Εύθραυστες ισορροπίες μετά τη συμφωνία της Γενεύης

Πέντε άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους κατά τη διάρκεια επίθεσης ενόπλων σε σημείο ελέγχου φιλορώσων αυτονομιστών κοντά στην ανατολική ουκρανική πόλη Σλαβιάνσκ, σύμφωνα με τη ρωσική κρατική τηλεόραση.
Το Rossiya 24, επικαλούμενο ανταποκριτή του στην περιοχή, ανέφερε πως οι τρεις από τους νεκρούς ήταν φιλορώσοι αυτονομιστές και οι άλλοι δυο ήταν από την ομάδα που επιτέθηκε στο σημείο ελέγχου.

Χθες η ουκρανική κυβέρνηση δήλωσε πως δεν θα υπάρξει καμία επίθεση κατά των φιλορώσων αυτονομιστών το σαββατοκύριακο του Πάσχα, ενώ οι ΗΠΑ απειλούν τη Μόσχα με περαιτέρω κυρώσεις εάν συνεχιστεί το αδιέξοδο. Στο μεταξύ, οι φιλορώσοι αυτονομιστές ορκίστηκαν να μην τερματίσουν την κατάληψη κρατικών κτιρίων, παρά τη διεθνή συμφωνία που υπεγράφη στη Γενεύη.

Εκπρόσωπος των υπηρεσιών ασφαλείας του Κιέβου δήλωσε πως η αναστολή της «ενεργού φάσης της αντιτρομοκρατικής επιχείρησης» σχετίζεται με την εφαρμογή της συμφωνίας της Γενεύης και την εορτή του Πάσχα. «Η αντιτρομοκρατική επιχείρηση μπήκε σε αναμονή για το Πάσχα και δεν θα χρησιμοποιήσουμε βία κατά (των αυτονομιστών) αυτή τη στιγμή», δήλωσε στο BBC ο ουκρανός υπουργός Εξωτερικών.

Ηγέτες των ένοπλων αυτονομιστών που έχουν καταλάβει δημαρχία και άλλα κτίρια εντός και γύρω από το Ντονετσκ αυτόν τον μήνα, ζητώντας δημοψήφισμα τύπου Κριμαίας για την ένωση με τη Ρωσία, απέρριψαν τη συμφωνία στην οποία κατέληξαν Ουκρανία, Ρωσία, ΗΠΑ και ΕΕ στη Γενεύη και απαίτησαν χθες Μ. Παρασκευή οι ηγέτες της εξέγερσης του Κιέβου να εγκαταλείψουν αυτοί πρώτα τα κυβερνητικά τους αξιώματα.

Η Μόσχα συνέχισε να επιμένει ότι δεν ελέγχει τα «μικρά πράσινα ανθρωπάκια» που, όπως και πριν την προσάρτηση της Κριμαίας, εμφανίστηκαν με στρατιωτικό εξοπλισμό και αυτόματα όπλα για να καταλάβουν δημόσια κτίρια –άρνηση που οι δυτικοί σύμμαχοι αυτών που ανέτρεψαν τον φιλορώσο πρόεδρο του Κιέβου δεν αποδέχονται.

Ο Λευκός Οίκος επανέλαβε τις απαιτήσεις του αμερικανού προέδρου Μπαράκ Ομπάμα το Κρεμλίνο να χρησιμοποιήσει την επιρροή του στους αυτονομιστές ώστε να τους πείσει να εκκενώσουν την περιοχή. Προειδοποίησε για βαρύτερες οικονομικές κυρώσεις από αυτές που έχει ήδη επιβάλει στη Μόσχα για το θέμα της Κριμαίας, στην περίπτωση που η Ρωσία αποτύχει να τηρήσει τη συμφωνία της Γενεύης –ή εάν κινηθεί με αποστολή στην Ουκρανία των στρατιωτών που έχει αναπτύξει στα σύνορα των δυο χωρών.

«Πιστεύουμε πως η Ρωσία έχει σημαντική επιρροή επί των ενεργειών αυτών που έχουν εμπλακεί σε αποσταθεροποιητικές ενέργειες στην ανατολική Ουκρανία», δήλωσε η σύμβουλος εθνικής ασφάλειας των ΗΠΑ, Σούζαν Ράις. «Αν δεν δούμε πράξεις ανάλογες με τις δεσμεύσεις που έλαβε η Ρωσία στη Γενεύη... τότε προφανώς είμαστε πολύ ξεκάθαροι ότι εμείς και οι ευρωπαίοι εταίροι μας παραμένουμε έτοιμοι να επιβάλουμε επιπρόσθετα κόστη στη Ρωσία.

Τα κόστη αυτά και οι κυρώσεις θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την στοχοποίηση πολύ σημαντικών τομέων της ρωσικής οικονομίας».

Ο εκπρόσωπος του ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν αντέκρουσε τις «απειλές» εκφράζοντας παράλληλα επιφυλάξεις –όπως και η ουκρανική κυβέρνηση- ως προς το πόσο χρήσιμη μπορεί να είναι η προσεκτικά διατυπωμένη συμφωνία της Γενεύης.

«Δεν μπορείς να συμπεριφέρεσαι στη Ρωσία σαν να είναι σχολιαρόπαιδο», δήλωσε ο Ντμίτρι Πεσκοφ. «Αυτού του είδους η γλώσσα είναι απαράδεκτη».

Το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών τόνισε πως «οι αμερικάνοι προσπαθούν πεισματικά για μια ακόμα φορά να ξεπλύνουν τις ενέργειες των αρχών του Κιέβου, που έχουν μπει σε μια πορεία βίαιης καταστολής των διαδηλωτών στα νοτιοανατολικά οι οποίοι εκφράσουν τη νόμιμη αγανάκτησή τους για τις παραβιάσεις των δικαιωμάτων τους».

Αργότερα, ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Τζον Κέρι, κάλεσε τον ρώσο ομόλογό του και απηύθυνε έκκληση για «πλήρη και άμεση συμμόρφωση» με τη συμφωνία της Γενεύης, όπως ανέφερε ανώτατο στέλεχος του Στέητ Ντιπάρτμεντ.

«Κατέστησε σαφές ότι οι επόμενες ημέρες θα είναι κρίσιμη περίοδος για την εφαρμογή από όλες τις πλευρές των προβλέψεων της δήλωσης, ιδιαίτερα για τον αφοπλισμό όλων των παράνομων ένοπλων ομάδων και για την επιστροφή στους νόμιμους ιδιοκτήτες τους των παρανόμως καταληφθέντων κτιρίων», συμπλήρωσε.

Στην Ουκρανία, η μεταβατική κυβέρνηση αγωνίζεται να δείξει ότι τηρεί την δική της πλευρά της συμφωνίας. Όμως, οι υποεξοπλισμένες και υποστελεχωμένες δυνάμεις ασφαλείας της φαίνεται ότι δεν μπορούν να ανακτήσουν τον έλεγχο της ανατολής δια της βίας.

Ο πρωθυπουργός Αρσένι Γιατσενιουκ, αν και παραδέχθηκε πως δεν είναι και απόλυτα αισιόδοξος ότι η συμφωνία της Γενεύης θα λύσει την κρίση, δήλωσε ωστόσο πως θα προσφέρει αμνηστία στους αντάρτες. Σε κοινό ανακοινωθέν με τον μεταβατικό πρόεδρο της χώρας, δεσμεύτηκαν για συνταγματική μεταρρύθμιση που θα δώσει μεγαλύτερες εξουσίες στις περιφέρειες και για ενίσχυση του status της ρωσικής ως επίσημης γλώσσας στις περιοχές όπου ήδη ομιλείται.

Ο Τζον Κέρι κάλεσε τον Αρσένι Γιατσενιουκ και τον επιβράβευσε για την χορήγηση αμνηστίας και για τα άλλα μέτρα που έχει λάβει η Ουκρανία προκειμένου να εφαρμόσει τη συμφωνία, ανέφερε ο αξιωματούχος του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών.

Η Ρωσία από την πλευρά της υπερτονίζει την παρουσία ακροδεξιών «φασιστών» στις τάξεις αυτών που ανέτρεψαν τον Φεβρουάριο τον Βίκτορ Γιανουκόβιτς. Στη Βουλή, οι εθνικιστές προσπάθησαν να καταργήσουν νόμο που επέτρεπε την επίσημη χρήση των ρωσικών, που είναι μητρική γλώσσα πολλών εκ των 46 εκατ. ανθρώπων της Ουκρανίας και της πλειοψηφίας στις ανατολικές περιφέρειες.

Πούτιν: Δεν εξαρτάται μόνο από εμάς η εξομάλυνση των σχέσεων με τη Δύση

Ο Ρώσος πρόεδρος Βλαντίμιρ Πούτιν δήλωσε σήμερα ότι "τίποτε δεν θα εμπόδιζε" την εξομάλυνση των σχέσεων μεταξύ της Ρωσίας και της Δύσης, οι οποίες περνούν τη χειρότερη κρίση που έχουν αντιμετωπίσει από την περίοδο του Ψυχρού Πολέμου λόγω της κατάστασης στην Ουκρανία.

"Πιστεύω ότι δεν υπάρχει τίποτε που θα εμπόδιζε την εξομάλυνση (των σχέσεων) και μια φυσιολογική συνεργασία", δήλωσε ο Πούτιν σε τηλεοπτική συνέντευξη που παραχώρησε.

"Αυτό δεν εξαρτάται από εμάς. Όχι μόνον από εμάς. Αυτό εξαρτάται από τους εταίρους μας", σημείωσε, σύμφωνα με το Αθηναϊκό Πρακτορείο.

Η δήλωση αυτή γίνεται δύο ημέρες μετά την υπογραφή στη Γενεύη μιας συμφωνίας ανάμεσα στην Ρωσία, την Ουκρανία, τις ΗΠΑ και την ΕΕ, η οποία έχει στόχο να επιτρέψει μια αποκλιμάκωση της κρίσης στην Ουκρανία.

Ο Ρώσος πρόεδρος σημείωσε επίσης ότι η Ρωσία θα έχει καλύτερες σχέσεις με το ΝΑΤΟ με τον νέο γενικό Γραμματέα του, τον πρώην πρωθυπουργό της Νορβηγίας Γενς Στόλτενμπεργκ, ο οποίος θα αναλάβει καθήκοντα τον Οκτώβριο.

"Έχουμε πολύ καλές σχέσεις συμπεριλαμβανομένων των προσωπικών σχέσεων. Είναι ένας πολύ σοβαρός και υπεύθυνος άνθρωπος", σημείωσε.

Ο Ρώσος πρόεδρος κατηγόρησε αυτήν την εβδομάδα τον νυν γενικό γραμματέα του ΝΑΤΟ Άντερς Φο Ράσμουσεν ότι ηχογράφησε μυστικά μια ιδιωτική συνομιλία που είχε μαζί του όταν ο δεύτερος ήταν πρωθυπουργός της Δανίας.

Η Ρωσία ενισχύει τα στρατεύματά της στη μεθόριο

Οι επιπλέον ρωσικές στρατιωτικές δυνάμεις κοντά στην μεθόριο με την Ουκρανία αναπτύχθηκαν εκεί σε απάντηση στην αστάθεια που επικρατεί στην Ουκρανία, δήλωσε σήμερα εκπρόσωπος του Κρεμλίνου, ενώ μέχρι τώρα η Μόσχα δήλωνε ότι τα στρατεύματα αυτά βρίσκονται εκεί στο πλαίσιο τακτικών στρατιωτικών ασκήσεων.

"Εμείς (...) έχουμε δυνάμεις στην περιοχή της μεθορίου με την Ουκρανία. Ορισμένες από αυτές τις δυνάμεις στρατοπεδεύουν εκεί μόνιμα, άλλες βρίσκονται εκεί για ενίσχυση, με φόντο αυτό που συμβαίνει στην Ουκρανία", δήλωσε ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου Βλαντίμιρ Πούτιν, Ντμίτρι Πεσκόφ, στο τηλεοπτικό δίκτυο "Ροσίγια 1".

"Ας με συγχωρέσετε αλλά, αυτή (η Ουκρανία) είναι μια χώρα στην οποία μόλις σημειώθηκε ένα στρατιωτικό πραξικόπημα, επομένως φυσιολογικά οποιαδήποτε χώρα θα λάβει ιδιαίτερα μέτρα πρόληψης για να εγγυηθεί τη δική της ασφάλεια", πρόσθεσε, όπως αναμεταδίδει το Αθηναϊκό Πρακτορείο.

Ως κυρίαρχο κράτος, η Ρωσία είναι ελεύθερη να αναπτύξει στρατεύματα οπουδήποτε στο έδαφός της χωρίς περιορισμούς, σημείωσε επίσης ο Πεσκόφ.

Ο εκπρόσωπος του Ρώσου προέδρου αρνήθηκε εξάλλου τις κατηγορίες για ανάμειξη του ρωσικού στρατού στα γεγονότα που σημειώνονται εντός του ουκρανικού εδάφους.

Οι ισχυρισμοί αυτοί είναι "εντελώς εσφαλμένοι", κατέληξε ο Πεσκόφ.

Δεν μας δεσμεύει η συμφωνία, λένε οι αντάρτες

Οι επικριτές του Πούτιν λένε πως τα ρωσικά ΜΜΕ που ελέγχονται από το Κρεμλίνο έχουν πυροδοτήσει έναν αδικαιολόγητο φόβο για τη νέα ηγεσία του Κιέβου στα ανατολικά της Ουκρανίας.

Όμως η Ρωσία, απηχώντας τους αντάρτες στο Ντονέτσκ, κάνει λόγο για αποτυχία των αρμόδιων αρχών να αποσυνθέσουν το αντιρωσικό μέτωπο στο Κίεβο.

Η περιφραγμένη κατασκήνωση γύρω από την Πλατεία Ανεξαρτησίας, γνωστή και ως Maidan, έπαιξε κρίσιμης σημασίας ρόλο στην πτώση του Γιανουκόβιτς, όταν αυτός προκάλεσε την λαϊκή οργή με την απόρριψη της δημιουργίας στενότερων οικονομικών και άλλων δεσμών με την ΕΕ τον περασμένο Νοέμβριο. Τώρα, σκληροπυρηνικοί ακτιβιστές στην Πλατεία λένε πως θα αψηφήσουν τις όποιες προσπάθειες γίνουν για να φύγουν από την περιοχή, μέχρις ότου πραγματοποιηθούν οι προεδρικές εκλογές στις 25 Μαΐου.

Ο υπουργός Εξωτερικών της Ουκρανίας προειδοποίησε τους αντάρτες στα ανατολικά ότι μπορεί να αντιμετωπίσουν «πιο απτές ενέργειες» μετά το σαββατοκύριακο του Πάσχα εάν δεν συνεργαστούν με τους ελεγκτές από το σώμα ασφαλείας του Οργανισμού Ασφάλειας και Συνεργασίας της Ευρώπης και δεν αρχίσουν να εκκενώνουν τα κτίρια. Όμως, κατά τον ίδιο, το Maidan δεν είναι «παράνομη» κατάληψη και έτσι δεν επηρεάζεται.

Η ρωσική αντιπροσωπεία στην ΕΕ δήλωσε πως η Ουκρανία παρανοεί τη συμφωνία της Γενεύης, «ιδιαίτερα ότι αφορά μόνο τις ανατολικές και νότιες περιφέρειες και αυτούς που απαιτούν φεντεραλισμό, αλλά όχι στο Κίεβο, όπου τα πάντα είναι νόμιμα συμπεριλαμβανομένης της συνεχιζόμενης κατάληψης του Maidan».

Η συμφωνία της Γενεύης απαιτεί τον αφοπλισμό και την λήξη των καταλήψεων δημόσιων κτιρίων, δρόμων και πλατειών από όλες τις παράνομες ένοπλες ομάδες. Ήδη αυτή την εβδομάδα αρκετοί άνθρωποι σκοτώθηκαν στα ανατολικά της Ουκρανίας, αν και δεν υπάρχουν ακόμα ξεκάθαρες λεπτομέρειες.

Ο αυτοανακηρυχθείς ηγέτης όλων των ανατολικών αυτονομιστών δήλωσε πως δεν θεωρεί ότι οι δυνάμεις του δεσμεύονται από τη συμφωνία. Ο Ντενις Πουσίλιν, επικεφαλής της αυτοανακηρυχθείσας Λαϊκής Δημοκρατίας του Ντονέτσκ δήλωσε σε δημοσιογράφους ότι ο Λαβρόφ «δεν υπέγραψε τίποτα μαζί μας, υπέγραψε εκ μέρους της Ρωσικής Ομοσπονδίας».

Πρώτα, όπως δήλωσε σε συνέντευξη Τύπου που παραχώρησε, ο Γιατσενιούκ και ο εντολοδόχος πρόεδρος Ολεξάντερ Τουρτσίνοφ θα πρέπει να παραιτηθούν από τα αξιώματά τους, καθώς τα πήραν «παράνομα» μετά την ανατροπή του Γιανουκόβιτς.

«Η χούντα του Κιέβου υπογράφει συμφωνίες και δεν υλοποιεί καμία από αυτές. Προκαλούν κρίση», δήλωσε. «Ο Τουρτσίνοφ διέπραξε έγκλημα κατά του λαού του. Θα συνεχίσουμε μέχρι το τέλος».

Όμως, αυτονομιστής κοντά στην περιοχή του Σλαβιανσκ, είπε πως οι διαπραγματεύσεις στην Γενεύη μπορεί να έχουν αλλάξει την κατάσταση. «Φαίνεται πως ο Vova δεν μας αγαπά όσο νομίζαμε», είπε, χρησιμοποιώντας ένα υποτιμητκό υποκοριστικό για τον Πούτιν, ο οποίος θεωρείται από πολλούς αντάρτες ως υπέρμαχος και προστάτης τους.