Έρευνα της ΕΕ κατά Βουλγαρίας για φυσικό αέριο

Επίσημη διαδικασία κατά της Βουλγαρίας ξεκινάει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, για τα εμπόδια που θέτουν οι κρατικές της εταιρείες στην πρόσβαση και άλλων παικτών στην αγορά φυσικού αερίου και στη χρήση των υποδομών μεταφοράς.

Η εξέλιξη αυτή, αναμενόμενη εν πολλοίς, έχει και έντονο ελληνικό ενδιαφέρον. Ο λόγος είναι ότι η χωρητικότητα της διασυνοριακής διασύνδεσης (αγωγός) με την Ελλάδα έχει δεσμευτεί από μία και μόνο εταιρεία, με αποτέλεσμα να μην μπορούν να γίνουν εισαγωγές φυσικού αερίου στην Ελλάδα από τα βόρεια σύνορα και ως εκ τούτου ο μοναδικός χρήστης της, η ρωσική Gazprom να ελέγχει και την ελληνική αγορά σε μεγάλο βαθμό.

Η έναρξη της διαδικασίας αυτής (formal proceedings) ανακοινώθηκε από την Επιτροπή την περασμένη Παρασκευή. Ωστόσο η ανταλλαγή αλληλογραφίας μεταξύ Επιτροπής και Βουλγαρίας, όπως αναφέρουν πληροφορίες του Euro2day.gr, ξεκίνησε το 2009 με ερωτήματα που έθεσε η αρμόδια γενική διεύθυνση της Επιτροπής, για το καθεστώς λειτουργίας της αγοράς φυσικού αερίου στη γειτονική Χώρα.

Οι μη ικανοποιητικές απαντήσεις των Βουλγαρικών Κυβερνήσεων για το ρόλο των κρατικών εταιρειών Bulgargaz (εμπορική) και Bulgartransgaz (διαχειριστής δικτύου), κατέληξαν στην έναρξη της επίσημης διαδικασίας, με πιθανότατο ενδεχόμενο την επιβολή χρηματικού προστίμου στη Βουλγαρία για κάθε μέρα μη εφαρμογής της κοινοτικής νομοθεσίας σε ό,τι αφορά στη λειτουργία των αγορών.

Συγκεκριμένα, η εξέταση αφορά «εικαζόμενη παρεμπόδιση του ανταγωνισμού». Στο πλαίσιό της η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα εξετάσει κατά πόσο η κρατική Bulgarian Energy Holding –BEH και οι δύο θυγατρικές της παρεμποδίζουν άλλες εταιρείες να αποκτήσουν πρόσβαση στις υποδομές φυσικού αερίου της χώρας, κατά παράβαση των κανόνων ανταγωνισμού που ισχύουν στην ΕΕ. Η Επιτροπή σύμφωνα με την ανακοίνωσή της, έχει σαφείς ενδείξεις ότι η ΒΕΗ με τις θυγατρικές της, καταχρώνται της υπερδεσπόζουσας θέσης που έχουν στην τοπική αγορά φυσικού αερίου.

Τι συμβαίνει με την Ελλάδα

Σε ό,τι αφορά στη διασύνδεση με την Ελλάδα, από τον αγωγό αυτό η ΔΕΠΑ παραλαμβάνει το φυσικό αέριο που της πουλά η ρωσική Gazprom. Από τη δυναμικότητα της διασύνδεσης που ανέρχεται σε 12,7 εκατομμύρια κυβικά μέτρα το 24ωρο, δηλαδή περίπου 4,6 δισ. κυβικά μέτρα το χρόνο, τα 11,7 εκατομμύρια κυβικά ημερησίως η Bulgartransgaz τα έχει δεσμεύσει υπέρ της Gazprom (4,3 δισ. κυβικά ετησίως) και το 1 εκατομμύριο κυβικά είναι ελεύθερα σε άλλους χρήστες, αλλά ως διακοπτόμενη παροχή, με επίκληση τεχνικών προβλημάτων.

Έτσι και ενώ οι ποσότητες που παραλαμβάνει η ΔΕΠΑ από την Gazprom σπάνια φθάνουν τα 3 δισ. κυβικά μέτρα το χρόνο, διατηρείται δεσμευμένη όλη η υπόλοιπη χωρητικότητα, ενώ και τα επιπλέον 1 εκατομμύρια κυβικά την ημέρα (365 εκατ. κυβικά το χρόνο) δεν μπορούν να αξιοποιηθούν από εισαγωγείς, λόγω της αβεβαιότητας που προκαλούν οι όροι που θέτει η Bulgartransgaz.

Θα πρέπει να σημειωθεί επίσης, ότι η ΔΕΠΑ μόλις τελευταία και μετά από παρέμβαση της Επιτροπής Ανταγωνισμού, προχώρησε στην παραχώρηση μέσω διαγωνιστικής διαδικασίας, αχρησιμοποίητης από την ίδια χωρητικότητας στη διασύνδεση με τη Βουλγαρία από την ελληνική πλευρά. Ωστόσο το «άνοιγμα» αυτό δεν έχει κανένα πρακτικό αποτέλεσμα, αφού η χωρητικότητα του αγωγού είναι κλειστή από την πλευρά της Βουλγαρίας. Οπότε δεν υπάρχει συμμετοχή στους διαγωνισμούς της ΔΕΠΑ.