«Καταπέλτης» για Μπλερ το πόρισμα για τον πόλεμο στο Ιράκ

Η απόφαση της Βρετανίας να ξεκινήσει πόλεμο με το Ιράκ το 2003 δεν είχε «καθόλου ικανοποιητική» νομική βάση και η επιχειρηματολογία του πρώην πρωθυπουργού Τόνι Μπλερ για ανάληψη στρατιωτικής δράσης ήταν υπερβολική, σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας για το θέμα, που ολοκληρώθηκε σήμερα.

Οι πληροφορίες για τα υποτιθέμενα όπλα μαζικής καταστροφής του Ιράκ που είχε χρησιμοποιήσει ο Μπλερ για να δικαιολογήσει τη συμμετοχή στην αμερικανική εισβολή στη χώρα, που οδήγησε σε απομάκρυνση του Σαντάμ Χουσεΐν και στον θάνατο 179 Βρετανών στρατιωτών, ήταν λανθασμένες, όμως δεν αμφισβητήθηκαν, σύμφωνα με τον πρόεδρο της επιτροπής που διενήργησε την έρευνα, Τζον Τσίλκοτ.

Όπως τόνισε, δεν υπήρχε καμία άμεση απειλή από τον Σαντάμ τον Μάρτιο του 2003 και το χάος στο Ιράκ και στην περιοχή που ακολούθησαν θα έπρεπε να είχαν προβλεφθεί.

«Η έρευνα δεν έχει εκφράσει άποψη ως προς το αν η στρατιωτική ενέργεια ήταν νόμιμη ή όχι», είπε. «Όμως, έχουμε συμπεράνει πως οι συνθήκες υπό τις οποίες αποφασίστηκε ότι υπήρχε νομική βάση για ανάληψη στρατιωτικής δράσης απείχαν πολύ από το να είναι ικανοποιητικές».

Σύμφωνα με τον ίδιο, η ανακοίνωση του Μπλερ στη βουλή το 2002 για τον κίνδυνο των υποτιθέμενων όπλων μαζικής καταστροφής του Ιράκ καθώς και ο φάκελος πληροφοριών που δημοσιοποίησε, παρουσιάστηκαν με «βεβαιότητα που δεν ήταν δικαιολογημένη».

«Φτάσαμε στο συμπέρασμα ότι το Ηνωμένο Βασίλειο αποφάσισε να συμμετάσχει στην εισβολή στο Ιράκ πριν εξαντληθούν οι ειρηνικές λύσεις για τον αφοπλισμό (της Βαγδάτης). Η στρατιωτική λύση δεν ήταν αναπόφευκτη τότε», πρόσθεσε ο πρόεδρος της επιτροπής.

Ο Τσίλκοτ περιέγραψε μια σειρά λαθών που έγιναν πριν και στον απόηχο του πολέμου. Μεταξύ άλλων, ανέφερε πως μέρες πριν την εισβολή, ζητήθηκε από κορυφαίο νομικό της κυβέρνησης να επιβεβαιώσει ο Μπλερ πως το Ιράκ είχε παραβιάσει αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ που θα δικαιολογούσαν τον πόλεμο.

Ο Μπλερ είπε πως έγιναν τέτοιες παραβιάσεις, όμως ο Τσίλκοτ δήλωσε πως «η ακριβής βάση πάνω στην οποία έλαβε ο κ. Μπλερ αυτή την απόφαση δεν είναι σαφής».

Σημείωσε επίσης πως ο κ. Μπλερ άλλαξε την επιχειρηματολογία του για τον πόλεμο, από το ότι το Ιράκ είχε «τεράστια αποθέματα» παράνομων όπλων, στο ότι ο Σαντάμ είχε πρόθεση να αποκτήσει τέτοια όπλα και ότι παραβιάζει αποφάσεις του ΟΗΕ.

«Αυτό, όμως, δεν ήταν η εξήγηση για τη στρατιωτική δράση που είχε δώσει πριν τον πόλεμο».

Σε μια πρώτη αντίδραση, ο πρώην πρωθυπουργός της Βρετανίας δήλωσε πως έλαβε την απόφαση για πόλεμο στο Ιράν «καλή τη πίστει», προσθέτοντας πως θα αναλάβει την «πλήρη ευθύνη για όποια λάθη, χωρίς εξαίρεση ή δικαιολογία».

«Εξακολουθώ να πιστεύω πως ήταν καλύτερα να απομακρύνουμε τον Σαντάμ Χουσεΐν», είπε, τονίζοντας ότι «δεν πιστεύω πως η απομάκρυνση του Χουσεΐν είναι η αιτία της τρομοκρατίας που βλέπουμε σήμερα στη Μέση Ανατολή ή Αλλού».

«Πράξη στρατιωτικής επιθετικότητας» χαρακτήρισε τον πόλεμο στο Ιράκ ο Βρετανός ηγέτης της αντιπολίτευσης, Τζέρεμι Κόρμπιν, μετά την ανακοίνωση των συμπερασμάτων της έρευνας.

Όπως μεταδίδει το Reuters, ο πολιτικός υποστήριξε ότι ο πόλεμος οδήγησε στην πυροδότηση και εξάπλωση της τρομοκρατίας σε ολόκληρη τη Μέση Ανατολή, προσθέτοντας ότι η εισβολή και κατοχή του Ιράκ ήταν για πολλούς «καταστροφή».

Ο Τζέρεμι Κόρμπιν αποκάλεσε «τραγωδία» το γεγονός ότι «η πολιτική τάξη έκανε λάθος, ενώ πολλοί από το λαό είχαν δίκιο».