Κύπρος: Πώς θα ενισχύσει τον αγροτικό τομέα!

ΕΡ.: Κύριε Υπουργέ, ποιοι είναι οι τομείς δράσης και οι προτεραιότητες του Υπουργείου Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος;

ΑΠ.: Tο Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος έχει ευθύνη για ένα ευρύ φάσμα δράσεων που αφορούν τόσο στην ανάπτυξη της υπαίθρου, όσο και γενικότερα στην αειφόρο ανάπτυξη του τόπου. Προωθεί την προστασία και αειφόρο διαχείριση του περιβάλλοντος, των φυσικών πόρων, καθώς και την αειφόρο διαχείριση της γεωργικής, κτηνοτροφικής και αλιευτικής παραγωγής.

Η οικονομική κρίση έχει επιφέρει τεράστιο πλήγμα στην αγροτική ανάπτυξη και για τον λόγο αυτό είναι υπό διαμόρφωση το Εθνικό Στρατηγικό Σχέδιο για την Ανάπτυξη της Αγροτικής Οικονομίας με ορίζοντα το 2020, ώστε ο αγροτικός τομέας να συμβάλει στην επανεκκίνηση της οικονομίας. Στόχος μας δηλαδή είναι να αναπτύξουμε τη γεωργοκτηνοτροφία, να την τοποθετήσουμε σε σωστή επιστημονική και επαγγελματική βάση και να αυξήσουμε τη συνεισφορά της στο ΑΕΠ. Οραματιζόμαστε να δημιουργήσουμε συνθήκες που θα επαναφέρουν τον αγροτικό τομέα ως παράγοντα επανασύστασης του κοινωνικού και οικονομικού ιστού της υπαίθρου.

Καταλήγω σημειώνοντας ότι στρατηγικός στόχος του Υπουργείου είναι η στήριξη του αγροτικού κόσμου, η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου στην ύπαιθρο, καθώς και η αειφόρος διαχείριση των φυσικών πόρων και η προστασία του περιβάλλοντος. Ο στόχος αυτός θα εφαρμοστεί μέσω τριών πολιτικών: της πολιτικής για την αγροτική ανάπτυξη, της πολιτικής για την πράσινη ανάπτυξη που αφορά στο περιβάλλον και της πολιτικής για τη γαλάζια ανάπτυξη που αφορά στη δημιουργία προοπτικών βιώσιμης ανάπτυξης από τομείς που σχετίζονται με τη θάλασσα.

ΕΡ.: Ποιες ενέργειες καταβάλλονται και ποια μέτρα θα λάβετε για τη στήριξη και την ανάπτυξη του γεωργοκτηνοτροφικού τομέα και ειδικά για τη στήριξη των νέων αγροτών;

ΑΠ.: Κατ' αρχάς, θα ήθελα να αναφέρω την έκτακτη κεφαλική επιδότηση ύψους 3 εκατ. ευρώ που έχει ήδη καταβληθεί στους κτηνοτρόφους εν μέσω της οικονομικής κρίσης για την ενίσχυση και τη στήριξή τους.

Επανεκκινήσαμε το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης (ΠΑΑ) για το 2013, του οποίου η υλοποίηση είχε ανασταλεί από την προηγούμενη κυβέρνηση. Έχουμε πετύχει την αύξηση της συμμετοχής της Ευρωπαϊκής Ένωσης στο ΠΑΑ σε ποσοστό από το 50% στο 85% για το 2013. Αυτό σημαίνει ότι ο αγροτικός τομέας θα ενισχυθεί με 40 εκατ. ευρώ μέχρι το τέλος του 2013 απορροφώντας κονδύλια 32 εκατ. ευρώ από την Ε.Ε.

Πετύχαμε να εξασφαλιστεί αύξηση της ευρωπαϊκής συνεισφοράς στο 73%, αντί 53%, για το πρόγραμμα της περιόδου 2014-2020, δίνοντας την ευκαιρία να απορροφήσουμε ευρωπαϊκά κονδύλια με πολύ μικρή συμμετοχή από εθνικούς πόρους. Τα κονδύλια που θα διατεθούν για την αγροτική ανάπτυξη την περίοδο 2014-2020 ανέρχονται στα 220 εκατ. ευρώ.

Για να καταστήσουμε τον αγροτικό τομέα πιο ανταγωνιστικό ξεκινήσαμε μια συντονισμένη προσπάθεια για μείωση των κόστων παραγωγής. Θα εξετάσουμε σχολαστικά όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν, πετρέλαιο, ρεύμα, νερό, λιπάσματα, φυτοφάρμακα και ζωοτροφές. Ήδη η κυβέρνηση αποφάσισε να παραχωρήσει αγροτικό πετρέλαιο για σκοπούς κίνησης, 5% επιπλέον σε όσους δικαιούνται χρωματισμένο πετρέλαιο στις επιχορηγούμενες τιμές του Αγροτικού Πετρελαίου και μείωση του συντελεστή του ΦΠΑ για το Αγροτικό Πετρέλαιο από 18% σε 5%.

Έχουμε διευκολύνει την αγορά κυπριακών αγροτικών προϊόντων από τις κρατικές υπηρεσίες, όπως νοσοκομεία και στρατόπεδα, σε συνεργασία με τα Υπουργεία Υγείας και Άμυνας, μέσα από τη συμφωνία πλαίσιο που έχει δημοσιευτεί στις 19 Ιουλίου 2013.

Σε ό,τι αφορά τα μέτρα που λαμβάνονται και τις ενέργειες που γίνονται και αφορούν τους νέους, προχωρούμε άμεσα, μέσω του υφιστάμενου Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης, στην έγκριση 250 αιτητών για πρώτη εγκατάσταση ως αρχηγών εκμεταλλεύσεων στη γεωργία παρέχοντας οικονομικά κίνητρα ύψους 5,5 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, στη νέα προγραμματική περίοδο 2014-2020 οι νέοι βρίσκονται στο επίκεντρο του σχεδιασμού της πολιτικής του Υπουργείου παρέχοντας οικονομικά κίνητρα για πρώτη εγκατάσταση στη γεωργία και ενισχύσεις για πραγματοποίηση επενδύσεων στον πρωτογενή τομέα παραγωγής. Πρόσθετα, για όλους τους νέους γεωργούς έχουν σχεδιαστεί ολοκληρωμένα προγράμματα κατάρτισης από εξειδικευμένο επιστημονικό προσωπικό.

Έχουμε επίσης καταρτίσει μικρής διάρκειας εκπαιδεύσεις για την επιμόρφωση νέων που βρίσκονται σήμερα στην ανεργία, με στόχο να τους βοηθήσουμε να μπουν σε νέες καλλιέργειες και ταυτόχρονα να τους βοηθήσουμε στην εύρεση αγορών για προώθηση των προϊόντων τους.

Για να υλοποιήσουμε όσα αναφέρθηκαν προχωρούμε σε περικοπές ως Υπουργείο στις λειτουργικές μας δαπάνες με στόχο να διοχετευτούν αυτά τα χρήματα στην ενίσχυση της αγροτικής οικονομίας.

Ακολουθήστε το Euro2day.gr στο Google News!Παρακολουθήστε τις εξελίξεις με την υπογραφη εγκυρότητας του Euro2day.gr

FOLLOW USΑκολουθήστε τη σελίδα του Euro2day.gr στο Linkedin

ΕΡ.: Οι νέοι μπορούν να στραφούν στη γεωργία και στην καλλιέργεια της γης; Υπάρχει κάποιο πρόγραμμα-σχέδιο ενίσχυσης και τόνωσης του ενδιαφέροντος των νέων για την πρωτογενή παραγωγή;

ΑΠ.: Οι νέοι μας, αξιοποιώντας τις ευκαιρίες που τους δίνονται μέσα από τα διάφορα προγράμματα και σχέδια του Υπουργείου, μπορούν να στραφούν στη γεωργία και να διαχειριστούν γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Όπως προανέφερα, μέσα από το πρόγραμμα αγροτικής ανάπτυξης της νέας περιόδου προβλέπονται μέτρα για οικονομική τους ενίσχυση. Πιο συγκεκριμένα, προβλέπεται η οικονομική ενίσχυση της πρώτης εγκατάστασής τους, με το κίνητρο έτσι γι' αυτούς να παραμείνουν στην ύπαιθρο και να δραστηριοποιηθούν. Παράλληλα, με το «έκτακτο σχέδιο επιμόρφωσης ανέργων για δραστηριοποίηση στον γεωργοκτηνοτροφικό τομέα» που υλοποιείται από το Τμήμα Γεωργίας, δίνεται η ευκαιρία στους συμμετέχοντες να γνωρίσουν τομείς της γεωργίας τονώνοντας έτσι το ενδιαφέρον τους για την πρωτογενή παραγωγή όπου μελλοντικά θα μπορούσαν να δραστηριοποιηθούν.

ΕΡ.: Θα μπορούσε ο κλάδος της γεωργίας να βοηθήσει στο πρόβλημα της ανησυχητικά αυξανόμενης ανεργίας; Υπάρχει κάποιο σχέδιο ή μελέτη;

ΑΠ.: Ένα καλά σχεδιασμένο πλαίσιο πολιτικών και μέτρων για την αγορά εργασίας μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο για να μειωθεί η υψηλή ανεργία. Η γεωργία προσφέρεται ως ένας τομέας που μπορεί να βοηθήσει θετικά στον χώρο της απασχόλησης. Σε αυτό το πλαίσιο, το Υπουργείο Γεωργίας, Φυσικών Πόρων και Περιβάλλοντος προσπαθεί να βοηθήσει με τον δικό του τρόπο. Όπως έχω ήδη αναφέρει, έχει εξαγγελθεί ένα σχέδιο επιμόρφωσης νέων άνεργων αγροτών. Έχουν δηλώσει συμμετοχή γύρω στα 700 άτομα, άνεργοι νέοι. Τώρα γίνεται μια βασική εκπαίδευση, η οποία περιλαμβάνει ένα ακαδημαϊκό και ένα πρακτικό μέρος, έτσι ώστε να δουν οι ενδιαφερόμενοι νέοι και στην πράξη τι σημαίνει, ποιες είναι οι δυσκολίες και οι απαιτήσεις του επαγγέλματος. Διότι το επάγγελμα της γεωργίας και κτηνοτροφίας είναι επίπονο και δύσκολο.

ΕΡ.: Ποιο είναι το ποσό που έχει κατανεμηθεί στην Κύπρο από το Πρόγραμμα Αγροτικής Ανάπτυξης της Ε.Ε. για την περίοδο 2014-2020; Θα καταφέρουμε να απορροφήσουμε και να αξιοποιήσουμε όλα τα κονδύλια;

ΑΠ.: Ο προϋπολογισμός του Προγράμματος Αγροτικής Ανάπτυξης 2014-2020 ανέρχεται στα 220 εκατ. ευρώ εκ των οποίων τα 129 εκατ. αφορούν ευρωπαϊκούς πόρους. Ο σχεδιασμός των μέτρων του Προγράμματος, ο οποίος βρίσκεται στο τελικό στάδιο διαμόρφωσης, πραγματοποιείται με γνώμονα τις βασικές ανάγκες του πρωτογενούς τομέα παραγωγής και της υπαίθρου γενικότερα και θα αποτελεί τον βασικό πυλώνα της νέας Αγροτικής Πολιτικής της Κυβέρνησης.

Η προσαρμογή του νέου Προγράμματος στις σημερινές ανάγκες και προκλήσεις θα καταστήσει τα μέτρα αγροτικής ανάπτυξης ακόμη πιο ελκυστικά, τόσο για τους αγρότες όσο και για τους κατοίκους της υπαίθρου. Είμαι βέβαιος ότι η πλήρης απορρόφηση των διαθέσιμων πιστώσεων διασφαλίζεται με στόχευση και προγραμματισμό.

Όσον αφορά τη συγχρηματοδότηση, έχουμε εξασφαλίσει για το 2014 και το 2015 ποσοστό 73% επί των δαπανών από την Ε.Ε. Αυτό μας επιτρέπει, τα δύο επόμενα χρόνια που θα είμαστε σε πρόγραμμα στήριξης και θα έχουμε πρόβλημα ρευστότητας, να μπορούμε να απορροφήσουμε τους μέγιστους διαθέσιμους πόρους.

ΕΡ.: Η κυβερνητική πολιτική προωθεί την Πράσινη Οικονομία, η οποία συμβαδίζει με την αειφόρο ανάπτυξη και την προστασία του περιβάλλοντος. Με ποιους τρόπους μπορεί η Πράσινη Οικονομία να συμβάλει στην οικονομία του τόπου; Υπάρχουν συγχρηματοδοτούμενα ευρωπαϊκά προγράμματα για την προώθηση της Οικο-καινοτομίας και της προστασίας του περιβάλλοντος ώστε να υποβοηθηθούν οι κυπριακές επιχειρήσεις;

ΑΠ.: Η προώθηση της Πράσινης Οικονομίας αποτελεί βασικό άξονα της πράσινης πολιτικής της κυβέρνησης που θα εξαγγείλουμε σύντομα. Στο πλαίσιο αυτό, προωθούμε σειρά μέτρων και δράσεων. Παράδειγμα είναι η εφαρμογή του Σχεδίου για τις Πράσινες Δημόσιες Συμβάσεις, μέσα από το οποίο το κράτος προσπαθεί να αγοράζει οικολογικότερα προϊόντα, όπως βιολογικά προϊόντα για τα κρατικά νοσοκομεία, καθαριστικά που διαθέτουν το Ευρωπαϊκό Οικολογικό Σήμα, ηλεκτρικές συσκευές που καταναλώνουν λιγότερη ενέργεια κ.λπ. Το Υπουργείο προωθεί επίσης και επιδοτεί την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Σήματος στα τουριστικά καταλύματα ώστε να βελτιώσουν την περιβαλλοντική και ως εκ τούτου την οικονομική τους απόδοση. Στην ίδια κατεύθυνση είναι και η προώθηση του Ευρωπαϊκού Συστήματος Περιβαλλοντικής Διαχείρισης, γνωστό ως EMAS, το οποίο έχει εφαρμοστεί μέχρι στιγμής σε πάνω από 70 επιχειρήσεις.

Αναπόσπαστο μέρος της Πράσινης Οικονομίας είναι και η Οικο-καινοτομία. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μέσω του προγράμματός της για την Οικο-καινοτομία χρηματοδοτεί κατά 50% προτάσεις, οι όποιες κρίνεται ότι συνδράμουν στην ανάπτυξη οικοκαινοτόμων τεχνολογιών κατά προτεραιότητα στην ανακύκλωση υλικών, τα αειφόρα υλικά οικοδομής, τα τρόφιμα και ποτά, το νερό και το πρασίνισμα των επιχειρήσεων. Στο πλαίσιο αυτό διοργανώθηκαν φέτος δύο ημερίδες, για ενημέρωση των ενδιαφερόμενων σχετικά με το πρόγραμμα αυτό, σε μια προσπάθεια για προώθηση της Οικο-καινοτομίας με τη συνεργασία του κρατικού και ιδιωτικού τομέα και των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων.

Άλλο ένα πρόγραμμα συγχρηματοδότησης είναι το NER300, το οποίο προωθεί έργα επίδειξης καινοτόμων τεχνολογιών ενέργειας από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας. Το πρόγραμμα το διαχειρίζονται από κοινού η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕ) και τα κράτη μέλη. Στο πλαίσιο της πρώτης πρόσκλησης υποβολής προτάσεων, επιλέχθηκε για χρηματοδότηση ένα έργο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας στην Κύπρο.

Σημειώνεται τέλος ότι τόσο στο νέο κανονισμό για την αγροτική ανάπτυξη όσο και στον Ορίζοντα 2020 της Ε.Ε. τίθεται ψηλά ως προτεραιότητα η καινοτομία. Ιδιαίτερα στον γεωργικό τομέα, ο κανονισμός περιλαμβάνει μέτρα χρηματοδότησης δράσεων καινοτομίας στις οποίες θα συμμετέχουν παραγωγοί, ερευνητές και παράγοντες της αγοράς, δίνοντας έτσι άμεσες λύσεις σε προβλήματα που αντιμετωπίζουν. Πρόσθετα η διασύνδεση της έρευνας και των αναγκών της αγοράς με τα άμεσα προβλήματα των παραγωγών θα δώσει τη δυνατότητα σε μικρές επιχειρήσεις και ερευνητικά κέντρα να συνεισφέρουν άμεσα σε τοπικές ανάγκες, αυξάνοντας έτσι και τις θέσεις εργασίας αλλά και βελτιώνοντας την οικονομική κατάσταση των τοπικών αγροτικών κοινωνιών.

ΕΡ.: Τι περιλαμβάνει το νέο Σχέδιο Δράσης για την εξοικονόμηση ενέργειας με ανανεώσιμες πηγές ενέργειας (φωτοβολταϊκά κ.ά.) και για την εξοικονόμηση νερού; Πώς θα βοηθήσει αυτό το σχέδιο τις επιχειρήσεις και την οικονομία γενικότερα;

ΑΠ.: Το Υπουργείο συμβάλλει στην προώθηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας μέσω της προτεραιότητας που δίνει στην εξέταση έργων ανανεώσιμης ενέργειας και της συμμετοχής του στη διαμόρφωση της ενεργειακής πολιτικής.

Προωθήσαμε, επίσης, το σχέδιο που ήδη εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο για τις πράσινες δημόσιες συμβάσεις. Το σχέδιο αφορά την προώθηση της εγκατάστασης φωτοβολταϊκών συστημάτων σε σχολεία και στρατόπεδα.

Στα πλαίσια του προγράμματος 2014-2020 για την αγροτική ανάπτυξη, περιλαμβάνονται μέτρα για τους αγρότες που αφορούν την επιχορήγηση για την εγκατάσταση φωτοβολταϊκών συστημάτων σε γεωργοκτηνοτροφικές εγκαταστάσεις.

Επίσης, το Τμήμα Αναπτύξεως Υδάτων εργάζεται εντατικά για προσαρμογή της πολιτικής που αφορά τους υδάτινους πόρους στα νέα δεδομένα. Η πολιτική αυτή βασίζεται σε τρεις νέες δράσεις:
(α) στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης των ενεργοβόρων μονάδων αφαλάτωσης με την εφαρμογή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας,
(β) στην εγκατάσταση φωτοβολταϊκων συστημάτων σε κατάλληλες υποδομές όπως κτιριακές εγκαταστάσεις, φράγματα κ.ά. και
(γ) στην εξοικονόμηση νερού με την περαιτέρω αξιοποίηση του ανακυκλωμένου νερού που προέρχεται από την επεξεργασία αστικών λυμάτων για γεωργικούς σκοπούς.

Πρόσθετα, μελετούνται συστήματα για αύξηση της χωρητικότητας των φραγμάτων με στόχο τη μεγιστοποίηση του οφέλους από τις υφιστάμενες υποδομές και τρόποι εφαρμογής οικολογικών σχεδιασμών για κτήρια και ειδικότερα στα σημεία όπου η χρήση του νερού είναι σύμφωνα με έρευνες, στατιστικά περισσότερη, όπως τα αποχωρητήρια και τα πλυντήρια ρούχων. Η μειωμένη κατανάλωση νερού επηρεάζει έμμεσα και την εξοικονόμηση ενέργειας, αφού η μειωμένη χρήση στα νοικοκυριά θα μειώσει την κατανάλωση ενέργειας στα διυλιστήρια νερού, στις μονάδες αφαλάτωσης, καθώς επίσης και στις μονάδες επεξεργασίας υγρών αποβλήτων.

ΕΡ.: Όσον αφορά τον δασικό πλούτο του τόπου μας, σε ποια μέτρα και προγράμματα προβαίνει το Υπουργείο σας για προστασία του και περαιτέρω ανάπτυξη αυτού του πλούτου, που ήταν και είναι το καμάρι του νησιού μας για χιλιετίες;

ΑΠ.: Η προστασία, η διατήρηση αλλά και η επέκταση των δασών αλλά και του πρασίνου γενικότερα αποτελούν βασικούς στόχους του Υπουργείου. Αξιοποιώντας στον μέγιστο δυνατό βαθμό εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους λαμβάνουμε μέτρα για τη διατήρηση και τη βελτίωση τόσο της έκτασης όσο και της ποιότητας του πρασίνου στον τόπο μας.

Ειδικότερα, στόχοι μας είναι η προστασία των κρατικών και των ιδιωτικών δασικών και άλλων δασωδών εκτάσεων από τις πυρκαγιές και άλλες φυσικές καταστροφές, η αναδάσωση καμένων περιοχών, η επέκταση των δασών με τη δάσωση μη γεωργικών εδαφών, η διατήρηση και η βελτίωση της βιοποικιλότητας, η προώθηση του κοινωνικού ρόλου των δασών με την παροχή ευκαιριών αναψυχής και την ενίσχυση του δασοτουρισμού, αλλά και η παραγωγή δασικών προϊόντων.

Η διατήρηση και η ενίσχυση της βιοποικιλότητας στα δάση και στις δασώδεις εκτάσεις επιτυγχάνεται κατά κύριο λόγο με τη συνεχή έρευνα και παρακολούθηση των αποτελεσμάτων της, με τη σωστή διαχείριση των προστατευόμενων περιοχών, με τη διαφύλαξη του γενετικού αποθέματος, την αποκατάσταση υποβαθμισμένων οικοτόπων και περιοχών και τη βελτίωση του πληθυσμού ειδών άγριας χλωρίδας και πανίδας.

• Ο κ. Θεοφάνης Λιβέρας είναι εκδότης του κυπριακού οικονομικού περιοδικού EUROΚΕΡΔΟΣ.