Κύπρος: Πέντε λόγοι που συνεχίζει... δίαιτα και μεταρρυθμίσεις

Την ίδια ώρα που ανακοινωνόταν ότι το ΑΕΠ της Ελλάδας για το 2015 έκλεισε σε πτώση 0,67%, τα αντίστοιχα στοιχεία για την Κύπρο έδειχναν ότι η τοπική οικονομία «έτρεξε» με +1,6%, περνώντας για πρώτη φορά σε θετικό έδαφος μετά από αρκετά χρόνια.

Η ουσία είναι πως η Κύπρος είναι θέμα λίγων μηνών να εξέλθει από το μνημόνιο (λήξη του προγράμματος του ΕΜΣ τον Μάρτιο και του ΔΝΤ τον Μάιο) και μάλιστα οι διεθνείς οίκοι δεν προβλέπουν να υπάρχει κίνδυνος χρηματοδότησης της χώρας για το 2016, τουλάχιστον στο βαθμό που η κυβέρνηση συνεχίσει την πολιτική των μεταρρυθμίσεων (τα διαθέσιμα επαρκούν ακόμη και χωρίς τη λήψη των τελευταίων δανειακών δόσεων του προγράμματος).

Ενδεικτικό είναι πως σύμφωνα με τις προβλέψεις της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οικονομία θα σημειώσει φέτος ρυθμό ανάπτυξης 1,5%, με την ανεργία να μειώνεται στο 13,2%, το πρωτογενές πλεόνασμα να διαμορφώνεται στο 2,6% του ΑΕΠ και το δείκτη του δημόσιου χρέους να επιστρέφει ή και να σπάει προς τα κάτω το επίπεδο του 100%.

Σε ότι αφορά μάλιστα τον τουρισμό, μετά από ένα πολύ ικανοποιητικό 2015, προβλέπεται καλύτερο 2016 καθώς ανταγωνιστικοί προορισμοί όπως η Τουρκία και η Αίγυπτος φαίνεται να χάνουν μερίδια αγοράς.

Κόντρα ωστόσο στις θετικές προσδοκίες, ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών Χάρης Γεωργιάδης δεν χάνει ευκαιρία στις πολλές συνεντεύξεις που παραχωρεί, να τονίζει πως το πρόγραμμα των μεταρρυθμίσεων θα πρέπει να συνεχιστεί με την ίδια ταχύτητα- συνέπεια και πως δεν υπάρχει κανένα περιθώριο ουσιαστικής δημοσιονομικής χαλάρωσης.

Μεταξύ μάλιστα των θεμάτων που έχει αναφερθεί ο Υπουργός συμπεριλαμβάνονται τα παρακάτω:

• Θα χρειαστούν ακόμη αρκετά χρόνια οικονομικής ανάπτυξης προκειμένου η ανεργία να υποχωρήσει σε ανεκτά επίπεδα.

• Θα απαιτηθεί πολύς χρόνος και ιδιαίτερα σκληρή δουλειά για την ουσιαστική αντιμετώπιση των μη εξυπηρετούμενων τραπεζικών δανείων.

Ο Κύπριος υπουργός Οικονομικών φαίνεται πως συνεχίζει την πολιτική που ακολούθησε κατά την τελευταία τριετία, η οποία θέλει την Κύπρο μέσα από δικές της ενέργειες να βγαίνει έξω από κάδρο των προβλημάτων του Ευρωπαϊκού Νότου, αποφεύγοντας δυσφημιστικά δημοσιεύματα και αρνητικά σχόλια ξένων διπλωματών και αναλυτών.

Πέραν αυτού όμως, φαίνεται πως υπάρχει και μια σειρά άλλων λόγων που επιβάλλει στην κυπριακή πλευρά να συνεχίσει να δίνει τις μάχες στα μέτωπα της δημοσιονομικής σταθερότητας και της διαμόρφωσης ευνοϊκού επενδυτικού-επιχειρηματικού κλίματος, όπως:

• Οι φόβοι για τις εξελίξεις στη ρωσική οικονομία, (σε μια περίοδο μεγάλων γεωπολιτικών αβεβαιοτήτων και πολύ χαμηλής τιμής πετρελαίου) που ενδεχομένως να επηρεάσουν αρνητικά και στην Κύπρο.

• Οι εξελίξεις στο Εθνικό θέμα. Κατά το παρελθόν, μια συμφωνία παρουσιάζονταν ως «φλέβα χρυσού» καθώς τεράστιες επενδύσεις θα χρηματοδοτούνταν από ξένα κεφάλαια και καθώς θα διανοίγονταν μεγάλες προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης για τον τουρισμό. Τον τελευταίο καιρό ωστόσο, οι δηλώσεις είναι από φειδωλές έως και ανύπαρκτες, με ορισμένους να στέκονται στα μεγάλα δημοσιονομικά κενά, τις ελλιπείς υποδομές και τις χαμηλές οικονομικές επιδόσεις που χαρακτηρίζουν τα Κατεχόμενα. Δεν λείπουν λοιπόν εκείνοι που φοβούνται πως σε μια τέτοια περίοδο όπως η τρέχουσα, οι ξένοι δεν θα χρηματοδοτήσουν γενναιόδωρα την επανένωση των δύο οικονομιών, με αποτέλεσμα ένα μεγάλο κομμάτι του κόστους να το επωμισθούν οι ίδιοι οι Κύπριοι και κυρίως οι πλουσιότεροι Ελληνοκύπριοι.

• Η μεγάλη φιλολογία που είχε αναπτυχθεί κατά το παρελθόν σχετικά με τα τεράστια οικονομικά οφέλη από την εκμετάλλευση των κοιτασμάτων φυσικού αερίου έχει σε σημαντικό βαθμό «ξεφουσκώσει» και αυτό όχι μόνο εξ' αιτίας της μεγάλης πτώσης που έχει παρατηρηθεί στην τιμή του πετρελαίου.

• Τον προσεχή Μάιο, στην Κύπρο διεξάγονται βουλευτικές εκλογές. Βέβαια, είναι αλήθεια πως -λόγω του Προεδρικού πολιτικού συστήματος- οι εκλογές αυτές θεωρούνται σε γενικές γραμμές ως ήσσονος σημασίας, ωστόσο στην παρούσα τουλάχιστον συγκυρία, τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι. Και αυτό, γιατί ανάλογα με τη σύνθεση (σύστημα απλής αναλογικής) της νέας Βουλής, θα επηρεαστεί η δυνατότητα της κυβέρνησης του κ. προέδρου Νίκου Αναστασιάδη να περνάει δύσκολα μέτρα και μεταρρυθμίσεις που βρίσκουν αντιστάσεις στα κόμματα της αντιπολίτευσης. Χαρακτηριστική είναι η περίπτωση της CYTA (Αρχή Τηλεπικοινωνιών Κύπρου), όπου η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί στους «θεσμούς» (και υποστηρίζει ως θετικό η ίδια) πως θα πρέπει να μετατραπεί σε αυτόνομη εταιρεία και να προσελκύσει ισχυρό στρατηγικό επενδυτή. Κάτι τέτοιο, δεν είναι βέβαιο ότι θα μπορούσε να περάσει από μια Βουλή με την παρούσα σύνθεση.

• Τέλος, ακόμη και σε αμιγώς (μικρο)πολιτική βάση, η κυβέρνηση Αναστασιάδη δεν έχει κανένα συμφέρον να διακινδυνεύσει στην τρέχουσα φάση το στοίχημα της μεσοπρόθεσμης ανάπτυξης της κυπριακής οικονομίας προκειμένου να εισπράξει πρόσκαιρα δημοσκοπικά οφέλη, καθώς:

α) Οι επόμενες προεδρικές εκλογές θα γίνουν το 2018, οπότε μεγαλύτερη σημασία για το εκλογικό αποτέλεσμα έχει το σε ποια κατάσταση θα βρίσκεται η πραγματική οικονομία το 2017.

β) Το μεγάλο «στοίχημα» θα παιχτεί στο μέτωπο του Εθνικού ζητήματος, θέμα στο οποίο υπάρχουν περισσότερες συγκλίσεις με την αριστερά του ΑΚΕΛ παρά με το κεντρώο ΔΗΚΟ που όμως έχει ψηφίσει αρκετά οικονομικά νομοσχέδια της κυβέρνηση.