Τα παράνομα τσιγάρα «καίνε» τα οικονομικά της Ελλάδας

Περισσότερα από τέσσερα δισεκατομμύρια παράνομα τσιγάρα πωλούνται στην Ελλάδα κάθε χρόνο, σύμφωνα με στοιχεία που έδωσε πρόσφατα η εταιρεία Παπαστράτος. Όπως υπολογίζει το Bloomberg, βάσει του φόρου της τάξης περίπου του 85% σε ένα πακέτο 20 τσιγάρων, ο δασμός και μόνο θα μπορούσε να αποφέρει 670 εκατ. ευρώ σε ετήσια έσοδα. Το ποσό αυτό είναι μεγαλύτερο από την αύξηση στις ασφαλιστικές εισφορές που πυροδότησε το πρόσφατο κύμα διαδηλώσεων στο κέντρο της Αθήνας.

Η αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής έχει σταθεί πηγή τριβής μεταξύ Ελλάδας και πιστωτών από το 2010, όταν η Αθήνα υπέγραψε το πρώτο πακέτο διάσωσης με τη στήριξη της ευρωζώνης και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου.

Στην περιοχή γύρω από το ελληνικό κοινοβούλιο μέχρι και την Ομόνοια, τα παράνομα τσιγάρα πωλούνται για 12 ευρώ η κούτα. Κάποια από αυτά φαίνεται πως έρχονται από την Κίνα, άλλα από την Αίγυπτο και το Πακιστάν, ενώ φτάνουν στην Ελλάδα μέσω θαλάσσης και «πλοίων-φαντασμάτων». Επιπλέον, κάποιοι τοπικοί καλλιεργητές καπνού πωλούν χύμα αφορολόγητα φύλλα καπνού, απευθείας στους καταναλωτές ακόμη και μέσω διαδικτύου, για 25 ευρώ το κιλό, σύμφωνα με μία διαφήμιση.

Η Ελλάδα καταγράφει από τα μεγαλύτερα ποσοστά καπνιζόντων στον κόσμο. Σύμφωνα με τον Κώστα Αθανασάκη, ερευνητή στην Εθνική Σχολή Δημόσιας Υγείας, το κάπνισμα στην Ελλάδα κοστίζει πάνω από τρία δισ. ευρώ τον χρόνο, ποσό που μεταφράζεται από νοσοκομειακή θεραπεία μέχρι χαμένες εργατοώρες. Αν και τα τσιγάρα στην Ελλάδα είναι από τα φθηνότερα στην Ευρωπαϊκή Ένωση, πάνω από το 20% των τσιγάρων είναι απομιμήσεις ή αφορολόγητα, τονίζει σχετική μελέτη.

Όπως αναφέρει το Bloomberg, οι ίδιες πρακτικές ακολουθούνται και στο αλκοόλ και στα καύσιμα. Περίπου 24 εκατ. λίτρα αφορολόγητου τσίπουρου καταναλώνονται ετησίως στη χώρα, το οποίο αντιστοιχεί σε μια ετήσια απώλεια τουλάχιστον 200 εκατ. ευρώ σε φόρους. Πάνω από 200 εκατ. ευρώ χάνονται κάθε χρόνο και από το παράνομο εμπόριο καυσίμων, σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Εταιριών Εμπορίας Πετρελαιοειδών Ελλάδος (ΣΕΕΠΕ). Τέλος, εκατοντάδες χιλιάδες Έλληνες τζογάρουν χρησιμοποιώντας μη πιστοποιημένες εταιρίες, κυρίως μέσω του διαδικτύου.

Η αναχαίτιση του παράνομου εμπορίου σε καθημερινά προϊόντα όπως τα τσιγάρα και τα καύσιμα θα έπρεπε να ήταν απλή, αλλά οι πολιτικές που περιβάλλουν το πρόβλημα είναι πιο πολύπλοκες, ανέφερε ο Ηλίας Λέκκος, οικονομολόγος στην Tράπεζα Πειραιώς. «Το γεγονός πως μεγάλα κομμάτια της ελληνικής κοινωνίας επωφελούνται από τη φοροδιαφυγή καθιστά τρομερά δύσκολη τη λήψη αυστηρών μέτρων», πρόσθεσε.