Τι προβλέπουν οι νέοι κανόνες για τη Σένγκεν

Ενημερωτικό σημείωμα αναφορικά με την επαναφορά των συνοριακών ελέγχων στη Σένγκεν εξέδωσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, όπου αναλύει τους νέους κανόνες «για την προστασία της ελεύθερης διακίνησης των πολιτών».

Μεταξύ άλλων, στο σημείωμα αναφέρεται: «Οι νέοι κανόνες επιτρέπουν μια ισχυρή διακυβέρνηση της περιοχής Σένγκεν, με βάση ξεκάθαρους και διαφανείς ευρωπαϊκούς κανόνες που θα καταστήσουν το σύστημα πιο αποδοτικό.

Το νέο σύστημα θα αποτρέπει τα κράτη μέλη από το να αποφασίζουν μονομερώς την επαναφορά μη αναγκαίων ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα χωρίς ευρωπαϊκή επιβεβαίωση. Η Κομισιόν λαμβάνει κεντρικό ρόλο σε ότ,ι αφορά τον έλεγχο και την αξιολόγηση και, σε στενή συνεργασία με ειδήμονες από τα κράτη μέλη, θα έχει την ικανότητα να διασφαλίσει ότι θα τηρούνται οι όροι Σένγκεν».

Μεταξύ άλλων, «η νέα διαδικασία αξιολόγησης περιλαμβάνει επίσης μέτρα που στόχο έχουν να βοηθήσουν τα κράτη μέλη να πληρούν τις συστάσεις που υιοθετούνται στο πλαίσιο της διαδικασίας αξιολόγησης».

Σύμφωνα με το νέο σύστημα, «υπάρχει πρόβλεψη και για την εξαιρετική περίπτωση όπου η μη συμμόρφωση σε ό,τι αφορά τη διαχείριση των εξωτερικών συνόρων συνεχίζει να μην αντιμετωπίζεται. Οι νέοι κανόνες περιλαμβάνουν την πιθανότητα τα κράτη μέλη να αποφασίσουν (βασιζόμενα σε πρόταση από την Κομισιόν και σε σύσταση από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο) την προσωρινή επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα των αξιολογούμενων κρατών μελών, για περιορισμένη χρονική περίοδο, ώστε να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις στη συμμόρφωση με τους νέους κανόνες».

Σε ό,τι αφορά τις καταστάσεις που μπορεί να οδηγήσουν σε προσωρινή και έκτακτη επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα, σύμφωνα με το σημείωμα της Κομισιόν, «μια σοβαρή απειλή για τη δημόσια πολιτική ή την εσωτερική ασφάλεια θα εξακολουθήσει να είναι ο μόνος λόγος για την επαναφορά των εσωτερικών συνοριακών ελέγχων. Αυτός ο λόγος παραμένει ουσιαστικά αμετάβλητος σε σχέση με αυτόν που ορίζεται από τον σημερινό Κώδικα Σένγκεν, και μπορεί να σχετίζεται, μεταξύ άλλων, με:
-Προβλέψιμα γεγονότα με τοπικές βραχυπρόθεσμες επιπτώσεις (όπως για παράδειγμα μεγάλα αθλητικά γεγονότα, πολιτικές διαδηλώσεις, πολιτικές συναντήσεις υψηλού προφίλ).
-Επείγοντα απρόβλεπτα, βραχυπρόθεσμα γεγονότα που απαιτούν άμεσες ενέργειες (όπως για παράδειγμα τρομοκρατικές επιθέσεις ή άλλα μεγάλα εγκληματικά περιστατικά).
-Μια επίμονη σοβαρή ανεπάρκεια που σχετίζεται με τους εξωτερικούς συνοριακούς ελέγχους (ως ύστατη λύση και αφού έχουν εξαντληθεί όλα τα άλλα μέτρα, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων τεχνικής ή και οικονομικής στήριξης, για να μετριαστεί η επίπτωση της αποτυχίας ενός κράτους μέλους να ελέγξει τη δική του πλευρά των εξωτερικών συνόρων).

Οι ανεπάρκειες στη διαχείριση των συνόρων θα προσδιορίζονται σε έκθεση που θα ετοιμάζεται στο πλαίσιο του μηχανισμού αξιολόγησης και σε συστάσεις για την αντιμετώπιση των ανεπαρκειών. Η Κομισιόν πρώτα θα προτείνει στο κράτος μέλος να λάβει συγκεκριμένα μέτρα, όπως να ζητήσει στήριξη από τη Frontex. Ωστόσο, σε πολύ εξαιρετικές περιπτώσεις όπου αυτά τα μέτρα αποδειχθούν αναποτελεσματικά για την αντιμετώπιση των ανεπαρκειών, η Κομισιόν θα μπορεί να προτείνει την προσωρινή επαναφορά των ελέγχων στα εσωτερικά σύνορα».

*** Διαβάστε εδώ ολόκληρο το ενημερωτικό σημείωμα της Κομισιόν.