Borg (Σουηδία): Γιατί η Ευρώπη πρέπει να σώσει την Ελλάδα

Η Ευρώπη έχει συμφέρον να διασώσει την ελληνική οικονομία ανεξάρτητα από το αν οι Έλληνες το αξίζουν, υποστηρίζει με άρθρο - παρέμβαση ο πρώην υπουργός Οικονομικών της Σουηδίας, Anders Borg.

Σύμφωνα με τον ίδιο, το βασικό πρόβλημα πίσω από την οικονομική κρίση στην Ελλάδα αφορά την ίδια την χώρα και ειδικότερα την βαθιά της απροθυμία να εκσυγχρονιστεί. Όπως επισημαίνει, η Ελλάδα πέρασε μεγάλη περίοδο κάτω από την κατοχή της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Τα πολιτικά και οικονομικά της δίκτυα είναι βαθύτατα διεφθαρμένα και δεν έχει αναδυθεί μια αξιοκρατική γραφειοκρατία. Μολονότι η εμπιστοσύνη στους κυβερνητικούς θεσμούς έχει διαβρωθεί, έχει δημιουργηθεί μια κουλτούρα εξάρτησης.

Ορισμένοι, σημειώνει ο πρώην Σουηδός ΥΠΟΙΚ, μπορεί να υποστηρίξουν πως οι Έλληνες δεν έχουν κερδίσει το δικαίωμα να λάβουν διάσωση από την Ευρώπη. Ωστόσο μια έξοδος από το ευρώ δεν είναι η καλύτερη επιλογή τόσο για την Ελλάδα όσο και για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ανεξάρτητα από το αν οι Έλληνες δικαιούνται μια οικονομική διάσωση, είναι προς το συμφέρον της Ευρώπης να τους βοηθήσει, υπογραμμίζει.

Ο κ. Borg υπενθυμίζει ότι ο ΟΟΣΑ, η Eυρωπαϊκή Επιτροπή, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο, η Παγκόσμια Τράπεζα έχουν τονίσει σε αλλεπάλληλες εκθέσεις την δομική αδυναμία της ελληνικής οικονομίας να παράγει μακροπρόθεσμη ανάπτυξη. Η χρηματοδότηση του εκπαιδευτικού συστήματος είναι μικρή, οι επενδύσεις στην έρευνα και την ανάπτυξη ανεπαρκής, ο εξαγωγικός τομέας μικρός, ο ρυθμός αύξησης της παραγωγικότητας αργός και οι αγορές υπερβολικά ρυθμισμένες, εμποδίζοντας την είσοδο νέων «παιχτών».

Μετά την είσοδο της χώρας στην ευρωζώνη, η μείωση στα spreads των επιτοκίων σε συνδυασμό με την αύξηση των τιμών στις κατοικίες οδήγησαν σε υπερθέρμανση των κατασκευαστικό τομέα, ενώ το ισοζύγιο τρεχουσών συναλλαγών έφτασε στο 4,3% του ΑΕΠ. Εν τω μεταξύ, οι δημόσιες δαπάνες εκτοξεύτηκαν σε επίπεδα Σουηδίας την ώρα που τα έσοδα από φόρους παρέμεναν σε μεσογειακά.

«Στα οχτώ χρόνια που υπηρέτησα στο Συμβούλιο Οικονομικών και Χρηματοπιστωτικών Υποθέσεων της Ε.Ε., εργάστηκα δίπλα σε επτά Έλληνες υπουργούς και όλοι τους κάποια στιγμή παραδέχτηκαν πως οι αριθμοί για τα ελλείμματα της χώρας έπρεπε να αναθεωρηθούν υψηλότερα. Κάθε φορά, ο υπουργός επέμενε πως δεν θα ξανασυμβεί. Αλλά συνέβη. Πράγματι, το έλλειμμα του 2008 αναθεωρήθηκε τελικά στο 9,9% του ΑΕΠ, περισσότερο από 5% υψηλότερα από αυτό που είχε παρουσιαστεί αρχικά στο Συμβούλιο» εκμυστηρεύεται ο κ. Borg.

Ωστόσο, ο ίδιος προειδοποιεί πως όσο κακή και αν είναι η ελληνική οικονομία και πολιτική κουλτούρα, οι επιπτώσεις από μια έξοδο της χώρας από το ευρώ είναι απλά πολύ μεγάλες για να σκεφτεί κανείς το Grexit. Στο τέλος, υποστηρίζει, μια τέτοια εξέλιξη θα ήταν το αποτέλεσμα μιας πολιτικής απόφασης και οι ευρωπαϊκές αξίες που θα διακυβεύονταν από μια τέτοια απόφαση είναι πολύ πιο σημαντικές από οποιονδήποτε οικονομικό υπολογισμό.

Πρώτον, ένα Grexit θα αποτελούσε ένα καταστροφικό χτύπημα για την Ελλάδα. Η κυβέρνηση θα ήταν αναγκασμένη να επιβάλλει κεφαλαιακούς ελέγχους και η νέα δραχμή θα υποτιμούνταν κατά 30% με 40%.

Επιπλέον, η οικονομική κρίση θα οδηγούσε σε πολιτική κατάρρευση, καθιστώντας αδύνατη την εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων που τόσο πολύ έχει ανάγκη η Ελλάδα. «Όντως, μια από τις βασικές αιτίες για τα βαθιά οικονομικά προβλήματα της Ελλάδας είναι το δυσλειτουργικό πολιτικό σύστημα.

Η περίοδος της δημοσιονομικής προσαρμογής – κατά την οποία το έλλειμμα μειώθηκε από το 9,9% του ΑΕΠ το 2008 στο 8,9% το 2012 – προκάλεσε ήδη μεγάλη κοινωνική αναταραχή. Μια βαθύτερη οικονομική κρίση θα πυροδοτούσε ακόμα μεγαλύτερη κοινωνική και πολιτική αστάθεια» προειδοποιεί ο πρώην Σουηδός ΥΠΟΙΚ, λέγοντας πως θα ήταν εντελώς ανεύθυνο να εκδιωχθεί από την ευρωζώνη μια τόσο ασταθής δημοκρατία.

Παράλληλα, ο ίδιος υποστηρίζει πως πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι γεωπολιτικές προεκτάσεις. Η αποχώρηση της Ελλάδας από το ευρώ στο σημερινό γεωπολιτικό περιβάλλον, θα δημιουργούσε μια ευρωζώνη που θα ήταν πολύ πιο ευάλωτη σε όσους – όπως η Ρωσία – θέλουν μια λιγότερο ενωμένη Ευρώπη.