Δραματική είναι η συρρίκνωση που καταγράφεται στη συνολική αξία των κρατικών ομολόγων που κυκλοφορούν με αξιολόγηση «ΑΑΑ» από τους τρεις μεγάλους οίκους αξιολόγησης. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των Financial Times, τα κρατικά ομόλογα με “AAA” που είναι και ο θεμέλιος λίθος της παγκόσμιας οικονομίας, έχουν μειωθεί περισσότερο από 60% από τότε που ξεκίνησε η χρηματοοικονομική κρίση πυροδοτώντας μπαράζ υποβαθμίσεων ανεπτυγμένων οικονομιών.

ΗΠΑ, Βρετανία και Γαλλία είναι οι τρεις οικονομίες που έχασαν την ανώτατη πιστοληπτική αξιολόγηση σε αυτό το διάστημα, με αποτέλεσμα να συρρικνωθούν απότομα και τα κρατικά ομόλογα που κρίνονται ασφαλέστερα από τη Moody΄s, τη Fitch και τη Standard & Poor’s. Σύμφωνα με την ανάλυση των Financial Times, το 2007 η συνολική αξία των κρατικών ομολόγων με «ΑΑΑ» άγγιζε τα 11 τρισ. δολ., ενώ τώρα βρίσκεται σε επίπεδα χαμηλότερα από 4 τρισ. δολ.

Το μεγαλύτερο πλήγμα ήταν σαφώς η υποβάθμιση των ΗΠΑ από τη S&P τον Αύγουστο του 2011. Η κίνηση αυτή ουσιαστικά οδήγησε στην επαναχάραξη του παγκόσμιου πιστωτικού χάρτη, ενθαρρύνοντας την στροφή των επενδυτικών κεφαλαίων στις αναδυόμενες αγορές και αναγκάζοντας τους επενδυτές να αναθεωρήσουν τι θεωρείται «ασφαλής» τοποθέτηση.

Εκτός από τις πιστοληπτικές υποβαθμίσεις σε ΗΠΑ και ΕΕ όμως, η ανάλυση των FT επισημαίνει και το μπαράζ των αναβαθμίσεων σε πολλές αναδυόμενες οικονομίες, κυρίως στη Λατινική Αμερική. Ενδεικτικά αναφέρεται ότι από τον Ιανουάριο του 2007 έχει αναβαθμιστεί η πιστοληπτική αξιολόγηση της Ουρουγουάης, της Βολιβίας και της Βραζιλίας. Ακολουθούν και οι ασιατικές οικονομίες. Ενδεικτική είναι η σημερινή αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης των Φιλιππίνων από τη Fitch, σε επενδυτική βαθμίδα.

«Πρόκειται για γεω-οικονομικές αλλαγές που επήλθαν από τις εντάσεις στις διεθνείς χρηματαγορές από τα μέσα του 2007 και θέτουν εν αμφιβόλω τις μέχρι τώρα εκτιμήσεις περί σταθερότητας των τραπεζικών συστημάτων και των δημόσιων οικονομικών» σχολιάζουν οι Financial Times.

«Πριν από πέντε χρόνια, ο κόσμος ήταν αρκετά προβλέψιμος. Οι τραπεζικές κρίσεις συνέβαιναν ως επί το πλείστον στις αναδυόμενες αγορές. Τώρα βρισκόμαστε σε ένα κόσμο όπου όλες οι βασικές υποθέσεις έχουν αναιρεθεί» εξηγεί και ο Ντέιβιντ Ρίλεί, επικεφαλής του τμήματος αξιολόγησης κρατών της Fitch.

Ο Τζον Τσέιμπερς, πρόεδρος της επιτροπής κρατικής αξιολόγησης της S&P εξηγεί ότι πολλές αναδυόμενες αγορές έχουν προχωρήσει σε μεταρρυθμίσεις που έχουν βελτιώσει την πιστοληπτική τους αξιολόγηση. «Συνέβαλαν και οι βελτιωμένες οικονομικές συνθήκες. Είναι ευκολότερο να κάνεις μεταρρυθμίσεις με ούριο άνεμο» δηλώνει.