Αντικρουόμενα συμφέροντα, που επηρεάζουν τις αξιολογήσεις των τραπεζών από τους μεγάλους οίκους, βρίσκει μελέτη που δημοσιεύεται στο μηνιαίο περιοδικό της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας. Σημειώνει πως οι τράπεζες αξιολογούνται ευνοϊκότερα εάν παρέχουν μεγαλύτερες τιτλοποιήσεις στους οίκους.

Η έρευνα, η οποία επιχειρεί να παράσχει μια πιο περιεκτική ανάλυση της ποιότητας των αξιολογήσεων των τραπεζών, στηρίχθηκε σε 39.000 τραπεζικές αξιολογήσεις από το 1990 έως το 2011 από τους τρεις μεγάλους οίκους Standard & Poor’s, Moody’s και Fitch.

Η έρευνα καταλήγει σε τέσσερις διαπιστώσεις:

Πρώτον, το περιεχόμενο των πληροφοριών των πιστοληπτικών αξιολογήσεων είναι υψηλότερο κατά τη διάρκεια τραπεζικών κρίσεων. Αυτό επιβεβαιώνει την αντίληψη ορισμένων θεωρητικών ότι τα καθαρά οφέλη για τους οίκους αξιολόγησης για την παροχή καλών αξιολογήσεων είναι χαμηλότερα κατά τη διάρκεια του peak των επιχειρηματικών κύκλων.

Δεύτερον, οι τραπεζικές αξιολογήσεις στα ανώτερα επίπεδά τους δεν έχουν ουσιαστική σχέση με τις εκτιμώμενες πιθανότητες χρεοκοπίας δύο χρόνια αργότερα.

Τρίτον, η δομική ανάλυση αποκαλύπτει συστηματικές σχέσεις μεταξύ της κατεύθυνσης της "λάθος" αξιολόγησης και του μεγέθους της τράπεζας. Αυτό σημαίνει ότι οι μεγάλες τράπεζες συστηματικά λαμβάνουν πιο ευνοϊκές αξιολογήσεις, σε σχέση με το εκτιμώμενο ρίσκο χρεοκοπίας τους. Σύμφωνα με την ΕΚΤ, αυτή η μεροληψία αντανακλά κυρίως τα αντικρουόμενα κίνητρα των οίκων αξιολόγησης, σε ό,τι αφορά τις μεγάλες τράπεζες, αντί την αντικειμενική αποτίμηση των κρατικών εγγυήσεων που παρέχονται σε αυτές.

Τέταρτον, οι οίκοι αξιολόγησης συστηματικά δίνουν πιο ευνοϊκές αξιολογήσεις σε τράπεζες που τους παρέχουν μεγάλες τιτλοποιήσεις.

Σύμφωνα με την ΕΚΤ, τα στοιχεία αυτά δείχνουν ότι η διαδικασία αξιολόγησης των τραπεζών πιθανότατα υπονομεύεται από αλληλοκαλυπτόμενα επιχειρηματικά συμφέροντα μεταξύ των οίκων αξιολόγησης και των μεγάλων πιστωτικών ιδρυμάτων.

Τα ευρήματα αυτά, τονίζει η ΕΚΤ, δείχνουν ότι πρέπει να υπάρξουν σημαντικές αλλαγές πολιτικής. Μεταξύ άλλων, χρειάζεται να ενισχυθεί η εποπτεία στις μεγάλες τράπεζες, διότι η συστηματική ευνοϊκή αξιολόγησή τους από τους οίκους οδηγεί σε στρεβλώσεις του τραπεζικού ανταγωνισμού και διαιωνίζει το πρόβλημα των «πολύ μεγάλων για να καταρρεύσουν» τραπεζών.

Επίσης, θα πρέπει να υπάρξει μεγαλύτερη διαφάνεια και καλύτερη πληροφόρηση του κοινού, προκειμένου να μειωθεί η υπερβολική επιρροή των οίκων αξιολόγησης στο χρηματοοικονομικό σύστημα.