Βρετανία: Αυτός είναι ο ανταγωνιστής του Κάμερον

Η διαδρομή του ανθρώπου που θα διεκδικήσει τη βρετανική πρωθυπουργία με τους Εργατικούς, δεν προοιώνιζε ακριβώς μια τέτοια πορεία.

Ο Εντ Μίλιμπαντ είναι το νεότερο μέλος μιας οικογένειας διανοούμενων της μαρξιστικής Αριστεράς, ένας νεαρός πολιτικός που χρειάστηκε να ξεπεράσει πολλά εμπόδια για να φτάσει εκεί που είναι, μέχρι και να προδώσει δικούς του ανθρώπους. Ως ηγέτης των Εργατικών από το 2010, η μοναδική του φιλοδοξία του είναι να ξαναφτιάξει το Εργατικό κόμμα αποβάλλοντας το στίγμα του φιλελεύθερου κόμματος.

Με μάτια στενά και πλατύ χαμόγελο, ο Εντ Μίλιμπαντ συχνά χλευάζεται στα μέσα μαζικής ενημέρωσης για την ισχυρή ομοιότητα του με τον ήρωα του διάσημου βρετανικού καρτούν Wallace και Gromit.

Ο Τύπος σπάνια του συμπεριφέρεται με το γάντι. Στο Ηνωμένο Βασίλειο τον χαρακτηρίζουν ως έναν «περίεργο τύπο»: έναν έξυπνο άνθρωπο, αλλά ελαφρώς αδέξιο και ακοινώνητο. Ο ίδιος ο Εντ Μίλιμπαντ περιγράφει τον εαυτό του ως «σπασικλάκι» και σύμφωνα με κάποιες δηλώσεις, μπορεί να σχηματίσει τον κύβο του Ρούμπικ σε είκοσι δευτερόλεπτα. Όσοι τον γνωρίζουν λένε πως πρόκειται για έναν άνθρωπο που έχει τον έλεγχο του εαυτού του σε σημείο ίσως υπερβολικό, ενώ ούτε πίνει ούτε καπνίζει. Τα στερεότυπα αυτά, αναπαρήχθησαν και στο πρώτο τηλεοπτικό προεκλογικό ντιμπέιτ, με τους σχολιαστές να τον χαρακτηρίζουν ως «ρομπότ».

Μερικοί τον κατηγορούν ότι δεν έχει το ανάστημα που χρειάζεται για να αναλάβει το ρόλο του πρωθυπουργού. Είναι αλήθεια ότι φαίνεται λίγος, για να αντιμετωπίσει τον χαρισματικό Ντέιβιντ Κάμερον. Εγκεφαλικός τύπος και ντροπαλός, δείχνει να αισθάνεται κάπως άβολα φορώντας κουστούμια, τη στιγμή που μάλλον θα ήταν πιο ευτυχής με ένα χαλαρό πόλο μπλουζάκι.

Ωστόσο, αν η δημόσια εικόνα του έχει επικοινωνιακά ψεγάδια, ο Εντ Μίλιμπαντ είναι ένα άνθρωπος που παθιάζεται με την πολιτική και σε πολλά σημεία θυμίζει το διάσημο μαρξιστή διανοούμενο πατέρα του, Ραλφ Μίλιμπαντ. Έχοντας επίγνωση της κριτικής που του ασκείται, ο Μίλιμπαντ απαντά ότι δεν κάνει πολιτική-σόου, αλλά αντ' αυτού επιθυμεί να αλλάξει τη χώρα προς όφελος των Βρετανών εργατών.

Ωστόσο, η πολιτική του καριέρα δεν μπορεί παρά να χαρακτηριστεί σαν να έχει κάτι από δράμα.

Η πολιτική, μια υπόθεση οικογένειας

Η προσωπικότητα του Εντ Μίλιμπαντ διαμορφώθηκε στη σκιά δύο εξίσου ισχυρών προσωπικοτήτων: του πατέρα και του αδερφού του. Γεννηθείς το 1969, ο Εντ Μίλιμαντ είναι γιός του Ραλφ Μίλιμπαντ, ενός από τους πιο διάσημους μεταπολεμικούς διανοούμενους στη Βρετανία, πολωνο-εβραϊκής καταγωγής, που βρήκε καταφύγιο στη χώρα το 1940. Ο Ραλφ Μίλιμπαντ πολέμησε με τα βρετανικά στρατεύματα που απελευθέρωσαν την Ευρώπη το 1944 και το 1948 πήρε τη βρετανική υπηκοότητα.

Καθηγητής στο -αριστερό τότε- London School of Economics, υπερασπίζεται τις μαρξιστικές ιδέες ενάντια στον Στάλιν και τις πρακτικές του. Δεν εντάχθηκε ποτέ στο κομμουνιστικό κόμμα. Αντιθέτως, έγινε μέλος του κόμματος των Εργατικών για να αποστασιοποιηθεί αργότερα καταγγέλλοντας πολιτικίστικες τακτικές. Συνέχισε τη ζωή του ως διανοούμενος και παρατηρητής και αφιερώθηκε στο γράψιμο. Τα γραπτά του διαμόρφωσαν τη σκέψη της αριστερής πτέρυγας του Εργατικού κόμματος.

Οι δύο γιοί του διαμόρφωσαν την προσωπικότητά τους ανάμεσα σε πρόσωπα της υψηλής πολιτικής και της διανόησης. Μεγάλωσαν στη σικ γειτονιά του Primrose Hill στο Λονδίνο, όπου οι γονείς τους υποδέχονταν προσωπικότητες της πολιτικής σκηνής ή ακόμα και διεθνούς φήμης ονόματα, όπως ο Νέλσον Μαντέλα. Με την πολιτική να βρίσκεται στο αίμα τους, ο Ντέιβιντ και ο Εντ γίνονται μέλη στους Εργατικούς από τα εφηβικά τους χρόνια. Ο Εντ ακολουθεί το μεγάλο του αδερφό και μένει εν πολλοίς στη σκιά του. Συχνά όταν τον ρωτάνε, δηλώνει πως είναι ο «άλλος Μίλιμπαντ» χρησιμοποιώντας το σαρκασμό για να κρύψει ίσως μια πικρία.

Όπως ο αδερφός του, ο Εντ Μίλιμπαντ σπούδασε φιλοσοφία, πολιτική και οικονομία στην Οξφόρδη. Μετά από μερικά χρόνια, εμπλουτίζει το ακαδημαϊκό του προφίλ με σπουδές στο London School of Econοmics, εκεί όπου ο πατέρας του είχε διδάξει μέχρι πριν από μερικά χρόνια. Από τα δύο αδέλφια, ο Εντ θεωρούνταν πάντα ο πιο λαμπρός μαθητής. Στην Οξφόρδη ασχολήθηκε ακόμη πιο ενεργά με τη πολιτική και το φοιτητικό ακτιβισμό.

«Εγκλωβισμένος» από τα δεσμά μίας βαριάς οικογενειακής και ιδεολογικής κληρονομιάς, μετεωρούσε για μεγάλο διάστημα μεταξύ της ακαδημαϊκής καριέρας και την ενασχόληση του με την ενεργό πολιτική. Τελειώνοντας το πανεπιστήμιο, δούλεψε για ένα μικρό χρονικό διάστημα ως δημοσιογράφος στην τηλεόραση. Από το 1994 έγινε σύμβουλος και στενός συνεργάτης του Γκόρντον Μπράουν, πρωθυπουργού της Βρετανίας μεταξύ 2007-2010. Ο Μπράουν, έχοντας εντυπωσιαστεί από την εξυπνάδα, την αποτελεσματικότητα και τη διακριτικότητα του νεαρού του συμβούλου, τον πήρε υπό την προστασία του και του επέτρεψε να δοκιμάσει την τύχη του στην πολιτική. Ο Μίλιμπαντ ουδέποτε τον πρόδωσε.

Το 2002, αποφάσισε να κάνει μια παύση και να «αυτοεξοριστεί» στο Χάρβαρντ ως ερευνητής. Δύο χρόνια αργότερα επέστρεψε στη Βρετανία κερδίζοντας μία βουλευτική έδρα, όπως είχε κάνει και ο αδερφός του λίγα χρόνια πιο πριν. Αλλά θα μείνει μόλις ένα χρόνο στα κοινοβουλευτικά έδρανα, αφού θα σύντομα θα μπει στη νέα κυβέρνηση του Τόνυ Μπλερ ως κοινοβουλευτικός γραμματέας, υπεύθυνος για την Κοινωνική Οικονομία. Το χαρτοφυλάκιο που του ανατέθηκε, ήταν υποδέεστερο σε σχέση με εκείνο του αδερφού του που έγινε υπουργός Περιβάλλοντος. Όταν ο Γκόρντον Μπράουν πήρε την πρωθυπουργία από τον Μπλερ, δεν πήρε κανένα υπουργείο, ενώ ο αδερφός του πήρε το υπουργείο Εξωτερικών. Το 2008 του ανατέθηκε το υπουργείο Περιβάλλοντος, ένα πόστο που του επέτρεψε να φαίνεται περισσότερο στα ΜΜΕ και την τηλεόραση. Οι ιδέες του θα φέρουν πιο κοντά την αριστερή πτέρυγα των Εργατικών με τους Πράσινους.

Εντός των Εργατικών, τα δύο αδέρφια είναι αντίπαλοι. Ενάντια στην ηγεσία Μπλερ που προωθεί μια φιλελεύθερη αριστερά, ο Εντ Μίλιμπαντ μιλάει εξ ονόματος της «αριστεράς της αριστεράς». Ασκεί κριτική στον καπιταλισμό και θέλει να επαναπροσδιορίσει το ρόλο των Εργατικών, φέρνοντάς τους πιο κοντά στους εργαζόμενους. Έτσι λοιπόν σύντομα θα χαρακτηριστεί ως «ο Κόκκινος Εντ» από το συντηρητικό Τύπο.

Αναπόφευκτα, οι πολιτικές φιλοδοξίες των δύο αδερφών θα έρθουν σε σύγκρουση. Το Μάιο του 2010, μετά από δεκατρία χρόνια στην εξουσία, οι Εργατικοί παραδίδουν τη κυβέρνηση στους συντηρητικούς και τους φιλελεύθερους. Ο απερχόμενος πρωθυπουργός Γκόρντον Μπράουν εγκαταλείπει την ηγεσία των Εργατικών και στις εσωκομματικές εκλογές τα δύο αδέρφια έρχονται σε σύγκρουση.

Παρότι ο Ντέιβιντ Μίλιμπαντ είναι πιο γνωστός και πιο δημοφιλής από τον Εντ, ο δευτερότοκος αποδεικνύεται τελικά πιο δυναμικός απ' ό,τι νόμιζε η κοινή γνώμη: κερδίζει τον αδερφό του με 50,65% έναντι 49,65% στις εσωκομματικές εκλογές. Ο μικρός αδερφός «σκοτώνει» πολιτικά το μεγάλο αδερφό που τραβούσε πάντοτε τα φώτα της δημοσιότητας. Η σχέση των δύο αδερφών από τότε θα χαλάσει, παρά τα όσα δηλώνουν και οι δύο δημοσίως.

Ένα πράγμα είναι βέβαιο: η αδελφοκτόνα σύγκρουση θα ακολουθήσει το νέο ηγέτη των εργατικών μετά το 2010 και θα παίξει ρόλο στη διαμόρφωση του προφίλ του, ως ηγέτη της αντιπολίτευσης. Ο Ντέβιντ Κάμερον δεν θα διστάσει να του καταλογίσει ότι «μαχαίρωσε τον αδερφό του πισώπλατα». Για πολλούς, ο Εντ Μίλιμπαντ κατέλαβε μία θέση που αξιωματικά και φυσικά, έπρεπε να πάει στον αδερφό του, που είχε ακολουθήσει μια πιο μακρά πορεία στη πολιτική σκηνή.

Προς τα αριστερά

Ωστόσο, ο βασικός λόγος που ο Εντ νίκησε τον αδερφό του είναι γιατί επιχείρησε να αναβιώσει τις ιδέες της αριστεράς και να προωθήσει την ιδέα μιας αλλαγής στο Εργατικό κόμμα, μετά και τη βαριά ήττα στις βουλευτικές εκλογές το 2010. Ο Μίλιμπαντ, όλο αυτό το διάστημα θέλησε να ξανακερδίσει τη σχέση του Εργατικού κόμματος με την εργατική τάξη, μια σχέση που συνειδητά είχε διαρρήξει ο Τόνυ Μπλερ. Στόχος του να κατασκευάσει μια «αξιόπιστη αντιπολίτευση», όπως ο ίδιος λέει. Ως ηγέτης των Εργατικών, ο Μίλιμπαντ προσπάθησε να ανανεώσει το κόμμα του ρητορεύοντας, ενάντια στις κοινωνικές ανισότητες και τον πόλεμο στο Ιράκ, που είναι εξαιρετικά αντιδημοφιλής στη Βρετανία. Μιλώντας με τον κόσμο εξηγεί το βασικό λόγο που τον οδήγησε να διεκδικήσει τον πρωθυπουργικό θώκο: «η κοινωνία μας είναι άδικη: λειτουργεί προς όφελος των πιο πλούσιων και εις βάρος της πλειοψηφίας».

Το πιο δυνατό του όπλο; Η συμπάθεια. Ο Εντ Μίλιμπαντ μιλάει καθημερινά με τους απλούς Βρετανούς, ακούει και συνομιλεί με τους πολίτες περισσότερο από τους προκατόχους του. Έχει ταχθεί ενάντια στην εργασιακή επισφάλεια και ισχυρίζεται ότι οι πλούσιοι πρέπει να φορολογηθούν περισσότερο. Ωστόσο, ο Μίλιμπαντ έτρεξε να καθησυχάσει το Σίτυ του Λονδίνου, εξηγώντας ότι οι θέσεις του δεν τους απειλούν και πως επίσης εκείνος, εν αντιθέσει με τον Κάμερον, δεν απειλεί την ευρωπαϊκή θέση της χώρας.

Στο τέλος της ημέρας όμως η αλήθεια ίσως να είναι αρκετά απλή: ο Εντ Μίλιμπαντ παρότι φλερτάρει με τους Βρετανούς καλύτερα όσο κανείς άλλος τα τελευταία χρόνια, ίσως τελικά να μην μπορέσει να αντιπαρατεθεί στα καλά οικονομικά νούμερα που έχει να παρουσιάσει ο Ντέιβιντ Κάμερον στις εκλογές του Μαΐου.

Πηγή: Premium.paratiritis.gr