήλωσε ότι η ανάκαμψη έχει φθάσει.

Όμως αυτό που έχει πραγματική σημασία είναι η δύναμή της. Ως προς αυτό οι ταύροι και οι αρκούδες συμφωνούν: η ανάκαμψη θα είναι σταδιακή, πολύ αργή, θα υπάρξουν πισωγυρίσματα και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί κάποιος να υποστηρίξει ότι όλα βαίνουν καλώς.

"Οι καταναλωτές και οι μικρές επιχειρήσεις δεν βρίσκονται σε ράλι", σημειώνει στο CNN.com ο κ. John Silvia, οικονομολόγος της Wells Fargo. "Ως εκ τούτου με μεγάλη ευκολία ο Dow Jones μπορεί να διολισθήσει στις 9.500 μονάδες. Μπορεί να ανακάμψει έως τις 11.000; Πολύ δύσκολο στην τρέχουσα κατάσταση, πιθανώς ακόμα και επικίνδυνο, καθώς έπειτα από αυτό το ξέσπασμα δεν αποκλείεται να ακολουθήσει η προσγείωση στην οδυνηρή οικονομική πραγματικότητα".

Οι λιγότερο αισιόδοξοι οικονομολόγοι, μάλιστα, θέτουν ακόμα και υπό αμφισβήτηση την ανάκαμψη. Το επιχείρημά τους εξαιρετικά ισχυρό: πώς μπορεί μια οικονομία να ανακάμπτει και ταυτόχρονα να χάνονται περίπου 500.000 θέσεις εργασίας ανά μήνα;

"Μπορεί να μην είμαστε πλέον αντιμέτωποι με τη λαίλαπα, με τον Αρμαγεδδώνα, και ως εκ τούτου ένα μικρό ράλι μπορεί να δικαιολογηθεί", τονίζει ο κ. Rich Yamarone, επικεφαλής της μονάδας οικονομικών ερευνών της Argus Research. "Όμως καλύτερα από όλα θα ήταν οι επενδυτές να μην αισθάνονται ασφαλείς. Το μεγάλο στοίχημα είναι να παραμείνουν ψύχραιμοι και να επιδείξουν αυτοσυγκράτηση. Η ανάκαμψη του Dow Jones περιλαμβάνει και στοιχεία φούσκας, ως εκ τούτου ας είμαστε προσεκτικοί".

Ακόμη και το πιο γερό επιχείρημα των ταύρων, το οποίο αφορά στη θετική πορεία -και σε ορισμένες περιπτώσεις την εξαιρετική πορεία- της εταιρικής κερδοφορίας, μοιάζει να καταρρίπτεται έπειτα από μία πιο προσεκτική ανάγνωση των ανακοινώσεων εκ μέρους των επιχειρήσεων.

Το μεγαλύτερο μέρος της ανάκαμψης των κερδών είτε προέρχεται μετά την εφαρμογή σκληρών προγραμμάτων μείωσης δαπανών είτε είναι κέρδη από trading (όπως στην περίπτωση της Goldman Sachs), και ως εκ τούτου μη επαναλαμβανόμενα.

Ο Αμερικανός καταναλωτής εξακολουθεί να κρατά κλειστό το πορτοφόλι του, οι επισφάλειες για τις τράπεζες (κυρίως σε καταναλωτικά και στεγαστικά δάνεια) εξακολουθούν να αυξάνουν, οι κατασχέσεις ακινήτων συνεχίζουν να ενισχύονται και οι χρηματοδοτήσεις σε μικρομεσαίες επιχειρήσεις παραμένουν παγωμένες. Με πιο απλά λόγια, η Wall Street μπορεί να αισθάνεται χαρούμενη, αλλά η Main Street δυσκολεύεται πολύ να επανέλθει σε φυσιολογική πορεία.

"Την τελευταία φορά που κοίταξα, εκατομμύρια άνθρωποι εξακολουθούσαν να μην έχουν δουλειά. Τα εργοστάσια παρέμεναν κλειστά και ο αριθμός εκείνων ανά την υφήλιο που βρίσκονται κάτω από το όριο της φτώχειας έχει αυξηθεί κατά 100 εκατ. το 2008, βάσει στοιχείων του ΟΗΕ. Πρόκειται για τη σκληρή εικόνα της πραγματικής οικονομίας, για τη σκληρή εικόνα της πραγματικότητας. Αυτοί οι αριθμοί είναι πολύ πιο σημαντικοί -αν και δυσάρεστοι- σε σύγκριση με το 10χίλιαρο του Dow Jones. Πολύ δύσκολα μπορείς να τους δεις θετικά. Είναι η πραγματικότητα. Καλύτερα οι επενδυτές να μην την ξεχνούν". Αυτό τονίζει ο κ. Callaway.

Πολύ δύσκολα κάποιος θα μπορούσε να διαφωνήσει μαζί του...