Μαύρη τρύπα αποτελούν για τους εκτελεστικούς διευθυντές του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου οι βασικές παραδοχές πάνω στις οποίες στηρίζεται το κυπριακό πρόγραμμα.

Οι τοποθετήσεις των εκτελεστικών διευθυντών του, που θα κληθούν σήμερα να εγκρίνουν το €1 δισ. που θα δώσει το Ταμείο στην Κύπρο, αναδεικνύουν τα μεγάλα ερωτήματα που τίθενται για τη βιωσιμότητα του προγράμματος και τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσει η Κύπρος στην επιτυχή υλοποίησή του.

Με το εσωτερικό 47σέλιδο έγγραφο του ΔΝΤ, που δημοσιεύει η StockWatch, οι εκτελεστικοί διευθυντές του Ταμείου θέτουν -σε αυστηρό, σε κάποια σημεία, ύφος- ερωτήματα στους τεχνοκράτες του που συμμετείχαν στη διαδικασία διαπραγμάτευσης του μνημονίου.

Αν και η εκτελεστική διεύθυνση του Ταμείου αναμένεται να εγκρίνει τη βοήθεια προς την Κύπρο, τα ζητήματα που παρουσιάζονται στο έγγραφο είναι σημαντικά.

Κάποιοι διευθυντές, για παράδειγμα, αφήνουν σοβαρές αιχμές για τις ενέργειες της διευθυντικής ομάδας που χειρίστηκε τις διαπραγματεύσεις (π.χ. της Ντέλια Βελκουλέσκου), και διερωτούνται γιατί το Ταμείο συναίνεσε στο «κούρεμα» ασφαλισμένων καταθέσεων στο Eurogroup της 15ης Μαρτίου.

Ο Paulo Nogueira Batista και ο Hector Torres αναφέρουν ότι «το πρώτο πακέτο ήταν απαράδεκτο αφού επέβαλλε ζημίες σε μικρούς ασφαλισμένους καταθέτες και επειδή δεν διαφοροποιούσε φερέγγυες και μη φερέγγυες τράπεζες». «Δεν θα έπρεπε ποτέ να υιοθετηθεί από τη διεύθυνση, ιδίως χωρίς προηγούμενη διαβούλευση με το Συμβούλιο», σημειώνουν σε αυστηρό ύφος.

Η πιο κοινή διαπίστωση των διευθυντών είναι ότι οι μακροοικονομικές προβλέψεις των τεχνοκρατών του Ταμείου ότι η οικονομία θα συρρικνωθεί κατά 12,5% σε δύο χρόνια και θα αρχίσει να αναπτύσσεται εκ νέου το 2015 είναι υπερβολικά αισιόδοξες. Θεωρούν ότι δεν υπάρχουν αρκετά στοιχεία για να γίνουν τέτοιες προβλέψεις και ζητούν από τους τεχνοκράτες να εξηγήσουν πώς θα ανακάμψει η οικονομία σε περίοδο δημοσιονομικής λιτότητας.

Η λέξη «αισιόδοξες» αναφέρεται αρκετές φορές στο κείμενο, και σε κάποιες περιπτώσεις παραπέμπει στην κακή εμπειρία με τις προβλέψεις που έκαναν οι τεχνοκράτες του Ταμείου σε σχέση με την Ελλάδα.

Τα μέλη του εκτελεστικού συμβουλίου αμφισβητούν επίσης τις εκτιμήσεις για τη βιωσιμότητα του χρέους - ζήτημα που απασχόλησε έντονα το ΔΝΤ και ήταν η βασική δικαιολογία για το «κούρεμα». Θεωρούν ότι το μακροοικονομικό περιβάλλον είναι τόσο απρόβλεπτο που καθιστά τους όποιους υπολογισμούς απλές εικασίες.

Κάποιοι ρωτούν, μάλιστα, να τους εξηγηθεί ποιοι τομείς της κυπριακής οικονομίας θα συνεισφέρουν στην ανάκαμψη τώρα που ο τραπεζικός κλάδος έχει υποστεί τόσο μεγάλο πλήγμα.

Δεδομένης της επίδρασης του resolution των δύο συστημικών τραπεζών στην οικονομία, τίθεται επίσης το ερώτημα γιατί κάνουν front-load τα αυστηρά μέτρα λιτότητας.

Μία από τις πιο ουσιαστικές κριτικές είναι για τις εξαιρέσεις που δόθηκαν σε κάποιους ανασφάλιστους καταθέτες. Αρκετοί διευθυντές διερωτούνται γιατί κάποιοι καταθέτες έτυχαν διαφορετικού χειρισμού από άλλους.

Υπάρχουν επίσης ερωτήματα για το χειρισμό των υπόλοιπων καταθετών σε τράπεζες που εκτιμάται ότι θα χρειαστούν στήριξη από το κράτος.

Οι πιο πάνω διευθυντές αναφέρουν «ότι κάποιες τράπεζες και συνεργατικά, που θεωρήθηκαν φερέγγυα, θα χρειαστούν κρατική στήριξη για να επιβιώσουν. Οι ανασφάλιστοι καταθέτες σε αυτές τις ‘φερέγγυες, αλλά υποκεφαλαιοποιημένες’ τράπεζες θα εξαιρεθούν από τη μετατροπή των καταθέσεών τους σε μετοχές (αλλά θα ωφεληθούν από κρατική στήριξη)».

Οι δύο διερωτούνται αν αυτοί οι χειρισμοί θα δημιουργήσουν νομικές απαιτήσεις.