Αγορές: Η υπερβολική ευφορία βλάπτει, λένε οι ειδικοί

Η εκτίναξη του δείκτη Dow Jones στο ιστορικό υψηλό των 17.000 μονάδων στις αρχές Ιουλίου είχε δώσει αφορμή για πανηγυρισμούς, κάνοντας τη μεγάλη κρίση του 2008 να φαντάζει μακρινό παρελθόν. Αρκετοί ειδικοί προειδοποιούν ωστόσο για αδικαιολόγητο αίσθημα ευφορίας. Όπως λένε η σημερινή διάρθρωση των χρηματαγορών θα μπορούσε να οδηγήσει στο επόμενο «σοκ».

Οπως μεταδίδει η Deutsche Welle, μία πηγή κινδύνων είναι, για παράδειγμα, τα Dark Pools. Πρόκειται στην πράξη για ιδιωτικά χρηματιστήρια τραπεζών, ασφαλιστικών εταιρειών ή εταιρειών επενδύσεων υψηλού κινδύνου (hedge funds), όπου πραγματοποιούνται συναλλαγές έξω από το πλαίσιο των συμβατικών χρηματιστηρίων. Προθέσεις αγοράς και πώλησης δεν δημοσιοποιούνται, παρά μόνο το αποτέλεσμα της συναλλαγής. Το 15% των αμερικανικών συναλλαγών διεκπεραιώνεται ήδη σε Dark Pools.

Όπως εξηγεί ο Τζον Κόφι, καθηγητής του Πανεπιστημίου Κολούμπια της Νέας Υόρκης και σύμβουλος της χρηματιστηριακής εποπτικής αρχής, «τα Dark Pools έχουν τη νομιμοποιητική τους βάση. Εφευρέθηκαν για να προστατεύουν μεγαλοεπενδυτές που δεν ήθελαν να γνωστοποιήσουν πρώιμα τις αγοραστικές τους προθέσεις. Αλλά δεν ξέρει ποτέ κανείς τί συμβαίνει στο ‘σκοτάδι'. Οι κανόνες του παιχνιδιού για τα Dark Pools δεν είναι σαφείς. Πρέπει να γνωρίζουμε περισσότερα πράγματα για το τι συμβαίνει εντός των Dark Pools».

Στα διαρθρωτικά προβλήματα έρχονται να προστεθούν και τα ήδη γνωστά από το παρελθόν. Η αγορά παραγώγων, τα οποία ήταν συνυπεύθυνα για την κρίση, αναπτύσσεται και τα ρυθμιστικά εργαλεία που δημιουργήθηκαν μετά το ξέσπασμα της χρηματοοικονομικής κρίσης δεν έχουν δοκιμαστεί ακόμη σε δύσκολες συνθήκες. Πολλοί από αυτούς τους μηχανισμούς δεν έχουν τεθεί καν σε λειτουργία υπό την πίεση των εκπροσώπων του χρηματοοικονομικού λόμπι. Όπως υπογραμμίζει ο Τζον Κόφι, «ο σπόρος για μια μελλοντική κρίση υπάρχουν. Οι μεταρρυθμίσεις των (σ.σ. αμερικανών πολιτικών) Ντοντ και Φρανκ έχουν έτοιμες πολλές σωστές λύσεις. Αλλά εν μέρει δεν υλοποιήθηκαν επειδή η χρηματοοικονομική βιομηχανία πάλεψε με νύχια και με δόντια εναντίον τους».

Ο χρηματιστηριακός αναλυτής Λάρι Ταμπ από την πλευρά του εμφανίζεται καθησυχαστικός. Όπως επισημαίνει, «η αγορά είναι αυτό το διάστημα πολύ φιλική έναντι των επενδυτών. Ναι, είναι πολύ γρήγορη και απαιτεί πολλή τεχνολογία, αλλά όλες αυτές οι διαδικασίες ρυθμίζουν σε τελική ανάλυση τις τιμές. Δεν προβλέπω καμία πραγματική κατάρρευση στο άμεσο μέλλον».